Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα αρχαιολογία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα αρχαιολογία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

21 Ιανουαρίου 2024

Καστροπολιτεία Μονεμβασιάς: Το «πέτρινο καράβι» του Γιάννη Ρίτσου

Καστροπολιτεία Μονεμβασιάς 



«Κυρά Μονοβασιά μου, πέτρινο καράβι μου. 
Χιλιάδες οι φλόκοι σου και τα πανιά σου. 
Κι όλο ασάλευτη μένεις 
να με αρμενίζεις μες στην οικουμένη» 
έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος για τον τόπο του.

Ταξίδι στην Μονεμβασιά, μια από τις πιο καλοδιατηρημένες καστροπολιτείες στην Ελλάδα,  στην ανατολική Πελοπόννησο στη Λακωνία.


Μπροστά στην ομορφιά της, τα λόγια είναι περιττά. Περπατώντας θα σταθείς σε εκκλησίες, αυλές, πυργόσπιτα, αρχοντικά, στριφογυριστά καλντερίμια, δαιδαλώδη σοκάκια που σου μεταφέρουν την ατμόσφαιρα αυτού του οικισμού, ο οποίος από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι το 19ο αιώνα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της περιοχής.


Απόκρημνα βράχια και τείχη όπου ο επισκέπτης δε χορταίνει να στέκεται και να ατενίζει προς την ανοικτή θάλασσα.


Γεμάτη με γάτες, καθόλου τυχαίο, αυτά τα πλάσματα ξέρουν πού να σταθούν.

Η περιήγηση στα στενά της βυζαντινής αυτής καστροπολιτείας είναι μια μοναδική εμπειρία, σαν να ζωντανεύουν εικόνες, καρτ ποσταλ μπροστά σου.


Επιζητάς να χαθείς στα δρομάκια αυτού του ιστορικού οικισμού που κάποτε «φιλοξενούσε» τους αυτοκράτορες του Βυζαντίου. Σήμερα έχει δεκάδες πανέμορφα μαγαζάκια και καταλύματα που ικανοποιούν και τον πιο δύσκολο επισκέπτη. 

Στα στενά της Μονεμβασιάς δεν επιτρέπονται τα αυτοκίνητα, οπότε να είστε προετοιμασμένοι για αρκετό περπάτημα. 

Οικία Γιάννη Ρίτσου


Καθώς μπαίνεις στην είσοδο της καστροπολιτείας, αν θα στραφείς προς τα αριστερά θα οδηγηθείς στο σπίτι του Γιάννη Ρίτσου, το οποίο βρίσκεται σε εξαιρετικό σημείο με πανοραμική θέα προς το κάστρο και τη θάλασσα.


 Ο Ρίτσος πέρασε στην Μονεμβασιά όλα τα παιδικά του χρόνια. Τελείωσε το δημοτικό στη Μονεμβασιά, πήγε γυμνάσιο στο Γύθειο και το 1925 μετακόμισε στην Αθήνα. 


Σε αυτό το σπίτι ο Γιάννης Ρίτσος,
 έγραψε τα πρώτα του ποιήματα.

Στέκεσαι στο μπαλκονάκι του σπιτιού και αντικρίζεις από εκεί, όσα έβλεπε και εκείνος. 
Η θέα κόβει την ανάσα.


 Η παρουσία του ποιητή είναι έκδηλη σε όλο τον οικισμό. 


Είναι αλήθεια ότι του ταίριαζε αυτός ο τόπος, τον στιγμάτισε, τον καθόρισε. 

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού, η οικία του Γιάννη Ρίτσου πρόκειται να μετατραπεί σε μουσείο. 


Τόπος με μοναδική αύρα, ανοίγει την ψυχή σου.

Πορτέλλο



Αν ακολουθήσεις ένα μικρό, κρυμμένο άνοιγμα στη νότια πλευρά των τειχών, θα οδηγηθείς στο Πορτέλλο, γραφικό λιμανάκι, παλιά λειτουργούσε ως σημείο ανεφοδιασμού του κάστρου.


Σήμερα προσφέρει την εμπειρία του να κολυμπά κανείς στη σκιά της Καστροπολιτείας της Μονεμβασίας.

Άνω Πόλη



Να περπατήσετε, να φτάσετε ψηλά στην Άνω Πόλη και να σταθείτε στη σκιά της υπέροχης ελιάς στο προαύλιο του ιστορικού Ναού της Αγίας Σοφίας.


Αγία Σοφία

Ο μεγαλοπρεπής Ναός κτίστηκε το 12 αιώνα (1149-1150). Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, ήταν αφιερωμένος στην Παναγία Οδηγήτρια. Μετά την επανάσταση του 1821 αφιερώθηκε στην Σοφία του Θεού, επειδή θεωρήθηκε πιστό αντίγραφο της Αγίας Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη. 


Η ανάβαση ίσως να φοβίζει κάποιους, καθώς σε κάποια σημεία το έδαφος είναι ολισθηρό, όμως αξίζει να την κάνετε με προσοχή και να φτάσετε στην κορυφή του βράχου. 


Η ομορφιά, τα κτίσματα, η θέα από ψηλά θα σας ανταμείψει με το παραπάνω.


Από εδώ η ματιά σας θα αγκαλιάσει όλη τη Μονεμβασιά. Η ψυχή θα ανασάνει.


Καράβια. Πανιά. Μια μαγευτική απλωσιά προς τη θάλασσα. 


Η Μονεμβασιά είναι γνωστή και ως το «Γιβραλτάρ της Ελλάδας». 
Καθώς λέγεται ότι σε σμίκρυνση είναι ίδια με το βράχο του Γιβραλτάρ. 
Ο βράχος όπου βρίσκεται σήμερα αποκολλήθηκε από τη στεριά από έναν σεισμό το 375 μ.Χ.


Καλντερίμια, στοές, πολεμίστρες,  
οι εποχές ζωντανεύουν, αλλάζεις μαζί και εσύ.


Αν αφήσεις ελεύθερη τη φαντασία σου, θα ταξιδέψει στο χρόνο.

Ο Φάρος της Μονεμβασιάς



Διαδρομή ως το Φάρο. 


Περιλαμβάνει την παλαιά πέτρινη κατοικία του φαροφύλακα, το φαρόσπιτο, τον πύργο του φάρου, μικρότερα βοηθητικά κτίσματα και παρακολουθήματα της κατοικίας όπως η στέρνα και πέτρινος φούρνος. 


Το μυαλό γεμίζει και εδώ με σκέψεις και γεννά ιστορίες...
Και δε σταματά να πλάθει καινούργιες.

Βιβλιοπωλείο Μικροί Γαλαξίες



Σε κάθε τόπο αγαπώ να επισκέπτομαι τα βιβλιοπωλεία.  Στη Μονεμβασιά επισκεφτήκαμε το εξαιρετικό νέο βιβλιοπωλείο "Μικροί Γαλαξίες" . Καλαίσθητο και ποιοτικό. Βρίσκεται εκτός των τειχών, σε κεντρικό σημείο. Αν βρεθείτε στην Μονεμβασιά αξίζει να το αναζητήσετε.


Όπου και αν ταξιδέψουμε, δεν σταματάμε να κουβαλάμε μαζί την αγάπη για τα βιβλία και να φροντίζουμε να την συνδυάζουμε με ανθρώπους, αφορμές να την ενδυναμώνουμε.

Βράδυ στην Πλατεία της Μονεμβασιάς



Η μαγεία της Μονεμβασιάς, το βράδυ...


Να καθίσεις να πιεις ένα κρασί, κάτω από το πιο έναστρο νυχτερινό ουρανό που έχεις δει. Συνειδητοποιώντας ότι ο άνθρωπος μπορεί να είναι αληθινά ευτυχισμένος μόνο κοντά στο στοιχείο του, στη φύση και στην ηρεμία της. Εκεί μπορεί να γευτεί και να νιώσει διαφορετικά. Μπορεί να ερωτευτεί, να αφεθεί στα συναισθήματα και στον άλλο. 


Βράδυ στην κεντρική πλατεία. 
Συναυλία του Ross Daly.


«Προχωρούσα κοιτάζοντας τον περήφανο βράχο και δεν τον χόρταινα. Μα, πόσο πιο άγριος, επιβλητικός και ολομόναχος είναι ο γρανίτης τούτος, το Γιβραλτάρ της Ελλάδας! Τη νύχτα μού φάνηκε σαν φοβερό θεριό που ενεδρεύει, σήμερα στο φως της αυγής έλαμπε σαν γιγάντιο αμόνι πάνω στα νερά. Οι άνθρωποι που κατοικούσαν τον βράχο τούτον στάθηκαν πάντα περήφανοι. Ο αέρας, η θάλασσα, η μοναξιά, η φτώχεια σφυροκοπούσαν μέρα-νύχτα την ψυχή τους», έγραψε κάποτε ο Νίκος Καζαντζάκης για τη θρυλική καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς.



Οι εποχές αλλάζουν, η ιστορία σαν οδοστρωτήρας σκορπάει στιγμές, ζωές, αλλά και όμως σαν κάτι να μένει, αν σταθείς, θα αφουγκραστείς βήματα, αντίλαλους, σκιές.  

Η Μονεμβασιά είναι έρωτας. 
Είναι άνοιγμα. Σε σένα, στον άλλο.


Μονεμβασιά

Φάρος Μονεμβασιάς

27 Σεπτεμβρίου 2022

Επίσκεψη στο Αρχοντικό Μπενιζέλων, το πιο παλιό σπίτι της Αθήνας

 

Στο εσωτερικό της αυλής της κατοικίας

Το μεσημέρι της Κυριακής, πήγαμε έναν περίπατο στην Πλάκα, αυτή τη φορά με σκοπό μια επίσκεψη στο πιο παλιό σπίτι της Αθήνας, στο Αρχοντικό Μπενιζέλων στην Αδριανού 96. 


H πρώτη πινακίδα στο εσωτερικό του μας παροτρύνει: "Κινήσου ελεύθερα στο χώρο, ζήσε στο σπίτι μιας άλλης εποχής, παρατήρησε, μάθε, σκέψου"

Αυτό είναι η επίσκεψη σε αυτό το Αρχοντικό. Ένα ταξίδι στο χρόνο, ταξίδι σε μια άλλη μακρινή εποχή της Αθήνας μας, μια ενθάρρυνση για παρατήρηση, μάθηση, σκέψη, γνώση.



 Η πινακίδα έξω από το κτήριο, μας ενημερώνει ότι το Αρχοντικό των Μπενιζέλων αποτελεί την παλαιότερη κατοικία της Αθήνας. Ένα ιστορικό κτήριο, τυπικό δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της προεπαναστατικής Αθήνας και το τελευταίο ανάλογης κατασκευής στην πρωτεύουσα.


Ανεγέρθηκε πιθανότατα στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα, είναι το τελευταίο σωζόμενο κονάκι στην Αθήνα, και ένα από τα λίγα ανάλογα αρχοντικά που σώζονται στη Ελλάδα!


Η φαντασία τρέχει στην ιστορία και στο χρόνο...

Ανήκε στην αριστοκρατική οικογένεια του Αθηναίου άρχοντα Άγγελου Μπενιζέλου και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα οθωμανικής αρχιτεκτονικής, με χαγιάτι, εσωτερική αυλή και πηγάδι, τυπικό δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της προεπαναστατικής Αθήνας. 


Απ' έξω από αυτό το σπίτι έχω περπατήσει αμέτρητες φορές. Αυτή τη φορά χάζεψα την περιοχή, την Ακρόπολη και την Πλάκα από το εσωτερικό.


Σε αυτό το σπίτι έζησε μια από τις πιο σημαντικές γυναικείες προσωπικότητες της Αθήνας, η Αγία Φιλοθέη, και είναι έντονα συνδεδεμένο με την παρουσία της.

Η οσία Φιλοθέη υπήρξε σπουδαία προσωπικότητα του καιρού της, κάτι που αντικατοπτρίζεται στη φήμη που είχε τόσο στην εποχή της όσο και κατά τους μετέπειτα αιώνες, φήμη που απορρέει από το κοινωνικό και φιλανθρωπικό της έργο. 


Η Ρεβούλα Μπενιζέλου (1545;-1589), όπως ήταν το κοσμικό όνομα της οσίας Φιλοθέης, γόνος μιας από τις παλαιότερες αρχοντικές οικογένειες των Αθηνών, διέθετε μεγάλη περιουσία. Αφού έμεινε χήρα σε νεαρή ηλικία, αφιερώθηκε στο μοναχισμό. Παρείχε στέγη, τροφή και περίθαλψη σε φτωχούς και ασθενείς αλλά και καταφύγιο σε σκλάβους και δυστυχείς μουσουλμάνες, οι οποίες συχνά ασπάζονταν το Χριστιανισμό. Αντιδρώντας στη δράση αυτή της Φιλοθέης, οι οθωμανικές αρχές προκάλεσαν βίαιη σε βάρος της επίθεση, η οποία λίγους μήνες αργότερα την οδήγησε στο θάνατο.


Τα λείψανα της Αγίας Φιλοθέης βρίσκονται σήμερα στον Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας. 


Πραγματικά αξιόλογη η ανακαίνιση που έγινε και η μουσειολογική παρουσίαση! Οι επεξηγηματικές επιγραφές είναι και σε γραφή Braille. Ανακαινίστηκε εκ βάθρων και άνοιξε τις πύλες του το 2017.

Δεν υπάρχει εισιτήριο εισόδου. Ο επισκέπτης αφήνει όποιο χρηματικό ποσό επιθυμεί σε ένα κουτί για τον οργανισμό "Αποστολή", μιας και το Μουσείο ανήκει στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών.

Αξίζει να αφήσετε κάτι. Τα χρήματα πηγαίνουν σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. 


Η Αρχιεπισκοπή παρέδωσε ένα διαμαντάκι, 
πραγματικό κόσμημα στο ιστορικό κέντρο της Πόλης!


Τι να έβλεπε άραγε τότε, πριν τόσους αιώνες, η Αγία Φιλοθέη από το μπαλκόνι της; Σίγουρα όχι αυτά τα κτήρια -που αν και φρεσκοβαμμένα, όμως κόβουν τη θέα...


Γνωρίζοντας την πόλη σου, διαβαίνοντας την, διαβάζοντας την ιστορία της,
 την αγαπάς πιο πολύ. 


Στην αυλή του αρχοντικού υπάρχει πηγάδι, ενώ στο πλάι της κτιστής σκάλας, που οδηγεί στον όροφό του, εντάσσεται νιπτήρας, πρόκειται για δύο στοιχεία που διασφάλιζαν το νερό για οικιακές ανάγκες και χαρακτήριζαν τα αρχοντόσπιτα της εποχής.

Ήθελα πολύ καιρό να πάω και το ανέβαλλα λόγω του ωραρίου του. Θα μπορούσε να γίνει πιο προσιτό και για τους εργαζόμενους.

Αν αγαπάτε την Αθήνα, αξίζει να επισκεφτείτε αυτό το κτήριο!


Αδριανού 96, Πλάκα, Αθήνα, 210 3248861

Το μουσείο είναι ανοιχτό Τρίτη, Πέμπτη 10:00-13:00 και την Κυριακή 11:00-16:00.

Αρχοντικό Μπενιζέλων

Related Posts with Thumbnails