Bernhard Schlink, Διαβάζοντας στη Χάννα, εκδ. Κριτική

Δε σήκωσα το κεφάλι, όταν εκείνη μπήκε στην κουζίνα, παρά μόνο όταν στάθηκε μπροστά στην μπανιέρα. Στα διάπλατα απλωμένα χέρια κρατούσε μια μεγάλη πετσέτα. «Έλα!». Της γύρισα την πλάτη, για να σηκωθώ και να βγω από την μπανιέρα. Με τύλιξε από πίσω στην πετσέτα από την κορυφή ως τα νύχια και μ’ έτριψε να με στεγνώσει. Ύστερα άφησε την πετσέτα να πέσει. Δεν τόλμησα να σαλέψω. Με πλησίασε τόσο, που ένιωσα τα στήθη της στην πλάτη μου και την κοιλιά της στο πισινό μου. Ήταν κι εκείνη γυμνή. Με αγκάλιασε. Έπιασε με το ένα χέρι το στήθος μου και με το άλλο τον ερεθισμένο ανδρισμό μου.

«Γι’ αυτό δεν ήρθες;»

«Εγώ…» Δεν ήξερα τι να πω. Ούτε ναι αλλά ούτε όχι. Γύρισα προς το μέρος της. Δεν είδα και πολλά. Παραήμασταν κοντά. Αλλά ήμουν συγκλονισμένος από την παρουσία του γυμνού σώματός της. «Πόσο όμορφη είσαι!».

«Αχ, αγοράκι, τι παραμιλάς;». Γέλασε και τύλιξε τα μπράτσα της στο λαιμό μου.

Την αγκάλιασα και εγώ. Φοβόμουν να την αγγίξω, φοβόμουν να τη φιλήσω, φοβόμουν μήπως δεν της αρέσω, μήπως αποδειχτώ ανεπαρκής. Αλλά, όταν μείναμε για λίγο έτσι αγκαλιασμένοι, μύρισα τη μυρωδιά της κι ένιωσα τη θέρμη και τη δύναμή της. όλα έγιναν αυτονόητα. Εξερεύνησα το σώμα της με χέρια και στόμα, το στόμα μου βρήκε το στόμα της και τελικά εκείνη βρέθηκε πάνω μου και αλληλοκοιταζόμασταν στα μάτια, μέχρι που κόντευα να εκσπερματώσω. Έκλεισα τότε σφιχτά τα μάτια και προσπάθησα πρώτα να συγκρατηθώ κι έπειτα φώναξα τόσο δυνατά, που εκείνη έπνιξε με την παλάμη της την κραυγή μου.

****

Απόσπασμα από το παγκόσμιο best seller "Διαβάζοντας στη Χάννα" του Βernhard Schlink (μετάφραση: Ιάκωβος Κοπερτί). Το μυθιστόρημα κυκλοφορεί πλέον σε επετειακή έκδοση, με νέο εξώφυλλο, για τα 20 έτη επιτυχημένης κυκλοφορίας του (1998-2018) στην Ελλάδα από τις Εκδόσεις Κριτική (38.000 αντίτυπα): http://kritiki.gr/product/diavazontas-sti-channa/

Από τις εκδόσεις Κριτική κυκλοφορεί το νέο μυθιστόρημα του Schlick "Όλγα" (σε μετάφραση: Απόστολος Στραγαλινός). 

Το βιβλίο έχει μεταφερθεί στον κινηματογράφο με τον τίτλο "Σφραγισμένα Χείλη" / "The Reader". Η ταινία χάρισε στην Κέιτ Γουίνσλετ το Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου. 

«Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως», Γεωργίου Βιζυηνού

"Rio Grande" ὠνομάζετο τὸ ἀτμόπλοιον, καὶ τὸ ὄνομα ἥρμοζεν εἰς τὸ πρᾶγμα, διότι ἦτο ἀληθῶς μέγα πλοῖον, τὸ μεγαλήτερον τῆς ἑταιρίας. Εἶχε φθάσει ἀργότερον τοῦ δέοντος εἰς Πειραιᾶ, καὶ ὁ ἥλιος ἀνέτειλε πολὺ πριν παραλάβῃ τοὺς ἐξ Ἑλλάδος ἐπιβάτας, ἐνῷ, κατὰ τὸ δρομολόγιόν του, ὤφειλε νὰ καταλίπῃ τὸν λιμένα δύο ὥρας μετὰ τὸ μεσονύκτιον.

Tο διήγημα του Γεωργίου Βιζυηνού «Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως», το οποίο δημοσιεύθηκε πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1883 σε δυο συνέχειες στην εφημερίδα «Εστία», επέλεξε να ανεβάσει επί σκηνής ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Κώστας Παπακωνσταντίνου. Το 2013 είχα λατρέψει τους «Χαλασσοχώρηδες» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, ακολούθησε η «Μαζώχτρα» του Αργύρη Εφταλιώτη και o «Αυτόχειρ» του Μιχαήλ Μητσάκη.  [Ανεβάσματα του ίδιου επίσης: το Ρωμαϊκό Λουτρό του Στανισλάβ Στρατίεβ και η Αγγέλα του Γιώργου Σεβαστίκογλου]. 

Τρεις ηθοποιοί (Κώστας Παπακωνσταντίνου, Αγγελική Μαρίνου και Ελισσαίος Βλάχος -εναλλασσόμενα θα παίζει και η Χαρά Δημητριάδη) και ένας μουσικός (Νίκος Κολλάρος) επί σκηνής δραματοποιούν το διήγημα του Γεωργίου Βιζυηνού και μας μεταφέρουν στο ταξίδι του "Rio Grande", ένα από τα μεγαλύτερα πλοία της εποχής. Στη διάρκεια εκείνου του ταξιδιού, δυο νέοι ερωτεύονται, αλλά ο βαθύπλουτος πατέρας έχει άλλα σχέδια για την κόρη του. Όλες οι μεταξύ τους αποστάσεις μπορούν να ξεπεραστούν, εκτός από εκείνη της κοινωνικής τάξης και του χρήματος.

Ὁ χρυσος

περισσος

δεν ποιεῖ την εὐτυχίαν

την χαραν ἡμῶν,

καὶ ὠργίσθην κατὰ τοῦ 'ἀπηνοῦς' πατρός, καὶ ἀπεφάσισα στερεῶς καὶ ἀμετακλήτως καὶ δεν ἐπῆγα εἰς Καλκούτταν.

Η πρόταση του να μεταφέρονται τέτοια κείμενα επί σκηνής με προσεγμένο και δουλεμένο τρόπο είναι κάτι πολύ ελκυστικό. Σε ένα λιτό σκηνικό, oι ηθοποιοί μεταδίδουν τη ρομαντικότητα του κείμενου με χιουμοριστικό τρόπο, με τις νότες από το πιάνο να λειτουργούν σαν ένα υπόστρωμα για να πατήσουν και να γλιστρήσουν απαλά πάνω του οι λέξεις και να φτάσουν σαν μελοποιημένο ποίημα στο θεατή. Ο τρόπος με τον οποίο χειρίζονται τον λόγο οι ηθοποιοί είναι υποδειγματικός και νικά την όποια αμηχανία του θεατή, καθώς συνειδητοποιεί πώς ο Βιζυηνός παραμένει σύγχρονος και σήμερα.  Ουσιαστικά αποδεικνύουν ότι η γλώσσα συνεχίζεται -είναι ζωντανή- ακόμη και αν την έχουμε κακοποιήσει τόσο στην εποχή μας. 

Η παράσταση παρουσιάζεται στο χώρο της Μουσικής Βιβλιοθήκης –όπου στεγάζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών– εγκαινιάζοντας με αυτό το έργο έναν νέο θεσμό, το Θέατρο στη Βιβλιοθήκη, εντάσσοντας στο πρόγραμμά της, κάθε Δευτέρα και Τρίτη θεατρικές παραστάσεις για ενήλικο κοινό, που έχουν ως αφετηρία τη λογοτεχνία και τη μουσική.

Από τις 8 Οκτωβρίου μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου.
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

Συγγραφέας Γεώργιος Βιζυηνός
Σκηνοθεσία Κώστας Παπακωνσταντίνου
Μουσική Νίκος Κολλάρος
Κινησιολογία Μαργαρίτα Τρίκκα
Σκηνογραφία-Ενδυματολογία Μαρία Καραθάνου
Φωτισμοί Γιώργος Αγιαννίτης
Σχεδιασμός αφίσας Polka Dot Design
Φωτογραφίες Νίκος Βαρδακαστάνης
Παραγωγή «Ξανθίας» Α.Μ.Κ.Ε.

Παίζουν Ελισσαίος Βλάχος, Χαρά Δημητριάδη, Αγγελική Μαρίνου, Κώστας Παπακωνσταντίνου
Μουσικός επί σκηνής Νίκος Κολλάρος


Τιμές εισιτηρίων
€ 12,00
€ 8,00 (φοιτητικό, ομαδικό)
€ 5,00 (άνεργοι, σπουδαστές δραματικών σχολών, ΑμεΑ)
Ισχύει ατέλεια Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (οι θέσεις θα προσφέρονται, εφόσον υπάρχει διαθεσιμότητα, από το ταμείο της Μουσικής Βιβλιοθήκης)

...περικοπές στη βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ευγενίδου

...σημαντικές συλλογές του Ιδρύματος και της Βιβλιοθήκης του

 πλέον αποτελούν απλά παρελθόν

Περνώντας από τη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ευγενίδου για να επιστρέψω κάποια βιβλία που είχα δανειστεί, συνάντησα ένα διαφορετικό περιβάλλον. Όσοι διαβάζετε χρόνια αυτό το ιστολόγιο, ίσως να θυμόσαστε ότι η αγαπημένη μου δανειστική βιβλιοθήκη στην Αθήνα είναι αυτή του Ιδρύματος Ευγενίδου. Κατά καιρούς έχω κάνει αρκετές αναφορές σε βιβλία που ενώ δεν έβρισκα αλλού, εκεί πάντα υπήρχαν.

Δυστυχώς αυτή τη φορά, διαπίστωσα ότι στα ράφια των βιβλιοθηκών έχουν σχεδόν καταργηθεί ολόκληρες κατηγορίες, καθώς θα δοθεί έμφαση κυρίως στους τομείς της Τεχνολογίας και Θετικών Επιστημών, όπως είναι ο βασικός σκοπός του Ιδρύματος.

Να σας πω την αλήθεια ένιωσα βαθιά λύπη. Υπάρχουν πλέον πολύ περιορισμένες οι συλλογές της Φιλοσοφίας, της ελληνικής και ξένης Λογοτεχνίας, της Ψυχολογίας, της Τέχνης κ.α. Όλα ήταν εμφανώς περικομμένα, καταργημένα, ή τουλάχιστον σου έδιναν αυτή την εντύπωση. Για εμένα που έχω περάσει άπειρες ώρες σε αυτές τις αίθουσες, που θα μπορούσα να φτάσω σε κάποια σημεία ακόμη και με τα μάτια κλειστά, να βρω βιβλία που είχα ξεφυλλίσει πολλές φορές, ήταν κάτι σοκαριστικό. Ξέρετε οι παροχές της συγκεκριμένης βιβλιοθήκης με βοήθησαν πέρα από το να εμβαθύνω σε διάφορους τομείς –καταβροχθίζοντας βιβλία που πραγματικά δε θα είχα την ευκαιρία να διαβάσω διαφορετικά, καθώς δεν είχα τα χρήματα να τα αγοράσω- πέρα από αυτό, με βοήθησε απίστευτα στο να ολοκληρώσω τις πτυχιακές και τις μεταπτυχιακές μου σπουδές.

Έχω περάσει εκεί άπειρες ώρες έρευνας και μελέτης. Εξαιτίας της τεράστιας ευγνωμοσύνης που αισθανόμουν, τη διαφήμιζα σε φίλους. Μέχρι και εδώ είχα μοιραστεί διαδικτυακά την ευγνωμοσύνη μου, μπορείτε να διαβάσετε ένα σχετικό αφιέρωμα που είχα γράψει πατώντας ΕΔΩ

Με έναν πρόχειρο υπολογισμό χρησιμοποιώ τη συγκεκριμένη βιβλιοθήκη σχεδόν 15 χρόνια… Υπήρχαν φάσεις που πήγαινα σε εβδομαδιαία βάση, και αν δε δανειζόμουν βιβλία, μελετούσα και έκανα έρευνα και συγγραφή εργασιών στο περιβάλλον της.

Όσο και να έψαξα, αυτή τη φορά δε βρήκα τίποτα να δανειστώ. Βρήκα πραγματικά φτωχή τη συλλογή της. Εκεί που άλλοτε έβλεπες βιβλία για την Ελλάδα και καινούργιους τίτλους βιβλίων από διάφορες κατηγορίες, αυτή τη φορά είχε προτάσεις μόνο τεχνολογικού περιεχομένου που απευθύνονται σε ένα μικρό εξειδικευμένο κοινό. 

Όταν ρώτησα τους υπαλλήλους… πού βρίσκονται τα βιβλία, εκείνοι μου τόνισαν και μου απάντησαν πολύ ευγενικά ότι ο σκοπός του Ιδρύματος είναι η τεχνική εκπαίδευση και όλοι οι άλλοι τομείς κατά κάποιο τρόπο λειτούργησαν περιστασιακά για να καλύψουν ανάγκες αναγνωστών κατά τα προηγούμενα χρόνια. Βέβαια το «περιστασιακό» ήταν το «καθεστώς» όλα τα προηγούμενα χρόνια και συντέλεσε στην κάλυψη σημαντικών αναγκών της κοινωνίας. Ουσιαστικά η διοίκηση αγνοεί σχεδόν 20 χρόνια προσφοράς... Και μάλιστα σε μια περίοδο βαθιάς κρίσης! Τώρα η βιβλιοθήκη είπανε, θα μπει στην ψηφιακή εποχή με έμφαση στο σκοπό του Ιδρύματος και θα έχει ένα μικρό ποσοστό τίτλων άλλων κατηγοριών βοηθητικά στις τεχνολογικές επιστήμες. 

Τους ευχαρίστησα και τους είπα ότι τότε αποκλείουν ένα τεράστιο μέρος του κοινού τους και μαζί φυσικά εμένα. Καθώς όσο και αν θαυμάζω την αστρονομία, δεν είναι στα άμεσα αναγνωστικά ενδιαφέροντα μου. Όσο και αν καταλαβαίνω την αξία των θετικών επιστημών, ελκύομαι από τις θεωρητικές επιστήμες. Βέβαια εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα ιδιωτικό Ίδρυμα που σαφέστατα θα κοιτάξει να καλύψει τις δικές του ανάγκες και να στραφεί προς το σκοπό της ίδρυσης του και όχι προς του γενικότερου κοινωνικού οφέλους.  Σε μια χώρα που απουσιάζει η κρατική μέριμνα, που η Εθνική Βιβλιοθήκη περιμένουμε τόσους μήνες να λειτουργήσει, που τόσες άλλες βιβλιοθήκες υπολειτουργούν, σε μια χώρα σαν την Ελλάδα που οι μισοί πολίτες δε διαβάζουν ΟΥΤΕ ένα βιβλίο το χρόνο και για τους περισσότερους το βιβλίο είναι ένα άγνωστο αντικείμενο, τότε ναι το Ίδρυμα Ευγενίδου πρόσφερε σημαντικότατο έργο.

Το κρίμα είναι ότι η συγκεκριμένη Βιβλιοθήκη είχε καταφέρει να δημιουργήσει μια εξαιρετική συλλογή βιβλίων και να συντελέσει μοναδικά στην αύξηση της ανάγνωσης, κάτι που θα πρέπει να είναι ο πρωταρχικός σκοπός κάθε βιβλιοθήκης.  Πλέον απ’ ότι κατάλαβα τα βιβλία δωρίστηκαν αλλού.

Έφυγα με λύπη και προσωπικά αισθάνθηκα ότι δε θα ξαναπάω στο Ι. Ευγενίδου, μόνο ίσως για να παρακολουθήσω κάποια προβολή στο Πλανητάριο. Είναι εμφανές ότι το Ίδρυμα αντί να στραφεί προς την εξωστρέφεια που πλέον είναι η τάση σε όλους τους πολιτιστικούς οργανισμούς ανά τον κόσμο, αντίθετα αλλάζει ρότα και επιστρέφει στην εξυπηρέτηση ενός μικρού συγκεκριμένου εξειδικευμένου κοινού.  Σεβαστό. Ένα ευχαριστώ, λοιπόν, με λύπη, για όσα προσέφερε όλα τα προηγούμενα χρόνια.