Carmina Burana, Ηρώδειο

Άλλη μια καταπληκτική βραδιά στο Ηρώδειο, αυτή τη φορά με το έργο του Carl Orff "Carmina Burana" (μετάφραση στα ελληνικά "Τραγούδια Βέβηλα") με τη συμμετοχή 300 συντελεστών επί σκηνής. Έχει ενδιαφέρον η ιστορία των ποιημάτων. Τα Carmina Burana είναι τραγούδια που βρέθηκαν σε ένα μεσαιωνικό χειρόγραφο το οποίο εντοπίστηκε στο αβαείο των Βενεδικτίνων του Beuern (στις Βαυαρικές Άλπεις). Τα κομμάτια είναι σχεδόν όλα γραμμένα στα Λατινικά. Τα περισσότερα ποιήματα και τραγούδια φαίνεται να αποτελούν δημιουργία των Γολιάρδων δόκιμων κληρικών, που διακωμωδούσαν και σατίριζαν την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Η συλλογή αυτή σώζει κομμάτια της μεσαιωνικής ποίησης κι ο Carl Orff μελοποίησε κάποια από αυτά.

Πρόκειται για ένα από τα αριστουργήματα της δυτικής συμφωνικής μουσικής του 20ού αιώνα, το οποίο γράφτηκε το 1937 και αποτελεί μια ερωτική καντάτα που υμνεί τον έρωτα, εμπνευσμένη από τα λατινικά μεσαιωνικά ποιήματα του 13ου αιώνα. Ο Carl Orff δημιούργησε μια πρωτογενή μορφή γραφής, συνθέτοντας μια μουσική που είναι απόλυτα ταυτισμένη με το ύφος των ποιημάτων αυτών που είχαν γραφτεί αιώνες νωρίτερα. Ενώ η καντάτα του, συνδυάζει περίτεχνα στοιχεία από την μπαρόκ όπερα και το αρχαίο ελληνικό θέατρο μέσα από μια ερωτική, σκανδαλιστική θεματολογία γεμάτη με μεταφυσική αγωνία.  Επίσης, το ενδιαφέρον εντοπίζεται και στο ότι τα τραγούδια παρουσιάζουν μια εικόνα του Μεσαίωνα διαφορετική από αυτήν που ίσως φανταζόμαστε. Με ανθρώπους που χαίρονται την άνοιξη, γλεντούν, τραγουδάνε, προβληματίζονται και μιλούν – αρκετά τολμηρά – για τον Έρωτα.  Πραγματικά ένα εκπληκτικό έργο! Ακολουθεί μετάφραση ορισμένων στίχων.

Carl Orff - Carmina Burana O Fortuna

O Fortuna/ Ω τύχη

velut luna/ σαν το φεγγάρι

statu variabilis,/ άστατη

semper crescis/ πρώτα μεγαλωνεις

aut decrescis;/ κι ύστερα μικραίνεις

vita detestabilis/ ζωή μισητή

nunc obdurat/ πότε μας βαραίνεις

et tunc curat/ πότε μας ξαλαφρώνεις

ludo mentis aciem,/ όπως κάνεις κέφι

egestatem,/ φτώχια

potestatem/ εξουσία

dissolvit ut glaciem./ τα λιώνεις σαν πάγο.

Sors immanis/ Απάνθρωπη

et inanis,/ και κενή

rota tu volubilis,/ στρίβεις κατα πώς θέλεις

status malus,/ κακόβουλη

vana salus/ ματαιόδοξη

semper dissolubilis,/ εξατμίζεσαι

obumbrata/ μες στη σκιά

et velata/ μες στα πέλαγα

michi quoque niteris;/ κι εμένα σκιάζεις

nunc per ludum/ στα παιχνίδια σου

dorsum nudum/ γυμνή η πλάτη μου

fero tui sceleris./ υποκύπτω σ'ότι διαλέξεις.

Sors salutis/ Η Υγεια

et virtutis/ κι η αρετή

michi nunc contraria,/ ειναι εναντίον μου

est affectus/ άγονται

et defectus/ και φέρονται

semper in angaria./ σκλαβωμένες

Hac in hora/ Πάμε λοιπόν

sine mora/ μην αργούμε

corde pulsum tangite;/ αγγίξτε τις χορδές

quod per sortem/ αφου κι εμάς

sternit fortem,/ η μοίρα ορίζει

mecum omnes plangite!/ όλοι μαζι μου κλάψτε!

Την ευθύνη της μουσικής διεύθυνσης είχε ο Λουκάς Καρυτινός, συμμετείχε η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία της ΕΡΤ, η Μεικτή Χορωδία του Δήμου Αθηναίων, η Μεικτή Χορωδία του Συλλόγου Υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλάδας και η Παιδική Χορωδία Rosarte. Τα σολιστικά μέρη ερμήνευσαν η σοπράνο Λουκία Σπανάκη, ο τενόρος Νίκος Σπανός, ενώ ως βαρύτονος εμφανίζεται ο Μάριος Φραγκούλης.  Η παράσταση θα επαναληφθεί σήμερα...

wikipedia.org

απόδοση στα ελληνικά