Οι Χαλασοχώρηδες

«Η φιλοδοξία είναι η νόσος των χορτάτων, 

η λαιμαργία είναι των πεινασμένων το νόσημα»

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης έγραψε το διήγημα «Οι Χαλασοχώρηδες» το 1892, ένα χρόνο πριν από την πτώχευση του 1893. Δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα Ακρόπολις, από τις 12 έως τις 22 Αυγούστου του 1892. Το διήγημα γράφτηκε υπό την επήρεια των εκλογών της 3ης Μαΐου 1892, που έφεραν στην εξουσία τον Χαρίλαο Τρικούπη. Ένα χρόνο αργότερα, η Ελλάδα πτώχευσε.

Σε αυτή την ευφυέστατη πολιτική σάτιρα, ο «κοσμοκαλόγερος» των ελληνικών γραμμάτων σατιρίζει τα πολιτικά και εκλογικά ήθη της εποχής του. Προβάλλει τις παθογένειες του ελληνικού κράτους, ελέγχοντας τα τρωτά του σημεία με μοναδικά ειλικρινή και ευφυή τρόπο.

Η ιστορία εκτυλίσσεται σ' ένα νησί (προφανώς τη Σκιάθο), κατά την τελευταία εβδομάδα της προεκλογικής περιόδου και ανήμερα των εκλογών.  Ψηφοθήρες και ψηφοφόροι έχουν λίγες μέρες μπροστά τους για να επωφεληθούν όσα περισσότερα μπορούν...

Αποσπάσματα από το διήγημα...

“Η ΠΛΟΥΤΟΚΡΑΤΙΑ ήτο, είναι και θα είναι ο μόνιμος άρχων του κόσμου, ο διαρκής Αντίχριστος. Αυτή γεννά την αδικίαν, αυτή φθείρει την κακουργίαν, αυτή φθείρει σώματα και ψυχάς. Αυτή παράγει την κοινωνική σηπεδόνα. Αυτή καταστρέφει κοινωνίας νεοπαγείς” αναφέρει στο έργο ο ταπεινός Σκιαθίτης, που καταδικάζει την υπερβολή, όσους έχουν θεό το χρήμα και θεωρούν ότι τα πάντα πρέπει να υποτάσσονται σε αυτό. 

“Έτσι, οι οικονομικά δυνατοί, από διαχειριστές της οικονομικής τους δραστηριότητας που είναι ο ρόλος τους, γίνονται εξουσιαστές των πάντων”.

“Ανέκαθεν τα αξιώματα ήσαν αγοραστά. Και αφού η επάρατος πλουτοκρατία είναι άφευκτον κακόν κατά ποιον άλλον τρόπον θα αποκτώνται τα αξιώματα; Πράγμα το οποίον έχασε προ πολλού πάσαν ηθικήν αξίαν, μόνον διά χρημάτων είναι κτητόν. Και ούτως επόμενον ήτο να καταντήσουν τα πράγματα. Ουδέν κακόν άμικτον καλού”.

Και καταλήγει ο Παπαδιαμάντης. “Ο απάνθρωπος τοκογλύφος όσας και αν αγοράσει ψήφους, ποτέ δεν θα εκλεχθεί. Πριν κατέλθει εις τον αγώνα, θα υποδυθεί τη φιλανθρωπίαν ως προσωπείον, θα φορέσει τη δημοτικότητα ως κόθορνον”. 
Η μοναδική ελπίδα και άμυνα της κοινωνίας είναι η υπεράσπιση των αξιών.

Η παράσταση είναι εξαιρετική! Η γλώσσα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη σε μαγνητίζει αμέσως από τα πρώτα λεπτά.  Γραμμένο στην καθαρεύουσα το 1892, πριν από 121 χρόνια και όμως είναι σαν να γράφτηκε σήμερα.  Στη μεταφορά του συμβάλλουν οι πολύ καλές ερμηνείες των ηθοποιών. Ειλικρινά είναι ο ένας καλύτερος από τον άλλο. Μια ιδιαίτερη αναφορά στην Ροζαμάλια Κυρίου, η οποία με αφοπλίζει με την παρουσία της.
Η σκηνοθετική προσέγγιση του Κ. Παπακωνσταντίνου είναι ευρηματική. 

Τρέξτε να δείτε αυτή την παράσταση. 

Παράταση παραστάσεων για λίγες ακόμη Κυριακές. 

Έως και τις 31/3 στο θέατρο Αλκμήνη.

 Μπορείτε να διαβάσετε σε ψηφιακή μορφή το διήγημα :  από εδώ