Το «Κρυφό ημερολόγιο του Χίτλερ» είναι μια μυθιστορία. Όπως επισημαίνει ο εισηγητής του βιβλίου Κώστας Κωστής, πρόκειται για μυθοπλαστικό ντοκουμέντο. Ο Χάρης Βλαβιανός έγραψε ένα φανταστικό ημερολόγιο του Χίτλερ, το οποίο ξεκινά με τη φυλάκισή του, αμέσως μετά το αποτυχημένο «Πραξικόπημα της Μπιραρίας», το οποίο αποπειράθηκε να κάνει το Νοέμβριο του 1923 και σταματάει το Δεκέμβρη του επόμενου έτους, οπότε αφέθηκε ελεύθερος χάρη της αμνηστίας που του δόθηκε. Αποτελεί μια μυθοπλασία, η οποία όμως βασίζεται σε ιστορικά γεγονότα, στα κείμενα του Χίτλερ, έρευνες ιστορικών και μελετητών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Χίτλερ έγραψε το πασίγνωστο βιβλίο του «Ο Αγών μου» κατά το διάστημα που ήταν φυλακή.
«Σκέφτομαι πως η Σταύρωση έγινε για έναν και μόνο λόγο: για να πει ο ίδιος ο Δημιουργός στην ανθρωπότητα: «Ιδού ποιοι είναι οι Εβραίοι! Διατείνονται πως είναι ο ‘περιούσιος λαός’, αλλά θανατώνοντας τον Υιό μου, φανέρωσαν το αληθινό τους πρόσωπο! Είναι εχθροί μου και γι’ αυτό θα χαθούν μια μέρα από προσώπου γης». Ο Ιούδας είναι το κεντρικό πρόσωπο του θείου δράματος και πρέπει όλοι μας να τον ευγνωμονούμε.» (σ.73)
«Η «πάλη των τάξεων» θα πρέπει να δώσει τη θέση της στην «πάλη των φυλών» - και η πρώτη φυλή που θα εξοντωθεί θα είναι οι Εβραίοι. Μετά θα ακολουθήσουν οι υπόλοιπες.» (σ.285)
Το βιβλίο ξετυλίγει τις προτιμήσεις, τις αδυναμίες, τις εμμονές, σκιαγραφώντας ένα ψυχογράφημα του Χίτλερ. Όπως σωστά επισήμανε ένας από τους πιο έγκυρους βιογράφους του, ο Ίαν Κέρσοου, «Ο Χίτλερ είναι ένα από τα ελάχιστα άτομα για τα οποία μπορεί κανείς να πει με απόλυτη βεβαιότητα: χωρίς αυτόν, η πορεία της Ιστορίας θα ήταν διαφορετική». Οι διακηρύξεις μίσους για τους Εβραίους, τις γυναίκες, τους αδύναμους, η παρανοϊκή του προσωπικότητα, οι αναγνώσεις και οι σημειώσεις του, ξεδιπλώνονται με έναν πολύπλευρο τρόπο στις σελίδες του συγκεκριμένου βιβλίου.
«Όποτε σκέφτομαι τα παιδικά μου χρόνια, νιώθω ναυτία. Ο πατέρας μου, αυτός ο φρικτός τύραννος, κρατούσε για χρόνια εμένα και τη μητέρα μου φυλακισμένους μέσα στο ίδιο μας το σπίτι. Μεγαλύτερη ελευθερία νιώθω εδώ από ό,τι ένιωθα στο δωμάτιο μου. Αν είχε πεθάνει νωρίτερα, πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή μου. Ίσως και η μητέρα μου να μην είχε αρρωστήσει. Αυτός φταίει, που τη βασάνιζε καθημερινά. Και το κάθαρμα, ο Εβραίος γιατρός, που δεν έκανε τίποτα για να τη σώσει. Δεν ξέρω ποιον από τους δυο μισώ περισσότερο.» (σ.414)
«Το κάθε άτομο ξεχωριστά δεν έχει καμία σημασία. Αποκτά το νόημα του ως μέρος του όλου. Οφείλει να υποτάσσεται στο όλον αδιαμαρτύρητα. Είναι νόμος της Φύσης: αφανισμός των αδυνάτων, ζωή μονάχα για τους δυνατούς. Η Φύση δεν ξέρει τι θα πει «ανθρωπισμός». Λειτουργεί με τους δικούς της Νόμους. Οι Σπαρτιάτες ήταν οι πρώτοι που τους συνέλαβαν και τους εφάρμοσαν. Ασφαλώς και δεν είναι τυχαίο ότι στον Πελοποννησιακό πόλεμο κατατρόπωσαν τους μαλθακούς «δημοκράτες» Αθηναίους. Η Γερμανία του μέλλοντος είναι η νέα Σπάρτη της Ευρώπης.» (σ.57)
Κάθε εκ νέου προσέγγιση του Χίτλερ και
του ναζισμού είναι χρήσιμη και απαραίτητη. Ιδιαίτερα στην εποχή μας, που
σημειώνεται μια αναζωπύρωση του εθνικισμού και εξάπλωση του ρατσισμού. Μέσα από
το βιβλίο, αναδεικνύεται πώς ένας «πνευματικά ρηχός και συναισθηματικά ανάπηρος
πρώην δεκανέας», δίχως «κανέναν δεσμό έξω από το ίδιο το Εγώ», όπως έγραψε ο
Σεμπάστιαν Χάφφνερ, κατάφερε να αναρριχηθεί και να «αφήσει ανεξίτηλη την
αιμοσταγή σφραγίδα του στον αιώνα που πέρασε» (σ.15). Μακάρι να γινόταν μάθημα στην ανθρωπότητα να μη ξαναζήσει
ποτέ μα ποτέ τέτοιες καταστάσεις…
«Όταν από τη λεπίδα στάξει αίμα εβραϊκό,
Στη χώρα όλα θα φτιάξουν με τρόπο μαγικό.
Δεν ξέρω που διάβασα ή άκουσα το υπέροχο αυτό δίστιχο, αλλά μου αρέσει να το επαναλαμβάνω πολλές φορές λίγο προτού κοιμηθώ.» (σ.283)
Χάρης Βλαβιανός, Το κρυφό ημερολόγιο του Χίτλερ. Φυλακές Λάντσεμπεργκ, Νοέμβριος 1923 - Δεκέμβριος 1924, Πατάκης
