Οριστικά ελεύθερη η αυτοδιαχειριζόμενη κοινοτητα Christiania

Σε συμφωνία κατέληξαν οι κάτοικοι της αυτοδιαχειριζόμενης κοινότητας Κριστιάνια στην Κοπεγχάγη με την κυβέρνηση της Δανίας. Οι δύο πλευρές βρίσκονταν σε διαμάχη τα τελευταία οχτώ χρόνια, καθώς η κυβέρνηση επιχειρούσε την κατάλυση της κατάληψης στην περιοχή. Την Τρίτη 21 Ιουνίου, πάντως, η υπόθεση έληξε με συμβιβασμό, καθώς οι κάτοικοι ανέλαβαν να αγοράσουν την έκταση από το κράτος.

Η Κριστιάνια είναι μια κοινότητα χωρίς κυβέρνηση, αυτοδιαχειριζόμενη που έχει «επιβιώσει» πολλά χρόνια ως κοινωνικό πείραμα. Η ιστορία της ξεκινάει το 1970 όταν μια ομάδα νεαρών πολιτών κατέλαβε την έκταση των 34 στρεμμάτων που τότε ήταν μια αχρησιμοποίητη ναυτική βάση του 18ου αιώνα, διεκδικώντας έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής. Μετά από ένα δημοσίευμα της εφημερίδας «Hovedbladet» που έδινε ιδέες για την αξιοποίηση του χώρου πολλοί πολίτες αποφάσισαν να ζήσουν στην Κριστιάνια.

Η δανική κυβέρνηση αντέδρασε στο εγχείρημα αυτό των πολιτών με αποτέλεσμα κάθε τόσο αστυνομικές δυνάμεις να επιχειρούν την απομάκρυνση του κόσμου από την περιοχή χωρίς όμως να καταφέρουν τη διάλυση της κοινότητας. Το 1972 μάλιστα το θέμα έφτασε στο Κοινοβούλιο με αποτέλεσμα ένα χρόνο μετά η Κριστιάνια να προβεί σε συμφωνία με την κυβέρνηση πληρωμής του νερού και του ρεύματος της περιοχής έναντι αναγνώρισής της κοινότητας ως ένα «κοινωνικό πείραμα».

Η Κριστιάνια είναι χωρισμένη σε δέκα μικρότερες αυτόνομες περιοχές με ομάδες υπεύθυνες για την καθαριότητα, τα πολιτιστικά δρώμενα, τη σίτηση κ.α. Όλες οι περιοχές συμμετέχουν στην Κοινή Συνέλευση «Common Meeting». Η κυβέρνηση και τα ΜΜΕ παρουσίαζαν μια αντίθετη εικόνα ενός χαώδους τόπου βίας και εγκληματικότητας. Η αλλαγή της κυβέρνησης το 1982 από σοσιαλδημοκρατική σε φιλελεύθερη δεξιά αύξησε επίσης την πίεση για διάλυση της Κριστιάνια. Ένα φυλλάδιο που κυκλοφόρησε αργότερα από την κοινότητα πληροφορούσε τον κόσμο για την πραγματική κατάσταση μιας ειρηνικής κοινότητας που στηρίζεται στην αυτοδιαχείριση και την οικολογία.

Οι αρχές πάτησαν στην ελεύθερη διακίνηση μαριχουάνας στην κοινότητα προκειμένου να εφαρμόσουν κατασταλτικά μέτρα. Πολλές φορές προέβαιναν σε διακοπή νερού και ρεύματος ή παρεμπόδιση τροφίμων. Το 1992, 70 αστυνομικοί παρακολουθούσαν νυχθημερόν την περιοχή για διάστημα 18 μηνών. Μέσα σ’αυτό το διάστημα η αστυνομία προέβη σε χρήση χημικών, δακρυγόνων και σωματικών ερευνών σε ανυποψίαστους πολίτες με αποτέλεσμα απάντηση από οδοφράγματα που στήθηκαν στην Prinsessegade. Η Κριστιάνα με αφορμή τα γεγονότα, οργάνωσε μια «Εβδομάδα δράσης» με πολιτιστικές εκδηλώσεις ενάντια στη βία.

Οι αρχές, από το 2004, άρχισαν να πιέζουν περισσότερο την κοινότητα αποσκοπώντας στην διάλυσή της. Μίλησαν ακόμη και για κατεδάφιση των κτισμάτων των κατοίκων της περιοχής. Δύο χρόνια αργότερα το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε την εγκατάλειψη της περιοχής από τους κατοίκους της Κριστιάνια καθώς σύμφωνα με την απόφαση μόνο η πολιτεία έχει δικαίωμα χρήσης του χώρου.

Η υπόθεση φαίνεται να λήγει μετά από οκτώ χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων μετά την πρόταση του Υπουργού Οικονομικών της Δανίας. Η «ελεύθερη πολιτεία» της Κριστιάνια σε μια προσπάθεια να διασώσει ο,τι έχει «χτίσει» μέχρι τώρα, προέβη τελικά σε συμφωνία με την συντηρητική κυβέρνηση της Δανίας να αγοράσει την περιοχή «της».

Συντηρητικά ΜΜΕ όπως η εφημερίδα «Berlingske» ισχυρίζεται πως η καταστροφή της Κριστιάνια είναι το σωστότερο που μπορεί να κάνει το κράτος δικαίου και πως «η αστυνομία επιτέλους θα μπορέσει να κάνει τη δουλειά της». Παρά την κακεντρεχή κριτική διαφόρων μέσων η «ελεύθερη πολιτεία» που απέδειξε πως μια αυτοδιαχειριζόμενη κοινωνία μπορεί να υπάρξει θα συνεχίσει να υπάρχει έστω και υπό τον όρο αγοράς της έκτασής της.