Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29,
10 Οκτωβρίου 1907
Σήμερα πάλι ήμουν δυο ώρες μπροστά σε μεμονωμένους πίνακες. Νιώθω ότι κατά κάποιον τρόπο μου είναι ωφέλιμο αυτό. Θα ήταν άραγε και για σένα διαφωτιστικό; Δεν μπορώ να το πω έτσι μεμιάς. Στην πραγματικότητα, μπορεί κανείς σε δυο ή τρεις καλοδιαλεγμένους Σεζάν να δεις όλους τους πίνακες του, και θα μπορούσαμε ίσως και κάπου αλλού, στου Κάσσιρερ λόγου χάριν, να φτάσουμε σε τέτοιο επίπεδο επίγνωσης, όπως σ’ αυτό που βλέπω να φτάνω εγώ τώρα. Όμως χρειάζεται κανείς πολύ, πολύ χρόνο για τα πάντα. Θυμάμαι πόσο σαστισμένα και αβέβαια έβλεπα τα πρώτα έργα του, όταν μαζί με το πρωτάκουστο τότε όνομα βρέθηκαν μπροστά μου. Και έπειτα τίποτα για πολύ καιρό, ξαφνικά, όμως απέκτησα τα σωστά μάτια.
Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29,
12 Οκτωβρίου 1907
…Η έξοδος από το σπίτι δεν είναι πια τόσο δύσκολη, όσο την προηγούμενη εβδομάδα. Πόσα μπορεί να κάνει ένα τόσο δα φεγγαράκι! Έχουν έρθει οι μέρες όπου τα πάντα σε περιβάλλουν, λαμπερά, ανάλαφρα, μόλις υποδηλωμένα στο φωτεινό αέρα, κι όμως σαφή. Ήδη το κοντινό έχει τους τόνους του μακρινού, μοιάζει να έχει απομακρυνθεί και δηλώνεται μόνο, δεν είναι στημένο όπως άλλοτε, ενώ ό, τι έχει σχέση με την απόσταση: το ποτάμι, οι γέφυρες, οι μεγάλοι δρόμοι και οι απλόχωρες πλατείες, όλα αυτά τα έχει πάρει η απλωσιά μέσα της και τα κρατάει, είναι ζωγραφισμένα πάνω της σαν σε μετάξι.
Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29,
15 Οκτωβρίου 1907
…Αυτά που γνώριζα: όμως τα γνώριζα στ’ αλήθεια; Πόσα πράγματα μου φαίνονταν διαφορετικά από τότε – είναι ο Σεζάν; Είναι ο χρόνος; Ό, τι είχα γράψει γι’ αυτά πριν από δυο μήνες, υποχωρούσε, αγγίζοντας μόλις τα όρια της εγκυρότητας. Βέβαια, ως κάποιο σημείο ίσχυαν ακόμη. Αλλά, όπως πάντα, όταν υποκύπτω στο σφάλμα να γράψω για την τέχνη, ίσχυαν περισσότερο ως μια προσωρινή, προσωπική αντίληψη, παρά ως γεγονός που προκύπτει αντικειμενικά από την παρουσία των έργων.
Κάνουμε το Μεγαλειώδες πράξη της καρδιάς μας για να μη μας καταστρέψει.
Τα παραπάνω κείμενα είναι αποσπάσματα από τις Επιστολές για τον Σεζάν που έγραψε ο Ραινερ Μ. Ρίλκε, οι οποίες αποτελούν το ντοκουμέντο μιας πολύ δυνατής συνάντησης: του ποιητή Ράινερ Μαρία Ρίλκε με τη ζωγραφική του Πολ Σεζάν, μιας συνάντησης που θα αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στην ποιητική εξέλιξη του Ρίλκε.
12 σχόλια:
"ξαφνικά, όμως απέκτησα τα σωστά μάτια."
Φοβερή κουβέντα !!
Ατελείωτη διαδικασία ζωής.....
Τον Ράινερ Μαρία Ρίλκε κάπου τον είχα διαβάσει;...
Μάλλον στο σχολείο όταν έκανα 'κατανόηση της τέχνης'.
Είχα μάθει πολλά...
Τι μου θύμισες...
Φιλάκια πολλά:))
@ ξωτικό : Κ εγώ αυτή κυρίως τη φράση συγκράτησα από τις επιστολές του, για την αίσθηση εκείνη... που γίνεται τόσο καθοριστική να σου αλλάξει τη ζωή σου. Καλό βράδυ :)
@ serenata : Ναι είναι σπουδαίος. Ίσως είχες διαβάσει το "Γράμμα σε έναν νέο ποιητή" ... Να είσαι καλά Σοφία μου, φιλιά επίσης! :))
Κάποτε, προ αμνημονεύτων χρόνων, διάβασα τα "Ορφικά Σονέτα".
Με την καλημέρα μου!
...όταν υποκύπτω στο σφάλμα να γράψω για την τέχνη, ίσχυαν περισσότερο ως μια προσωρινή, προσωπική αντίληψη, παρά ως γεγονός που προκύπτει αντικειμενικά από την παρουσία των έργων.
Το να βιώνει κανείς την τέχνη με τον τρόπο του. Απίθανος!!!
Φιλιά πολλά :-)
@ Mηθυμναίος: Δεν έχω διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο, καλημέρα!
@ Μargo : :))) Το να βιώνεις την τέχνη αφήνοντας την να σε αλλάξει. Πόσο το κάνουν, πόσο διαφορετική θα ήταν η καθημερινότητα μας έτσι... Φιλιά πολλά :)
Αυτά συμβαίνουν όταν συναντιούνται δυο σπουδαία μυαλά και ταλέντα!!
Μου αρέσουν ιδιαίτερα και οι δύο, δεν γνώριζα όμως το συγκεκριμένο βιβλίο!
Ίσως θα πρέπει να το αναζητήσω μια και χρόνια τώρα αναζητώ μονίμως νέες οπτικές και αναγνώσεις στα έργα του Σεζάν.
Ευχαριστώ....
@ Mariela : Το συγκεκριμένο βιβλίο το είχα βρει στο περσινό παζάρι βιβλίου της Πλατείας Κοτζιά σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή. Μέχρι τότε ούτε και εγώ γνώριζα την ύπαρξη του, αλλά και το πόσο επηρεάστηκε ο Ρίλκε από τον Σεζάν. Πάντα κάτι νέο αποκαλύπτω σε αυτές τις βόλτες στα παζάρια. Ναι να το αναζητήσεις. Εγώ σε ευχαριστώ, φιλιά.
Άραγε πόσο είναι διακριτά τα όρια μεταξύ της ποίησης (όπως αυτή συνήθως καθορίζεται) και της ζωγραφικής; ή της ποίησης και της μουσικής, του θεάτρου, του χορού, της φωτογραφίας του κινηματογράφου, ενός λογοτεχνικού κειμένου, μιας απλής επιστολής; Παντού είναι διάχυτη η παρουσία της.
Άραγε ίσως γι' αυτή τη σχέση της ποίησης με όλες τις άλλες τέχνες, ένας ποιητής βλέποντας από μέσα τους, να μπορεί πιο εύκολα να "αποκτά τα σωστά μάτια";
Τον Ρίλκε "πρωτοσυνάντησα" στις "Ιστορίες του Καλού Θεού" μικρές ιστορίες πλημμυρισμένες από ποίηση σε μία πολύ όμορφα βιβλιοδετημένη έκδοση του Ηριδανού. Διάβασα ποιήματά του, τις ελεγείες του Ντουίνο κ.α., όμως εκείνη η πρώτη συνάντηση ήταν η πιο όμορφη.
Ωραία τα αποσπάσματα που διάλεξες, πάντα η ποιότητα διακρίνει τις αναρτήσεις σου:)
Σε φιλώ πολύ
@ Άστρια : Πόσο όμορφο να διαβάζεις το καλοκαίρι ένα βιβλίο, μετά να μοιράζεσαι κάποια αποσπάσματα του εδώ, και να έρχονται οι φίλοι σου, να προβληματίζονται, να εμπνέονται, να σε πάνε ένα βήμα παρακάτω με τις σκέψεις τους. Να σου υπενθυμίζουν και πάλι γιατί το διάβασες. Αυτό το βιβλίο του Ρίλκε δε το έχω διαβάσει, θα το αναζητήσω. Σε φιλώ, καλό υπόλοιπο της Κυριακής. <3
Δημοσίευση σχολίου