Καλά Χριστούγεννα, με αγάπη. Σε όλους.

Καρδιές ανοικτές...

ψυχές γεμάτες με αγάπη...

να εστιάζεις στην ομορφιά

κόντρα στο πόλεμο της κακής ασχήμιας

Να χαμογελάς στη μαγεία

και να την ακουμπάς.

Καλά Χριστούγεννα. Σε όλους.

Με υγεία, αγάπη, όνειρα. <3

Jacqueline de Romilly, Τα ρόδα της μοναξιάς

Η Jacqueline de Romilly (1913 - 2010) είναι μια προσωπικότητα που θαυμάζω πολύ. Σπουδαία ελληνίστρια και ακαδημαϊκός, που αφιέρωσε τη ζωή της στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, ενσαρκώνοντας μια ουμανιστική αντίληψη για τον πολιτισμό. Παθιασμένη με τον ελληνικό πολιτισμό, μελέτησε τον Θουκυδίδη, τον Όμηρο, το αρχαίο θέατρο και τους τραγικούς. Έγραψε πολλά βιβλία για τα μεγάλα κλασικά κείμενα και για τον ανθρωπισμό στην ελληνική σκέψη, που αξίζει να τα αναζητήσετε. Η ζωή της Romilly ήταν αφιερωμένη στην διδασκαλία και στη μελέτη του ελληνικού πολιτισμού, τον οποίο μελέτησε διεξοδικά. Μπόρεσε να προωθήσει και να μελετήσει την ουσία της ελληνικής αρχαίας γραμματείας όσο ελάχιστοι...

Το συγκεκριμένο βιβλίο το είδα σε ένα όμορφο, μικρό βιβλιοπωλείο κοντά στην Ακρόπολη... Αντικρίζοντας τη μορφή της Romilly στο εξώφυλλο, το πήρα στα χέρια μου. Το ξεφύλλισα και αμέσως με κέρδισε. Όπως και ένα ακόμη δικό της που ήταν στο ίδιο ράφι, για το οποίο όμως ίσως ν' αναφερθούμε σε άλλη ανάρτηση.

"Τα ρόδα της μοναξιάς" είναι ένα βιβλίο αποτελούμενο από έξι μικρά δοκίμια, τα οποία αποτελούν μια σπάνια και πολύτιμη μαρτυρία της Romilly. Τα έγραψε σε ηλικία 92 ετών, διαισθανόμενη το επικείμενο τέλος της... Αποτυπώνοντας σκέψεις για τη ζωή και οδηγώντας τον αναγνώστη στα μύχια του ψυχικού κόσμου μιας «αισθηματία διανοούμενης» (intellectuelle sentimentale), όπως χαρακτήριζε η ίδια τον εαυτό της. Καθώς έλεγε ότι έζησε σε τέλεια σύμπλευση συναισθημάτων και διανόησης. 

Διαβάζοντας το βιβλίο αισθάνεσαι ότι έχεις δίπλα σου τη Jacqueline de Romilly, όπου σου αφηγείται σκέψεις και προσωπικά μυστικά της. Την συνάντησή της με τη λογοτεχνία που αποτέλεσε αστείρευτη πηγή και την τροφοδοτούσε μέσα στα χρόνια. Ακούγοντας τη Βερενίκη του Ρακίνα, γράφει: «η ανάγνωση του Ρακίνα σου πλαταίνει την καρδιά, σε τοποθετεί πάνω από τη ζωή σου και σε βοηθάει να μετρήσεις καλύτερα την αξία όσων σε περιστοίχισαν».  Την αγάπη της για την αρχαία ελληνική γραμματεία, στην οποία ουσιαστικά αφιέρωσε ένα μεγάλο μέρος της ζωής της. Την αγάπη της για το φως και για την ευεργετική του δύναμη.

«Οι χαρές του φωτός είναι ένα κάλεσμα να ξεπεράσει κανείς τον εαυτό του, προσφέρουν, θαρρείς, μιαν ακόμη διάσταση στην πραγματικότητα.»

«Κάθομαι κατάχαμα για ν’ αφομοιώσω καλύτερα τούτη τη ζωή και τούτο το φως, ανεβαίνω να δω αν απομένει ακόμη στο δεντροπερίβολο κανένα φρούτο που σώθηκε από τις κίσσες. Κάθομαι και πάλι στο παζούλι της μεγάλης στέρνας μεταξύ νερού, όπου καθρεπτίζονται τα ψηλά δέντρα που τόσο αγαπούν οι σκίουροι. Ανεβαίνω, κατεβαίνω. Και μαζί μου κρατώ συχνά τα μικρά μου κιάλια με τα οποία στρέφομαι προς την κατεύθυνση «εκείνου», όπως το αποκαλούμε εδώ: εννοώ το βουνό στο βάθος, που αλλάζει χρώμα, αλλάζει όψη ανάλογα με την ώρα και τα σύννεφα που το προσπερνούν. Το αγνάντεμα των μεγάλων ή των μικρών οριζόντων απασχόλησε ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής μου για μισό περίπου αιώνα.»

Τη ξεχωριστή σχέση της με τη μητέρα της, η οποία αγαπούσε πολύ το θέατρο, είχε χόμπι το κέντημα και πέρασε μια έντονη, μα γεμάτη δυσκολίες ζωή. Την αγάπη της για τη μουσική.  Τη θλίψη που προκαλούσε η φθορά που επιφέρει με το πέρασμα του ο χρόνος. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια της ζωής της ήταν τυφλή... Και βέβαια τη σημασία των ανθρώπων που «διέσχισαν το στερέωμα της»!

Αξίζει να διαβάσετε αυτά τα κύκνεια δοκίμια της μεγάλης Ελληνίστριας συγγραφέως. Πρόκειται για μια έκδοση που αφορά τόσο τον εξειδικευμένο όσο και τον μη ειδικό αναγνώστη.

Στο blog έχει ανέβει αφιέρωμα στη ζωή και στο έργο της Jacqueline de Romilly, το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ

Jacqueline de Romilly, Τα ρόδα της μοναξιάς, μφτ. Α. Σπυράκου, Συνάψεις.

20 + 1 πράγματα που μου έμαθαν τα χρόνια της κρίσης στην Ελλάδα

1)  Η φράση του Σεφέρη «Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει...», είναι επίκαιρη ίσως όσο ποτέ άλλοτε.

2) Όταν είσαι υγιής, παραβλέπεις αυτό το δώρο που σου έχει χαριστεί απλόχερα. Το να μπορείς να περπατήσεις, να χορέψεις, να κάνεις έρωτα, να δεις την ανατολή και το ηλιοβασίλεμα, το να μπορείς να ανασαίνεις. Μια στιγμή χρειάζεται για να χάσεις αυτό που σήμερα θεωρείς τόσο δεδομένο.  Τη ζωή. Όσο είσαι υγιής, να είσαι ευτυχής. 

3) Η γνώση έχει απαξιωθεί όσο τίποτα άλλο στην εποχή μας. Ίσως όμως είναι από τα λίγα πράγματα που αξίζει να παλέψεις για ν' αποκτήσεις στη ζωή. Η μόνη αληθινή περιουσία σου, που δε μπορεί να στη κλέψει κανείς και θα σε ακολουθεί μέχρι και το τέλος.

4) Η μέση ελληνική οικογένεια έχει υποστεί μια απίστευτη βία τα τελευταία χρόνια. Η ανεργία (ειδικά) στους νέους είναι τραγική. Τους κάψανε κάθε μέλλον και κάθε ελπίδα. Όταν αντιμετωπίζεις ως άχρηστο το πλέον δυναμικό κομμάτι μιας χώρας, τότε δε σε νοιάζει πραγματικά να την αλλάξεις. 

5) Η θλίψη και η απογοήτευση του μέσου Έλληνα είναι περισσότερο εμφανής στη συμπεριφορά του στα ΜΜΜ.  Εκεί αντικρίζεις πρόσωπα θλιμμένα και ευέξαπτα. 

6) Αυτή η κρίση έχει κυρίως επηρεάσει τις ανθρώπινες σχέσεις: οικογενειακές, ερωτικές, φιλικές. 

7) Στην Ελλάδα θα ακούσεις τα πιο τρελά πράγματα. Νομίζω καλύτερα να σιωπήσεις. Όχι από φόβο, μα απλά και μόνο γιατί δεν έχει κανένα νόημα να αντιμάχεσαι την βλακεία. 

8) Θέλει πολύ δύναμη να είσαι διαφορετικός στην Ελλάδα. Είμαστε η χώρα που κάποιος θα ειρωνευτεί τον απέναντι του γιατί π.χ. μπορεί να ακούει κλασική μουσική, ή να επιλέξει να επισκεφτεί ένα μουσείο. Ότι μας προσπερνά, ότι είναι διαφορετικό ή ανώτερο από εμάς, αντί να προσπαθήσουμε να το καταλάβουμε, το κοροϊδεύουμε. Η κατωτερότητα, δυστυχώς, κατέχει τα ηνία. 

9) Η δημιουργικότητα συναντά εχθρούς. Υπάρχει τρομερή έλλειψη αξιοκρατίας, η οποία αντί να πολεμηθεί, αντίθετα έχει ενταθεί. Ελάχιστοι θα σε θαυμάσουν για τη δημιουργικότητα σου, περισσότερο θα προκαλέσεις φθόνο παρά θαυμασμό. 

10) Τα χρήματα δεν είναι το παν, όμως είναι απαραίτητα για να ζήσεις με αξιοπρέπεια. Είναι  μια μορφή βίας να σου το απαγορεύουν.

11) Ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας βιώνει με σπάνια δύναμη όσα του έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια. Αυτή την τόσο βίαιη αλλαγή του τρόπου ζωής, την προδοσία από τους πολιτικούς, την ατιμωρησία τους. Μια βαθιά υποτίμηση του κόπου, του αγώνα ζωής και  αξίας του ατόμου. Μια καθημερινή πάλη απέναντι σε μια αδιέξοδη πολιτική.

12) Από την Ελλάδα λείπει η φαντασία και τα ανοικτά μυαλά. Σε οργανισμούς, δημοσιογράφους, κ.α. Αντί για φαντασία, βρίσκεις μια ...δυσκοιλιότητα. Υπάρχει ένας τεράστιος φόβος να μη χαθούν κεκτημένα από το πάθος και την ορμή των νεότερων. Τομείς όπως η έρευνα, βάλλονται πραγματικά.

13) Δε μετράει τι, ποιος είσαι και τι κάνεις. Αυτό που μετράει είναι το πώς πουλάς και προωθείς τον εαυτό σου. 

14) Οι φελλοί επιπλέουν.  Οι άξιοι παραπαίουν. 

15) Κάποτε ο «λόγος ήταν συμβόλαιο». Σήμερα η μπέσα έχει χαθεί.  

16) Όποιος δεν έρχεται κοντά σου με αρμονία, καλύτερα να μένει μακρυά σου. 

17) Μην προσπερνάς τις καλές στιγμές θεωρώντας ότι είναι δεδομένες. Δεν είναι. 

18) Με την αγένεια, τη μαγκιά της εποχής μας, να μη συμφιλιωθείς ποτέ. Η ευγένεια είναι προσόν, όχι αδυναμία.

19) Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα, να είσαι καλός σε οποιαδήποτε δουλειά και αν θα κάνεις. Ας μην εκτιμηθεί η εργασία σου.  Το πιθανότερο είναι ότι δε θα εκτιμηθεί ποτέ. 

20)  Να είσαι ευγενής και πάντα ευγνώμων σε όποιον σου κάνει κάτι καλό. Ο καθένας εκεί έξω δίνει τη μάχη του. 

Bonus tip: Ότι αξίζει, μα δεν το εκτιμάς, το χάνεις. Ισχύει παντού και πάντα.

Γιάννης Τσαρούχης [ Η Ελλάδα που ζωγράφισα δεν υπάρχει πια... ]

«Νεοκλασσικό σπίτι της Αθήνας»

«Καφενείον "Ο Παρθενών"»

«Θέλω να έχω καλές σχέσεις με το περιβάλλον όπου ζω και να διαλέγω καλά περιβάλλοντα. Όταν ήμουν στην Ελλάδα, επηρεάστηκα από το περιβάλλον της. Όταν βρέθηκα για 12 χρόνια στη Γαλλία, επηρεάστηκα από το περιβάλλον, όχι μοιραία για αυτό, αλλά γιατί το επεδίωκα για να πλουτίσω την τέχνη μου. Η Ελλάδα που ζωγράφιζα δεν υπάρχει πια. Κι αυτή που την αντικατέστησε είναι θέμα για συζήτηση και για ειρωνεία, όχι γι’ αγάπη. Είναι ένα κακέκτυπο της Ευρώπης. Σκοπός μου είναι να δω το δίκιο της και να βρω το σοβαρό λόγο για τον οποίο είναι αξιαγάπητη. Χρειάζεται άσκηση και εξυπνάδα για ν' αγαπήσεις. Η αστικοποίηση της κοινωνίας επί συνταγματαρχών είναι κάτι το αποκρουστικό και θέμα για γελοιογραφία. Όταν ζωγράφιζα την Ελλάδα, σκοπός μου δεν ήταν η ελληνικότης, αλλά να εκφράσω την αγάπη μου για τη ζωή, τη μόνη που είχα γνωρίσει, την ελληνική. Η Ελλάς τότε ήταν ένα άγνωστο Χ, ένα ερωτηματικό. Σήμερα αρχίζουν οι απαντήσεις και οι λύσεις. Συχνά απογοητεύουν. Δεν έχω ιδανικό να είμαι Έλληνας ή Γάλλος, αλλά να μην προδώσω ποτέ την ανεπίληπτη αγάπη για τη ζωή.»

Πηγή: Γιάννης Τσαρούχης, Για τη ζωγραφική και τον έρωτα, Επιλογή - σύνθεση: Θ. Νιάρχος, Τα Νέα.


Παλιότερες αναρτήσεις αφιερωμένες στον Γιάννη Τσαρούχη: 

στο σπίτι του Γιάννη Τσαρούχη
Τσαρούχης, κείμενα και αποφθέγματα
Γιάννης Τσαρούχης 1910-1989, Μουσείο Μπενάκη, Κτίριο Οδού Πειραιώς, πρώτη αναδρομική έκθεση έργων του Γιάννη Τσαρούχη στην Αθήνα
Στον ιδιαίτερο κόσμο του Γιάννη Τσαρούχη... Εικονογράφηση μιας αυτοβιογραφίας (1910-1940)

Ολυμπιείο, στο ναό του Ολυμπίου Διός

  

Καθώς περπατούσα  στο ναό του Ολυμπίου Διός, σκεφτόμουν πόσοι Αθηναίοι θα τον έχουν επισκεφτεί. Πόσοι θα έχουν κοντοσταθεί δίπλα από τους κίονες. Εννοώ πόσοι θα έχουν δρασκελίσει να επισκεφτούν το χώρο, να μάθουν την ιστορία του, γιατί έξω από την περίφραξη του είναι σίγουρο πως όλοι περνάμε καθημερινά.

Έκανα αυτόν το μαγικό περίπατο την πρώτη Κυριακή τούτου του χρόνου που φεύγει σύντομα. Σήμερα ξανακοίταξα τις φωτογραφίες από εκείνη τη μέρα. Σίγουρα θα επαναληφθεί αυτός ο περίπατος με περισσότερο χρόνο στη διάθεση μου για σκέψεις, γραφή και χαλάρωση...

Ιστορικό, περιγραφή: odysseus.culture.gr 

Ρίλκε, Επιστολές για τον Σεζάν

Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29, 

10 Οκτωβρίου 1907

Σήμερα πάλι ήμουν δυο ώρες μπροστά σε μεμονωμένους πίνακες. Νιώθω ότι κατά κάποιον τρόπο μου είναι ωφέλιμο αυτό. Θα ήταν άραγε και για σένα διαφωτιστικό; Δεν μπορώ να το πω έτσι μεμιάς. Στην πραγματικότητα, μπορεί κανείς σε δυο ή τρεις καλοδιαλεγμένους Σεζάν να δεις όλους τους πίνακες του, και θα μπορούσαμε ίσως και κάπου αλλού, στου Κάσσιρερ λόγου χάριν, να φτάσουμε σε τέτοιο επίπεδο επίγνωσης, όπως σ’ αυτό που βλέπω να φτάνω εγώ τώρα. Όμως χρειάζεται κανείς πολύ, πολύ χρόνο για τα πάντα. Θυμάμαι πόσο σαστισμένα και αβέβαια έβλεπα τα πρώτα έργα του, όταν μαζί με το πρωτάκουστο τότε όνομα βρέθηκαν μπροστά μου. Και έπειτα τίποτα για πολύ καιρό, ξαφνικά, όμως απέκτησα τα σωστά μάτια.

Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29,

12 Οκτωβρίου 1907

…Η έξοδος από το σπίτι δεν είναι πια τόσο δύσκολη, όσο την προηγούμενη εβδομάδα. Πόσα μπορεί να κάνει ένα τόσο δα φεγγαράκι! Έχουν έρθει οι μέρες όπου τα πάντα σε περιβάλλουν, λαμπερά, ανάλαφρα, μόλις υποδηλωμένα στο φωτεινό αέρα, κι όμως σαφή. Ήδη το κοντινό έχει τους τόνους του μακρινού, μοιάζει να έχει απομακρυνθεί και δηλώνεται μόνο, δεν είναι στημένο όπως άλλοτε, ενώ ό, τι έχει σχέση με την απόσταση: το ποτάμι, οι γέφυρες, οι μεγάλοι δρόμοι και οι απλόχωρες πλατείες, όλα αυτά τα έχει πάρει η απλωσιά μέσα της και τα κρατάει, είναι ζωγραφισμένα πάνω της σαν σε μετάξι.

Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29,

15 Οκτωβρίου 1907

…Αυτά που γνώριζα: όμως τα γνώριζα στ’ αλήθεια; Πόσα πράγματα μου φαίνονταν διαφορετικά από τότε – είναι ο Σεζάν; Είναι ο χρόνος; Ό, τι είχα γράψει γι’ αυτά πριν από δυο μήνες, υποχωρούσε, αγγίζοντας μόλις τα όρια της εγκυρότητας. Βέβαια, ως κάποιο σημείο ίσχυαν ακόμη. Αλλά, όπως πάντα, όταν υποκύπτω στο σφάλμα να γράψω για την τέχνη, ίσχυαν περισσότερο ως μια προσωρινή, προσωπική αντίληψη, παρά ως γεγονός που προκύπτει αντικειμενικά από την παρουσία των έργων.

Κάνουμε το Μεγαλειώδες πράξη της καρδιάς μας για να μη μας καταστρέψει.

Τα παραπάνω κείμενα είναι αποσπάσματα από τις Επιστολές για τον Σεζάν που έγραψε ο Ραινερ Μ. Ρίλκε, οι οποίες αποτελούν το ντοκουμέντο μιας πολύ δυνατής συνάντησης: του ποιητή Ράινερ Μαρία Ρίλκε με τη ζωγραφική του Πολ Σεζάν, μιας συνάντησης που θα αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στην ποιητική εξέλιξη του Ρίλκε. 

Ρίλκε, Επιστολές για τον Σεζάν

Σαμοθράκη. Τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών @Μουσείο Ακρόπολης

Το Μουσείο Ακρόπολης ξεκίνησε από φέτος μια σειρά εκθέσεων με σημαντικά έργα του αρχαίου κόσμου από σπουδαίους τόπους της ελληνικής περιφέρειας. Στόχος του είναι να παρουσιάσει ασυνήθιστα θέματα που θα ενδιέφεραν το σύγχρονο επισκέπτη και παράλληλα να διεγείρει το ενδιαφέρον του να επισκεφθεί τους τόπους προέλευσης των εκθεμάτων.

Δε θα μπορούσε να επέλεγε καλύτερη αρχή από μια έκθεση για τα μυστήρια της Σαμοθράκης...

Βλέπετε όταν δε μπορείς να πας στη Σαμοθράκη, είσαι τυχερός να έρχονται ολόκληρα τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών της στη γειτονιά σου.

Μόλις μπαίνεις στη διαμορφωμένη αίθουσα του Μουσείου Ακρόπολης, αντικρίζεις σε μια τεράστια οθόνη τα φυσικά κάλλη αυτού του ξεχωριστού νησιού, με τα νερά του τεράστιου καταρράκτη που καταλήγουν στο πέλαγο. Κλείνεις τα μάτια, ακούς το νερό καθώς πέφτει ορμητικά στη θάλασσα και εύχεσαι να ήσουν εκεί...

 

Έπειτα μεθάς με την ιστορία και τα μυστήρια του τόπου.
Βέβαια τίποτα δε μπορεί να συγκριθεί με την αίσθηση του να περπατάς ο ίδιος σε αυτά τα χώματα, είναι σίγουρο ότι ενισχύεται η δίψα να επισκεφτείς το νησί. 

Να μυηθείς στα μυστικά και στην αύρα του.

Η επίσημη σχέση των αρχαίων Ελλήνων με τους θεούς είχε δημόσιο χαρακτήρα. Παράλληλα όμως από νωρίς άρχισαν να γεννιούνται μυστηριακές λατρείες προσιτές μόνο σε εκείνους που είχαν γίνει αποδεκτοί στις τελετουργίες μετά από συγκεκριμένες δοκιμασίες. 

Η αυστηρή επιταγή προς τους μυημένους να τηρήσουν απόλυτη μυστικότητα για το περιεχόμενο των μυστηρίων δεν άφησε περιθώριο για αποκάλυψη πολλών πληροφοριών για αυτά τα αρχαία μυστήρια. Οι ανασκαφές όμως στο ιερό της Σαμοθράκης έφεραν στο φως τελετουργικά κτήρια και σκεύη που μας επιτρέπουν να σχηματίσουμε μια καλή εικόνα.

Συνολικά 252 εκθέματα (αρχιτεκτονικά μέλη, γλυπτά, αγγεία, ειδώλια, επιγραφές, μικροτεχνία), συγκροτήθηκαν σε ομάδες με κριτήριο τη σχέση τους με τα κτίσματα του ιερού. 

Τα ίδια τα αντικείμενα, κατασκευασμένα τόσους αιώνες πριν,

είναι σαν να μεταδίδουν ακόμη ζωή.

Ο έρωτας...

από τότε έως σήμερα. 

Τμήμα ανάγλυφης ζωφόρου με αρχαϊστικές χορεύτριες από το Κτήριο του Τελετουργικού Χορού.

Αντικείμενα γεμάτα με πλούτο, όχι μόνο υλικό μα και συμβολικό.

Όταν η Τέχνη αναγεννά και μεθά τη ζωή.

Η έκθεση έχει οργανωθεί εξαιρετικά από το Μουσείο Ακρόπολης σε συνεργασία με τις εφορείες αρχαιοτήτων Ροδόπης και Έβρου. Στην πραγματοποίησή της συνέβαλε ουσιαστικά η μακρόχρονη εμπειρία του Δημήτρη Μάτσα, ο οποίος αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της αρχαιολογικής του σταδιοδρομίας στη Σαμοθράκη.

Διάρκεια έκθεσης: έως 10 Ιανουαρίου 2016 (στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων, ισόγειο Μουσείου Ακρόπολης)

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα: 8:00 π.μ. - 4:00 μ.μ. / Τρίτη έως Κυριακή: 8:00 π.μ. - 8:00 μ.μ. / Παρασκευή: 8:00 π.μ - 10:00 μ.μ.

Η είσοδος στην περιοδική έκθεση είναι ελεύθερη. Μη τη χάσετε.

«Η Μαζώχτρα» του Αργύρη Εφταλιώτη στο Μικρό Γκλόρια

«Πού καιρός 

και πού κεφάλι να στοχαστούνε, 

να βρούνε τη φύτρα 

και τη ρίζα τού κακού.

Όλοι φρενιασμένοι τρέχανε…»

Η παραπάνω φράση προέρχεται από τη «Μαζώχτρα», ένα σπουδαίο διήγημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά επί σκηνής. Μια φράση που μπορεί να περιγράψει αλληγορικά και τη σημερινή μας κατάσταση.  Έτσι δεν αντιδρούμε πλέον; Πού καιρός για σκέψη, για στοχασμό, για αυτοκριτική και αναζήτηση της ρίζας του κακού. Όλοι φρενιασμένοι τρέχουμε...

Η ομάδα που είχε ανεβάσει πολύ πετυχημένα τους «Χαλασοχώρηδες» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη - μια παράσταση που αγαπήσαμε πολύ και σε αυτό το blog -  επιστρέφει και επιλέγει να ανεβάσει ένα ακόμη σπουδαίο διήγημα, τη «Μαζώχτρα» του Αργύρη Εφταλιώτη. Καταδεικνύοντας πώς μπορεί ένα διήγημα να μεταφερθεί στο θέατρο χωρίς τη χρήση αφηγητή και χωρίς το κείμενο να υποστεί διασκευή.

Ο σκηνοθέτης Κώστας Παπακωνσταντίνου σχολιάζει σχετικά: 

«Στην πρώτη μου σκηνοθεσία, τους «Χαλασοχώρηδες» του Παπαδιαμάντη, με ενδιέφερε η λογοτεχνία ως φορέας της Ιστορίας, καθώς το συγκεκριμένο διήγημα εκτός από ένα σπουδαίο έργο, αποτελεί και ένα υπέροχο μάθημα πολιτικής ιστορίας. 

Στη «Μαζώχτρα», ένα ολόκληρο χωριό φτάνει στην καταστροφή γιατί κανείς, όταν ξέσπασε το κακό, δεν κάθισε να σκεφτεί τις πραγματικές αιτίες.» 

Ας δούμε όμως συνοπτικά την υπόθεση του έργου:

Όλα διαδραματίζονται σ’ένα χωριό της Κρήτης, την «Παραμυθιά». Εκεί ζούσε η Ασήμω, όμορφη και φτωχή κοπέλα που μάζευε ελιές στα χτήματα των άλλων. Στην «Παραμυθιά» ζούσε κι ένα όμορφο παλικάρι που ήταν αρχοντόπουλο, ο Πανάγος. Οι δύο νέοι ερωτεύονται και ανταλλάσσουν όρκους αγάπης. Μα ένα αρχοντόπουλο δεν μπορεί να παντρευτεί μια μαζώχτρα. Ο Πανάγος αθετεί το λόγο του και η προδομένη Ασήμω αντιμετωπίζει τον χλευασμό του χωριού. Εκείνος πρέπει να υπερασπιστεί την κοινωνική του ανωτερότητα. Τότε εκείνη αποφασίζει να τον εκδικηθεί. Διαδίδει ένα ψέμα σαν φήμη στο χωριό. Οι πάντες ευκολόπιστα, επιπόλαια και άκριτα το πιστεύουν. Δεν ψάχνουν να βρουν την αλήθεια και τότε ξεσπά η συμφορά. Αλλεπάλληλα φονικά ξεκινούν ανάμεσα σε χριστιανούς και μουσουλμάνους Παραμυθιώτες… 

Τρία πράγματα με κέρδισαν στην παράσταση. Πρώτον, οι ερμηνείες των ταλαντούχων ηθοποιών - του Θοδωρή Θεοδωρίδη, της Αγγελικής Μαρίνου και του Δημοσθένη Ξυλαρδιστού. Καταφέρνουν να σε μεταφέρουν στην εποχή του κειμένου, μεταδίδοντας τις εικόνες με εξαιρετικό τρόπο. Δεύτερον, το ίδιο το κείμενο· η ποιητική ντοπιολαλιά και η ουσία του. Τρίτον, η σκηνοθετική ματιά και η φαντασία του Κώστα Παπακωνσταντίνου. Καταφέρνει με ελάχιστα μέσα και έξυπνα ευρήματα να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον του θεατή σε ένα δύσκολο εγχείρημα. 

Αξίζει να την παρακολουθήσετε. 
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Μικρό Γκλόρια.

Η ταυτότητα της παράστασης:

Κείμενο: Αργύρης Εφταλιώτης
Σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωνσταντίνου
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Δήμητρα Μητροπούλου, Χρήστος Χριστόπουλος
Επιμέλεια κίνησης: Μαργαρίτα Τρίκκα
Σκηνικά-Κοστούμια: Ζωή Αρβανίτη
Μουσική: Βασίλης Κουτσιλιέρης
Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης
Φωτογραφίες: Νίκος Βαρδακαστάνης

Ερμηνεύουν: Θοδωρής Θεοδωρίδης,  Αγγελική Μαρίνου,  Δημοσθένης Ξυλαρδιστός

«Μαζώχτρα», του Αργύρη Εφταλιώτη, Θέατρο Μικρό Γκλόρια, Ιπποκράτους 7, Στάση Μετρό Πανεπιστήμιο, Αθήνα, τηλ. 2103600832. 
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα & Τρίτη, 21:15, 
από 26 Οκτωβρίου έως 25 Ιανουαρίου. Τιμές εισιτηρίων: 12 € (γενική είσοδος), 8 € (μειωμένο για φοιτητές, μαθητές, άνω των 65, κατόχους κάρτας ΟΑΕΔ). 
Περισσότερες Πληροφορίες: https://www.facebook.com/hmazoxtra.