Γιάννης Τσαρούχης [ Η Ελλάδα που ζωγράφισα δεν υπάρχει πια... ]

«Νεοκλασσικό σπίτι της Αθήνας»

«Καφενείον "Ο Παρθενών"»

«Θέλω να έχω καλές σχέσεις με το περιβάλλον όπου ζω και να διαλέγω καλά περιβάλλοντα. Όταν ήμουν στην Ελλάδα, επηρεάστηκα από το περιβάλλον της. Όταν βρέθηκα για 12 χρόνια στη Γαλλία, επηρεάστηκα από το περιβάλλον, όχι μοιραία για αυτό, αλλά γιατί το επεδίωκα για να πλουτίσω την τέχνη μου. Η Ελλάδα που ζωγράφιζα δεν υπάρχει πια. Κι αυτή που την αντικατέστησε είναι θέμα για συζήτηση και για ειρωνεία, όχι γι’ αγάπη. Είναι ένα κακέκτυπο της Ευρώπης. Σκοπός μου είναι να δω το δίκιο της και να βρω το σοβαρό λόγο για τον οποίο είναι αξιαγάπητη. Χρειάζεται άσκηση και εξυπνάδα για ν' αγαπήσεις. Η αστικοποίηση της κοινωνίας επί συνταγματαρχών είναι κάτι το αποκρουστικό και θέμα για γελοιογραφία. Όταν ζωγράφιζα την Ελλάδα, σκοπός μου δεν ήταν η ελληνικότης, αλλά να εκφράσω την αγάπη μου για τη ζωή, τη μόνη που είχα γνωρίσει, την ελληνική. Η Ελλάς τότε ήταν ένα άγνωστο Χ, ένα ερωτηματικό. Σήμερα αρχίζουν οι απαντήσεις και οι λύσεις. Συχνά απογοητεύουν. Δεν έχω ιδανικό να είμαι Έλληνας ή Γάλλος, αλλά να μην προδώσω ποτέ την ανεπίληπτη αγάπη για τη ζωή.»

Πηγή: Γιάννης Τσαρούχης, Για τη ζωγραφική και τον έρωτα, Επιλογή - σύνθεση: Θ. Νιάρχος, Τα Νέα.


Παλιότερες αναρτήσεις αφιερωμένες στον Γιάννη Τσαρούχη: 

στο σπίτι του Γιάννη Τσαρούχη
Τσαρούχης, κείμενα και αποφθέγματα
Γιάννης Τσαρούχης 1910-1989, Μουσείο Μπενάκη, Κτίριο Οδού Πειραιώς, πρώτη αναδρομική έκθεση έργων του Γιάννη Τσαρούχη στην Αθήνα
Στον ιδιαίτερο κόσμο του Γιάννη Τσαρούχη... Εικονογράφηση μιας αυτοβιογραφίας (1910-1940)

Ολυμπιείο, στο ναό του Ολυμπίου Διός

  

Καθώς περπατούσα  στο ναό του Ολυμπίου Διός, σκεφτόμουν πόσοι Αθηναίοι θα τον έχουν επισκεφτεί. Πόσοι θα έχουν κοντοσταθεί δίπλα από τους κίονες. Εννοώ πόσοι θα έχουν δρασκελίσει να επισκεφτούν το χώρο, να μάθουν την ιστορία του, γιατί έξω από την περίφραξη του είναι σίγουρο πως όλοι περνάμε καθημερινά.

Έκανα αυτόν το μαγικό περίπατο την πρώτη Κυριακή τούτου του χρόνου που φεύγει σύντομα. Σήμερα ξανακοίταξα τις φωτογραφίες από εκείνη τη μέρα. Σίγουρα θα επαναληφθεί αυτός ο περίπατος με περισσότερο χρόνο στη διάθεση μου για σκέψεις, γραφή και χαλάρωση...

Ιστορικό, περιγραφή: odysseus.culture.gr 

Ρίλκε, Επιστολές για τον Σεζάν

Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29, 

10 Οκτωβρίου 1907

Σήμερα πάλι ήμουν δυο ώρες μπροστά σε μεμονωμένους πίνακες. Νιώθω ότι κατά κάποιον τρόπο μου είναι ωφέλιμο αυτό. Θα ήταν άραγε και για σένα διαφωτιστικό; Δεν μπορώ να το πω έτσι μεμιάς. Στην πραγματικότητα, μπορεί κανείς σε δυο ή τρεις καλοδιαλεγμένους Σεζάν να δεις όλους τους πίνακες του, και θα μπορούσαμε ίσως και κάπου αλλού, στου Κάσσιρερ λόγου χάριν, να φτάσουμε σε τέτοιο επίπεδο επίγνωσης, όπως σ’ αυτό που βλέπω να φτάνω εγώ τώρα. Όμως χρειάζεται κανείς πολύ, πολύ χρόνο για τα πάντα. Θυμάμαι πόσο σαστισμένα και αβέβαια έβλεπα τα πρώτα έργα του, όταν μαζί με το πρωτάκουστο τότε όνομα βρέθηκαν μπροστά μου. Και έπειτα τίποτα για πολύ καιρό, ξαφνικά, όμως απέκτησα τα σωστά μάτια.

Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29,

12 Οκτωβρίου 1907

…Η έξοδος από το σπίτι δεν είναι πια τόσο δύσκολη, όσο την προηγούμενη εβδομάδα. Πόσα μπορεί να κάνει ένα τόσο δα φεγγαράκι! Έχουν έρθει οι μέρες όπου τα πάντα σε περιβάλλουν, λαμπερά, ανάλαφρα, μόλις υποδηλωμένα στο φωτεινό αέρα, κι όμως σαφή. Ήδη το κοντινό έχει τους τόνους του μακρινού, μοιάζει να έχει απομακρυνθεί και δηλώνεται μόνο, δεν είναι στημένο όπως άλλοτε, ενώ ό, τι έχει σχέση με την απόσταση: το ποτάμι, οι γέφυρες, οι μεγάλοι δρόμοι και οι απλόχωρες πλατείες, όλα αυτά τα έχει πάρει η απλωσιά μέσα της και τα κρατάει, είναι ζωγραφισμένα πάνω της σαν σε μετάξι.

Παρίσι, 6ο, οδ. Κασέτ 29,

15 Οκτωβρίου 1907

…Αυτά που γνώριζα: όμως τα γνώριζα στ’ αλήθεια; Πόσα πράγματα μου φαίνονταν διαφορετικά από τότε – είναι ο Σεζάν; Είναι ο χρόνος; Ό, τι είχα γράψει γι’ αυτά πριν από δυο μήνες, υποχωρούσε, αγγίζοντας μόλις τα όρια της εγκυρότητας. Βέβαια, ως κάποιο σημείο ίσχυαν ακόμη. Αλλά, όπως πάντα, όταν υποκύπτω στο σφάλμα να γράψω για την τέχνη, ίσχυαν περισσότερο ως μια προσωρινή, προσωπική αντίληψη, παρά ως γεγονός που προκύπτει αντικειμενικά από την παρουσία των έργων.

Κάνουμε το Μεγαλειώδες πράξη της καρδιάς μας για να μη μας καταστρέψει.

Τα παραπάνω κείμενα είναι αποσπάσματα από τις Επιστολές για τον Σεζάν που έγραψε ο Ραινερ Μ. Ρίλκε, οι οποίες αποτελούν το ντοκουμέντο μιας πολύ δυνατής συνάντησης: του ποιητή Ράινερ Μαρία Ρίλκε με τη ζωγραφική του Πολ Σεζάν, μιας συνάντησης που θα αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στην ποιητική εξέλιξη του Ρίλκε. 

Ρίλκε, Επιστολές για τον Σεζάν

Σαμοθράκη. Τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών @Μουσείο Ακρόπολης

Το Μουσείο Ακρόπολης ξεκίνησε από φέτος μια σειρά εκθέσεων με σημαντικά έργα του αρχαίου κόσμου από σπουδαίους τόπους της ελληνικής περιφέρειας. Στόχος του είναι να παρουσιάσει ασυνήθιστα θέματα που θα ενδιέφεραν το σύγχρονο επισκέπτη και παράλληλα να διεγείρει το ενδιαφέρον του να επισκεφθεί τους τόπους προέλευσης των εκθεμάτων.

Δε θα μπορούσε να επέλεγε καλύτερη αρχή από μια έκθεση για τα μυστήρια της Σαμοθράκης...

Βλέπετε όταν δε μπορείς να πας στη Σαμοθράκη, είσαι τυχερός να έρχονται ολόκληρα τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών της στη γειτονιά σου.

Μόλις μπαίνεις στη διαμορφωμένη αίθουσα του Μουσείου Ακρόπολης, αντικρίζεις σε μια τεράστια οθόνη τα φυσικά κάλλη αυτού του ξεχωριστού νησιού, με τα νερά του τεράστιου καταρράκτη που καταλήγουν στο πέλαγο. Κλείνεις τα μάτια, ακούς το νερό καθώς πέφτει ορμητικά στη θάλασσα και εύχεσαι να ήσουν εκεί...

 

Έπειτα μεθάς με την ιστορία και τα μυστήρια του τόπου.
Βέβαια τίποτα δε μπορεί να συγκριθεί με την αίσθηση του να περπατάς ο ίδιος σε αυτά τα χώματα, είναι σίγουρο ότι ενισχύεται η δίψα να επισκεφτείς το νησί. 

Να μυηθείς στα μυστικά και στην αύρα του.

Η επίσημη σχέση των αρχαίων Ελλήνων με τους θεούς είχε δημόσιο χαρακτήρα. Παράλληλα όμως από νωρίς άρχισαν να γεννιούνται μυστηριακές λατρείες προσιτές μόνο σε εκείνους που είχαν γίνει αποδεκτοί στις τελετουργίες μετά από συγκεκριμένες δοκιμασίες. 

Η αυστηρή επιταγή προς τους μυημένους να τηρήσουν απόλυτη μυστικότητα για το περιεχόμενο των μυστηρίων δεν άφησε περιθώριο για αποκάλυψη πολλών πληροφοριών για αυτά τα αρχαία μυστήρια. Οι ανασκαφές όμως στο ιερό της Σαμοθράκης έφεραν στο φως τελετουργικά κτήρια και σκεύη που μας επιτρέπουν να σχηματίσουμε μια καλή εικόνα.

Συνολικά 252 εκθέματα (αρχιτεκτονικά μέλη, γλυπτά, αγγεία, ειδώλια, επιγραφές, μικροτεχνία), συγκροτήθηκαν σε ομάδες με κριτήριο τη σχέση τους με τα κτίσματα του ιερού. 

Τα ίδια τα αντικείμενα, κατασκευασμένα τόσους αιώνες πριν,

είναι σαν να μεταδίδουν ακόμη ζωή.

Ο έρωτας...

από τότε έως σήμερα. 

Τμήμα ανάγλυφης ζωφόρου με αρχαϊστικές χορεύτριες από το Κτήριο του Τελετουργικού Χορού.

Αντικείμενα γεμάτα με πλούτο, όχι μόνο υλικό μα και συμβολικό.

Όταν η Τέχνη αναγεννά και μεθά τη ζωή.

Η έκθεση έχει οργανωθεί εξαιρετικά από το Μουσείο Ακρόπολης σε συνεργασία με τις εφορείες αρχαιοτήτων Ροδόπης και Έβρου. Στην πραγματοποίησή της συνέβαλε ουσιαστικά η μακρόχρονη εμπειρία του Δημήτρη Μάτσα, ο οποίος αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της αρχαιολογικής του σταδιοδρομίας στη Σαμοθράκη.

Διάρκεια έκθεσης: έως 10 Ιανουαρίου 2016 (στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων, ισόγειο Μουσείου Ακρόπολης)

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα: 8:00 π.μ. - 4:00 μ.μ. / Τρίτη έως Κυριακή: 8:00 π.μ. - 8:00 μ.μ. / Παρασκευή: 8:00 π.μ - 10:00 μ.μ.

Η είσοδος στην περιοδική έκθεση είναι ελεύθερη. Μη τη χάσετε.