Παρίσι 1900, Αρ Νουβώ και Μοντερνισμός. Θησαυροί από το Petit Palais στην Εθνική Πινακοθήκη

Εχτές βρέθηκα στην Εθνική Πινακοθήκη, όπου η διευθύντρια Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα ξενάγησε το κοινό στην έκθεση "Παρίσι 1900, Aρτ Νουβώ και Μοντερνισμός. Θησαυροί από το Petit Palais"..

Ένα αλλιώτικο ταξίδι στις εποχές και στην ιστορία.. Σαν να μπαίνεις σε μια μηχανή του χρόνου..και μέσω των έργων να αισθάνεσαι, να βιώνεις, να αντιλαμβάνεσαι τον παλμό  του Παρισιού στις αρχές του 1900, μιας χρονολογίας σταθμό.

Η Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού, η πέμπτη και τελευταία του 19ου αιώνα (οι υπόλοιπες είχαν οργανωθεί τα έτη 1855, 1867, 1878 και 1889), προσέφερε μια συμβολική πανοραμική εικόνα της μετάβασης από τον 19ο στον 20ό αιώνα.

Πρόκειται για την εποχή των μοναδικών κατακτήσεων της λήγουσας εκατονταετίας στους τομείς της οικονομίας, της βιομηχανίας, της τεχνολογίας, της επιστήμης και του πολιτισμού, ενώ ταυτόχρονα προοιωνιζόταν μια νέα εποχή ειρήνης, ευημερίας, προόδου και συνεργασίας ανάμεσα στους λαούς για τον ανατέλλοντα αιώνα. 

Μία εποχή, όπου οι άνθρωποι χαίρονταν, έχοντας την πεποίθηση πως "είχανε τελειώσει" με τους πολέμους.. Δίχως να φαντάζονται πως λίγα χρόνια αργότερα το 1914, θα ξεσπούσε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, ο οποίος έμελλε να διαψεύσει οριστικά αυτό το ευημεριστικό όνειρο.

Ένα ταξίδι στην καρδιά της Μπελ Επόκ... Στην εποχή της ευζωίας, ραθυμίας και ευημερίας.  Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η κυρία Λαμπράκη-Πλάκα, "μια εντελώς διαφορετική εποχή, από την εποχή του Μνημονίου, που βιώνουμε εμείς σήμερα.. Μα εμείς πρέπει να αντιστρατευτούμε. Η τέχνη είναι μια ωραία φυγή.."
Θα πρόσθετα ..πως είναι παράλληλα και διδαχή..

Η Παγκόσμια Έκθεση του 1900 συνόψιζε όλα αυτά τα αντιφατικά χαρακτηριστικά της εποχής. Ο Συμβολισμός, η αναζήτηση του πνευματικού στοιχείου στη φύση και στην τέχνη, ένα πανευρωπαϊκό ρεύμα που αναπτύσσεται, στο τέλος του 19ου αιώνα, σε αντίθεση προς το Θετικισμό και το Ρεαλισμό, και η ομόλογη τάση της Αρ Νουβώ, με την  διακοσμητική υπερβολή της, συνυπάρχουν και συγκρούονται με τις αυστηρές μεταϊμπρεσιονιστικές αναζητήσεις καλλιτεχνών όπως ο Cézanne, που έμελλε σύντομα να αναδειχθεί σε πρόδρομο του Κυβισμού.

Το Grand και το Petit Palais, που χτίστηκαν ειδικά για την Παγκόσμια Έκθεση του 1900, χαρακτηρίζονται για τα περίτεχνα στολίδια τους, λαξευμένα στην πέτρα και στο μάρμαρο, ενώ ο επιβλητικός Πύργος του Άιφελ, ένας ύμνος γραμμένος στο χάλυβα, που δέσποζε στην Έκθεση του 1900 και επέτρεπε στους επισκέπτες της να αγκαλιάσουν τον ευρύτατο ορίζοντά της, ήταν κληροδότημα από την προηγούμενη Έκθεση του 1889.

Το σημερινό εκκλησάκι του Αγίου Σώστη στη Λεωφόρο Συγγρού ήταν τότε το ελληνικό περίπτερο στην μεγάλη διεθνή έκθεση του Παρισιού του 1900. Μία σιδηροκατασκευή του Γάλλου Αρχιτέκτονα Lucien Magne που βρισκόταν ανάμεσα στα περίπτερα της Σερβίας και της Σουηδίας.

Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες της εμβληματικής έκθεσης με το σημερινό Αγιο Σώστη να επιτελεί το έργο του «εκπροσώπου» της Ελλάδας είναι οι πρώτες εικόνες της έκθεσης «Paris 1900» της Εθνικής Πινακοθήκης.  Η εκκλησία, που μεταφέρθηκε μετά το τέλος της έκθεσης και συναρμολογήθηκε στην Αθήνα, αφιερώθηκε στον Άγιο Σώστη, ως τάμα για τη σωτηρία του βασιλέως Γεωργίου Α΄, που είχε πρόσφατα διασωθεί από δολοφονική απόπειρα.

 "Αθηναϊκή Βραδιά", Ιάκωβος Ρίζος

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η παράλληλη παρουσίαση με πίνακες της ελληνικής ζωγραφικής όπως η "Αθηναϊκή Βραδιά" του Ιάκωβου Ρίζου, ο "Γαλατάς σε ώρα Ανάπαυσης" του Νικηφόρου Λύτρα, η "Κυρία με το Σκυλάκι" του Παύλου Μαθιόπουλου...

  "Παιδική Συναυλία", Ιακωβίδης

...η "Παιδική Συναυλία" του Ιακωβίδη, αλλά και η "Εαρινή Συμφωνία" του Νικόλαου Γύζη, που βρισκόταν στο γερμανικό περίπτερο.

Το κεφάλαιο του Μοντερνισμού συμπληρώνεται από σχέδια, χαρακτικά και αφίσες εποχής, που προέρχονται από τις πλούσιες και αφανείς συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης, με έργα των Picasso , Bonnard , Toulouse-Lautrec κ.ά...

...Το απαύγασμα αυτής της εποχής αποτυπώνεται με πίνακες, γλυπτά, σχέδια, φωτογραφίες, αφίσες, έπιπλα, κοσμήματα... Ένας συνδυασμός που εκτός από το διαχρονικό υλικό περιέχει και το εφήμερο, που συντάσσεται στις έντεκα θεματικές ενότητες της έκθεσης...

...μια μοναδική μαρτυρία για την εποχή..
..το αστικό και το λαϊκό Παρίσι των ετών 1880-1914..

Η έκθεση, η οποία περιλαμβάνει συνολικά περίπου 200 εκθέματα, μας ήρθε δοκιμασμένη απ’ το κοινό του Παρισιού που πέρσι την υποδέχτηκε διθυραμβικά. Και προσφέρθηκε ως «ανταπόδοση», της έκθεσης «Θησαυροί του αγίου Όρους» που το 2009 σύστησε στο Παρίσι τα ανεκτίμητα κειμήλια της χερσονήσου της Ορθοδοξίας.

Ξεναγήσεις θα πραγματοποιούνται σε εβδομαδιαία βάση όλο τον επόμενο μήνα..

Οι ημερομηνίες θα ανακοινωθουν στο site της Εθνικής Πινακοθήκης και στον τύπο.

Η Εθνική Πινακοθήκη παρουσιάζει την έκθεση «Παρίσι 1900: Αρ Νουβώ και Μοντερνισμός. Θησαυροί από το Petit Palais» μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2011.

Εθνική Πινακοθήκη, Βασιλέως Κωνσταντίνου 50

Ώρες λειτουργίας του μουσείου: Δευτέρα, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο: 09.00 - 15.00, Τρίτη: κλειστά, Κυριακή: 10.00 - 14.00 

Πληροφορίες Τηλ.: 210.72.35.937

..street art in Austria..

..τι όμορφο..

Michael Aaron

..μια συνέντευξη του κ. Χρήστου Γιανναρά..

Σπάνια μοιράζομαι μαζί σας συνεντεύξεις εδώ.. Αν δεν κάνω λάθος, αυτή πρέπει να είναι η πρώτη που επιλέγω να ανεβάσω στο blog. Και αυτό γιατί θεωρώ πως τη συγκεκριμένη αξίζει να τη δείτε και να παρουσιαστεί πιο ευρύτερα.

Πρόκειται για την καλύτερη, ίσως, συνέντευξη του κ. Χρήστου Γιανναρά, κατά δική του δήλωση, με το δημοσιογράφο κ. Γεώργιο Σαχίνη στην εκπομπή "Αντιθέσεις". Η συζήτηση έλαβε χώρα στις 3 Δεκεμβρίου του 2010 στο κανάλι Kρήτη ΤV. 

Σε τέτοιες εποχές έχουν μεγαλύτερη αξία οι σκέψεις ακαδημαϊκών Δασκάλων, πόσο μάλλον όταν θίγουν σημαντικά ζητήματα.. Ο κ. Γιανναράς στη συγκεκριμένη συνέντευξη μιλάει για την κρίση, αυτή τη "συντελεσμένη καταστροφή", καθώς σύμφωνα με τον ίδιο, πλέον "δεν έχουμε άλλη λύση από το να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους".  Λόγια γνώσης, αλήθειας, ουσίας και αυτοκριτικής.

Η συνέντευξη ανέβηκε, επειδή ίσως κάποιοι από εσάς, έχετε την ανάγκη και την επιθυμία να ακούσετε το λόγο ενός Δασκάλου και γνώστη της Ιστορίας. Αν ενδιαφέρεστε, τότε αξίζει να αφιερώσετε το χρόνο, να μην τη χάσετε.

O Χρ. Γιανναράς συζητά με τον Γ. Σαχίνη from Αντίφωνο on Vimeo.

..στο σφυρί το σπίτι του Κωστή Παλαμά..

Ετοιμόρροποι τοίχοι με σοβάδες που κρέμονται είναι η εικόνα του κτιρίου στο οποίο άφησε την τελευταία του πνοή ο μεγάλος ποιητής το 1943. 

Παρά τις προσπάθειες που έγιναν για να διασωθεί, το ιστορικό οίκημα βγαίνει σε πλειστηριασμό στις 12 Ιανουαρίου...

«Το σπίτι, ας του νοθέψανε το σχήμα και το χρώμα, 

και ανόθευτο και αχάλαστο, και με προσμένει ακόμα».

Επίκαιροι αποδεικνύονται οι στίχοι του Κωστή Παλαμά, καθώς το τελευταίο σπίτι στο οποίο έζησε ο μεγάλος μας ποιητής βγαίνει... στο σφυρί στις 12 Ιανουαρίου.

Το μόνο που μαρτυρεί ποιον φιλοξένησε κάποτε αυτό το άψυχο σήμερα κτίριο είναι μια πλάκα στην πρόσοψη: «Στο σπίτι αυτό πέθανε ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς στις 27 Φεβρουαρίου 1943».

Σε μια εποχή που η Αθήνα είχε μονοκατοικίες και νεοκλασικά και οι αυλές μύριζαν γιασεμί και λεμονανθούς, ο Μεσολογγίτης ποιητής μετακόμισε από το σπίτι της οδού Ασκληπιού, στο οποίο έζησε περισσότερα από τριάντα χρόνια, σε αυτό στην Πλάκα. Η προσαρμογή του δεν ήταν εύκολη, αφού αιτία για τη μετακόμιση ήταν η έξωση που του έγινε από την προηγούμενη οικία του.

Ο ήρεμος λόγιος, που «βασάνιζε» την πένα του στο χαρτί νυχθημερόν, με μια κουβέρτα να τον σκεπάζει ως τη μέση, κοιτάζοντας από το παράθυρο την Ακρόπολη, δεν συνήθισε εύκολα τη γειτονιά στην οποία έζησε ως τον θάνατό του, το 1943, την περίοδο της Κατοχής.

Είχε δημιουργηθεί ιστολόγιο (http://oikos-palama.blogspot.com) πριν από έναν περίπου χρόνο από θαυμαστές του ποιητή με στόχο τη διάσωση του κτιρίου. Ο συγκεκριμένος ιστότοπος είναι πλέον ανενεργός. Πρωτοβουλίες για να μην απαξιωθεί η ιστορική διάσταση του παλαιού οικήματος υπήρξαν και στο παρελθόν. Το 1999, με απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού το κτίριο είχε κηρυχθεί διατηρητέο.

Το ακίνητο βρίσκεται σε μια περιοχή-φιλέτο στην Πλάκα και σύμφωνα με τους γνωρίζοντες το οικόπεδο υπερβαίνει τα 500 τετραγωνικά.  Το ερειπωμένο κτίριο της οδού Περιάνδρου 5 είχε εσωτερικές αυλές και σκάλες που οδηγούσαν στο κάθε διαμέρισμα, ακριβώς σαν τα σπίτια στις ρετρό ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες.

Στο σπίτι ο ποιητής έμενε με τη γυναίκα του Μαρία και την κόρη του Ναυσικά. Εκεί άφησε και την τελευταία του πνοή, μέσα στο μαύρο σκηνικό της γερμανικής κατοχής.

Αντίθετα, το σπίτι στην οδό Ασκληπιού, όπου ο Κωστής Παλαμάς έζησε, δημιούργησε και εμπνεύστηκε, αξιοποιήθηκε και εκεί στεγάζεται από χρόνια το «Ιδρυμα Κωστή Παλαμά», το οποίο ασχολείται με τις πνευματικές του παρακαταθήκες.

Κ. ΠΑΛΑΜΑΣ

Ταξίδι στη δημιουργία

Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13 Ιανουαρίου του 1859, από Μεσολογγίτες γονείς, τους οποίους έχασε σε πολύ μικρή ηλικία. Εκτός από τις ποιητικές συλλογές, συνέγραψε θεατρικά έργα, κριτικά και ιστορικά δοκίμια, βιβλιοκριτικές και μελέτες.

ΤΟ ΟΙΚΗΜΑ

Πλειστηριασμός λόγω χρεών, ερωτήσεις στη Βουλή

Η τωρινή ιδιοκτήτρια του ακινήτου στην Πλάκα φαίνεται να αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, γι' αυτό και το σπίτι κατέληξε να βγει σε πλειστηριασμό λόγω χρεών.

Η τιμή εκκίνησης για τη δημοπρασία, που έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη 12 Ιανουαρίου στο Ειρηνοδικείο Αθηνών, έχει οριστεί στο ποσό του 1.066.000 ευρώ.

Το θέμα έφτασε και στη Βουλή, καθώς δύο βουλευτές του Νομού Αιτωλοακαρνανίας κατέθεσαν ερώτηση προς το υπουργείο Πολιτισμού για το θέμα. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, κινήσεις προς το υπουργείο Πολιτισμού έχουν γίνει και από το Ιδρυμα Κωστή Παλαμά.

ΜΑΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ:

Είναι κρίμα να γκρεμιστεί αυτό το σπίτι

Συλλέκτης αντικειμένων και εντύπων για τον Κωνσταντίνο Καβάφη και τον Κωστή Παλαμά είναι εδώ και χρόνια ο ποιητής και στιχουργός Μάνος Ελευθερίου, ο οποίος προσπαθεί να «αιχμαλωτίσει» τις μνήμες. Προσωπικά αντικείμενα των δύο ποιητών, έντυπα, πρώτες εκδόσεις των έργων τους είναι κομμάτια από τον «θησαυρό» που μαζεύει ευλαβικά ο Μάνος Ελευθερίου και πλέον έχει δωρίσει στο Ιστορικό Αρχείο της Ερμούπολης στη Σύρο.

Ο κ. Ελευθερίου, όταν πληροφορήθηκε το ζήτημα με την επικείμενη δημοπράτηση του σπιτιού του Κωστή Παλαμά, δήλωσε στο «Εθνος»: «Είναι κρίμα να γκρεμιστεί αυτό το σπίτι. Ο Παλαμάς θεωρείται από τους μεγάλους δασκάλους της λογοτεχνίας και χωρίς αμφιβολία ήταν και ο σημαντικότερος Ελληνας κριτικός λογοτεχνίας. Αν σήμερα έχουμε ελληνική γλώσσα, αυτό οφείλεται εν πολλοίς στον Κωστή Παλαμά και στη σπουδαία γενεά του 1880».

Πηγή