Μικρή πάντα μασκαρευόμουν κλόουν στις αποκριές. Φορούσα πολύχρονα ρούχα, παράξενα τεράστια παπούτσια, φουντωτή περούκα και μια μεγάλη πλαστική κόκκινη μύτη. Έπειτα έβαφα άσπρο το πρόσωπο με μεγάλα σχήματα. Ήμουν μάλλον χαριτωμένη κλόουν. Μια φορά όταν η μαμά μας είχε πάει βόλτα στο Ζάππειο, έτυχε να κάνει ρεπορτάζ η τηλεόραση και ήμουν στα πρώτα παιδάκια που σταμάτησαν και τα ρώτησαν τι ακριβώς ντύθηκαν και γιατί. Εγώ πάντα εσωστρεφής και τρομερά ντροπαλή, μόλις είδα το μικρόφωνο και τη κάμερα να πλησιάζει απειλητικά προς το μέρος μου, κρύφτηκα πίσω από τη μητέρα μου και αρνήθηκα να κάνω οποιαδήποτε δήλωση. :)
Τα χρόνια πια πέρασαν. Η μορφή και η φιγούρα του κλόουν έχει μείνει όμως μέσα στη ψυχή μου. Όποτε την αντικρίζω με γεμίζει μια απίστευτη νοσταλγία και μελαγχολία. Όπως και εκείνη η πλαστική μάσκα που κατέβαζα από το πατάρι και φορούσα τις μέρες των αποκριών. Μάσκα μελαγχολικά χαμογελαστή. Ο κλόουν είναι μια παρουσία που μοιράζει χαμόγελα, ακόμη και όταν ο ίδιος πονά. Ένας γελωτοποιός, εκείνος που κρύβει τη δική του μελαγχολία και χαρίζει χαρά στους άλλους. Εκείνος που στο τέλος της παράστασης, εισπράττει το χειροκρότημα του κοινού και έπειτα πάει στα παρασκήνια, ξεβάφεται και φεύγει αφήνοντας το χαμόγελο δίπλα από τον καθρέπτη.
«Οις ουκ ανηγγέλη περί αυτού όψονται, και οι ουκ ακηκόασι, συνήσουσι»*
Ένιωσα περίεργα καθώς έβλεπα την παράσταση "Οι απόψεις ενός Κλόουν" του σημαντικού μεταπολεμικού Γερμανού συγγραφέα Χάινριχ Μπελ στο Εθνικό Θέατρο. Το κείμενο του Μπελ είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της νεότερης γερμανικής λογοτεχνίας. Επικεντρώνεται στη δυσκολία της αποδέσμευσης από τη σκλαβιά της σύμβασης. Ένας μοναχικός κλόουν αντιδρά στην υποκρισία της αστικής κοινωνίας, που αγαπά μόνο το χρήμα και τοποθετεί σε θέσεις ισχύος πρώην κυρίαρχους του ναζιστικού καθεστώτος.
Ο Αργύρης Ξάφης που υπογράφει τη μετάφραση, τη θεατρική διασκευή και τη σκηνοθεσία της παράστασης σημειώνει: «Για μένα είμαστε οι Χανς Σνηρ της Ευρώπης. Αυτοί οι μελαγχολικοί και συνάμα τρελοί τύποι που κανείς δεν μπορεί να καταλάβει ακριβώς, και οι ίδιοι δεν μπορούν να καταλάβουν σε τι έφταιξαν για να καταλήξουν εδώ».
* Το έργο ξεκινά με τη συγκεκριμένη πολύσημη φράση από την Επιστολή του Απ. Παύλου προς Ρωμαίους - φράση κλειδί για το έργο - η οποία σε ελεύθερη απόδοση σημαίνει :
«Αυτοί που δεν τους μίλησαν ποτέ γι' Αυτόν θα (Τον) δουν, και αυτοί που δεν άκουσαν ποτέ γι' Αυτόν θα καταλάβουν»
«Δεν είμαι άνθρωπος μάλλον. Είμαι κλόουν. Συλλέγω στιγμές»
**
«Για έναν κλόουν η αποτυχία θρίαμβος είναι, όμως πονά.»
Υπόθεση: Ο Χανς Σνηρ εγκαταλείπει το πατρικό του σπίτι, για να απομακρυνθεί από την ψευτιά και την υποκρισία των δικών του και των "ισχυρών" που τους περιστοιχίζουν. Γίνεται κλόουν και δίνει παραστάσεις από πόλη σε πόλη, έχοντας μαζί του τη Μαρί, την πρώτη και μοναδική του αγάπη. Έπειτα από έξι χρόνια δύσκολης συμβίωσης, η Μαρί τον εγκαταλείπει για να παντρευτεί έναν σπουδαίο παράγοντα του γερμανικού καθολικισμού, κι ο Χανς, που δεν καταφέρνει να την ξεπεράσει, κατρακυλάει σταθερά. Ζητιάνος πια, θα καταλήξει στα σκαλιά του σιδηροδρομικού σταθμού της Βόννης, περιμένοντας τη Μαρί να επιστρέψει από το γαμήλιο ταξίδι της.
Ένα έργο πολιτικό, σατιρικό, αλλά και ρομαντικό, υπαρξιακό, που παρά κάποιες αδυναμίες του, αξίζει να το παρακολουθήσει κανείς.
Ένα έργο πολιτικό, σατιρικό, αλλά και ρομαντικό, υπαρξιακό, που παρά κάποιες αδυναμίες του, αξίζει να το παρακολουθήσει κανείς.
"Οι απόψεις ενός κλόουν", του Χάινριχ Μπελ.
Διανομή:
Αλφόνσο Σνηρ (πατέρας του Χανς), Μάρτιν Ντέρκουμ (πατέρας της Μαρί), Ελεγκτής, Αστυνόος Άλφα, Στρύντερ, Οντίλο Κίνκελ, πάτερ Ζόμερβιλντ, Γερμανός Γιώργος Γάλλος
Μαρί Ντέρκουμ, Ενριέτ Σνηρ, Κα Φρέντεμποϋλ, Μόνικα Σιλφς Δέσποινα Κούρτη
Χέριμπερ Τσύπφνερ, Φαρμακοποιός, Σερβιτόρος, Αστυνόμος Βήτα, Φοιτητής Θεολογίας, Άλφρεντ Κίνκελ, Νεαρός Ρεπόρτερ, Κόστερτ Θανάσης Λέκκας
Χανς Σνηρ Δημήτρης Παπανικολάου
Λέο Σνηρ, Μουσικός επί σκηνής
Κορνήλιος Σελαμσής
Μαρί Ντέρκουμ, Ενριέτ Σνηρ, Κα Φρέντεμποϋλ, Μόνικα Σιλφς Δέσποινα Κούρτη
Χέριμπερ Τσύπφνερ, Φαρμακοποιός, Σερβιτόρος, Αστυνόμος Βήτα, Φοιτητής Θεολογίας, Άλφρεντ Κίνκελ, Νεαρός Ρεπόρτερ, Κόστερτ Θανάσης Λέκκας
Χανς Σνηρ Δημήτρης Παπανικολάου
Λέο Σνηρ, Μουσικός επί σκηνής
Κορνήλιος Σελαμσής
24 σχόλια:
Πάντοτε κοιτώντας έναν κλόουν αισθάνομαι μια βαθιά γλυκειά μελαγχολία. Σαν να δακρύζω θα έλεγα. Νιώθω σαν να είναι η έκφραση της μέσα όψης μας. Ωραία παράσταση επέλεξες για άλλη μια φορά μικρή μου. Εξαίσια. Και ο Ξάφης ανήκει στην ομάδα των πολύ καλών νέων ηθοποιών.
Στερεες βασεις κρυβονται πισω ενα τετοιο χαρακτηρα - δε λεω για το κλοουν της παραστασης :)
Δεν έχω δει την παράσταση που αναφέρεις.
Μου κέντρισες το ενδιαφέρον όμως.
Οσο για τους κλόουν, δεν έχω ντυθεί ποτέ....και φρικάρω όταν δω κάποιον.....
Φιλάκια πολλά:))
@ kovo voltes... : ναι και εγώ το ίδιο ακριβώς περίεργο συναίσθημα. Μια χαρμολύπη. Δεν υπήρχε περίπτωση να χάσω τη συγκεκριμένη παράσταση. Θαυμάζω τον Ξάφη και τον παρακολουθώ χρόνια... Δε με απογοήτευση, ήταν από τις καλές φετινές προτάσεις... Κατεβαίνει σε λίγες μέρες... Ευχαριστώ.
@ city addict : Καλημέρα σου!
@ serenata : Αυτή η παρουσίαση ήταν περισσότερο αφορμή να εκφράσω κάποιες προσωπικές σκέψεις, με αφορμή αυτό το εκπληκτικό βιβλίο, από τα σπουδαιότερα της γερμανικής λογοτεχνίας, που μου τις αναγέννησε η συγκεκριμένη παράσταση. Σίγουρα αν κάποιος τη δει δε θα βγει χαμένος, παρ' όλες τις αδυναμίες της.
Μικρούλα ντυνόμουν συνέχεια κλόουν, άσε ένα δράμα λέμε. :) :)
Για αυτό και πάντα νιώθω πολύ περίεργα, παράξενα απέναντι τους.
Ελπίζω να νίκησες τη γρίπη, φιλιά. :))
Ένα ανιψάκι μου στα πρώτα νηπιακά του χρόνια έμπηγε τα κλάματα τρομοκρατημένο κάθε φορά που έβλεπε από κοντά έναν κλόουν. Αναρωτιόμουν πάντα αν από ένστικτο οσμιζόταν κάτι παραπάνω από εμάς τους μεγάλους...
Με έπεισες -όπως πάντα, άλλωστε- να επιδιώξω να δω την παράσταση. Γι' αυτό και σου αφιερώνω Enrico Caruso, Vesti la giuba (Ridi, pagliaccio!)
Περιμένω κι ένα αφιέρωμα -ξέρεις εσύ ;)- για τον όχι και πολύ γνωστό στο πλατύ κοινό Heinrich Böll, νομπελίστα στο κάτω-κάτω του 1972!
@ Υπατία η Αλεξανδρινή : Υπατία μου, η αλήθεια είναι ότι κάποια στιγμή βαρέθηκα να ντύνομαι κλόουν, το θυμάμαι χαρακτηριστικά. Πάντως μια μελαγχολία και έναν παραπάνω στοχασμό για τα πράγματα, νομίζω ότι τον κουβαλώ. Μου γέμισε πολλές σκέψεις και μόνο οι παρουσία των κλόουν.
ΥΓ 1) Όσο για το αφιέρωμα, μπαίνει στα υπ' όψιν... Δεν ανεβάζω πλέον όσα ανέβαζα παλαιότερα, αν και υπάρχουν πολλές προσωπικότητες για τις οποίες θα ήθελα να αφιερώσω κάποια ανάρτηση.
2) Στο τέλος του post, ίσως να έπρεπε να προτείνω κάποιες παραστάσεις που τελειώνουν κ αξίζει κάποιος να δει.
Αν δεν έχεις δει το "Γιοι και Κόρες" τρέχααααααα (!!!) να το προλάβεις, από τις πιο όμορφες παραστάσεις που έχω δει τα τελευταία χρόνια... Θα παίζεται στο Θέατρο του Ν.Κόσμου έως τις 8/4/2014.
Μη την χάσεις... : http://www.theatroneoukosmou.gr/season/gioi-kai-kores
Πολύ όμορφη ανάρτηση για μια θα τολμούσα να πω πολύ μεγάλη φιγούρα στο χώρο της Τέχνης....! και θέλει μεγάλες ψυχικές αντοχές να βουλιάξει κάποιος στο ρόλο αυτό.
Καλό σου βράδυ και μπράβο για την επιλογή
οι κλόουν μού προκαλούν... αμηχανία, δεν ξέρω γιατί. Αν και είναι μια ιδιότητα (πέρα από επάγγελμα) που προσφέρεται για πλούσια πλοκή κι ανάλυση.
Ξενικός
Δεν έχω δει την παράσταση όμως το βιβλίο είναι ένα από τα αγαπημένα μου! φιλιά!
Καλησπέρα!
Δεν μου αρέσουν οι κλόουν.. νομίζω με τρομάζουν!
μου αρέσουν οι κλόουν, θεωρώ τον αργύρη ξάφη από τους "ικανότερους" ηθοποιούς της γενιάς τους, δεν μου αρέσουν οι απόκριες! μου φέρνουν μελαγχολία!
@ Giannis Pit : συμφωνώ. Και πρόκειται για ένα κείμενο αρκετά επίκαιρο (δυστυχώς) ξανά. Αξίζει να διαβαστεί αυτό το κείμενο ευρύτερα...
@ Ξενικός : είναι όντως πλούσια μορφή για πλοκή και ανάλυση...Δε νομίζω να ήταν τυχαία η ένταξη τους στο μυθιστόρημα.
@ raki : Η παράσταση ανέβηκε για (σχετικά) λίγες παραστάσεις στο εθνικό θέατρο, θα παίζεται έως αύριο. Το ότι έχεις διαβάσει το βιβλίο αρκεί, πήρες ήδη αρκετά :)
@ Hfaistiwnas : Νομίζω πως εξηγείται για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό, εύκολα. Εμένα μου προκαλούν αμηχανία, περίεργα συναισθήματα...
@ kat. : Ο Ξάφης είναι πραγματικά από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του! Ένας λόγος που πήγα να δω αυτή την παράσταση ήταν η δική του εμπλοκή... (και το στόρυ βέβαια). Δε με απογοήτευσε. Και στο mistero buffo ήταν απλά εξαιρετικός. Συμφωνώ για τις αποκριές, μια ψεύτικη, τόσο προσποιητή χαρά... Καλημέρα!!
είναι μια αξιοπρεπης παράσταση με ουσία
αγαπητή καλλιτέχνιδα, καλησπέρα...πολύ όμορφο και ενδιαφέρον το έργο... δεν προλαβαίνω να τα παρατηρώ από κοντά πλέον και σ' ευχαριστώ γι' αυτό... που τα μοιράζεσαι δηλαδή μαζί μας...
Όσο για τον κλόουν, κάποτε τη μεγαλύτερη από τις σχέσεις μου, ως κλόουν τη γνώρισα και πήγα και της μίλησα... Δεν μπορούσε να το πιστέψει πως πίσω από το μακιγιάζ μπορούσα να δω βαθειά μέσα στο βλέμμα της...
ας είναι, να είσαι καλά, σε φιλώ
Καλημέρες!
Να ζητήσω συγγνώμη που σχολιάζω έκκεντρα ως προς το θέμα:
Παρακολουθώ το αγαπημένο μου(σου) μπλογκ χρόνια. Χαίρομαι αφάνταστα τη θεματολογία, τις επιλογές του, τις θέσεις του (σου) πάνω σ' αυτή τη θεματολογία, τη σταδιακή ωρίμανσή του, τις εμμονές του, τη συμβολή του τελικά στο ξερό νεοελληνικό τοπίο.
Μ' αρέσει πολύ που τελευταία η γραφή γίνεται πολλές φορές πιο προσωπική, με πολύ πιο θαρραλέο στίγμα που λέει "εδώ είμαι" και το υποστηρίζει με νηφαλιότητα και σιγουριά. Μ' αρέσει η γραφή που φέρει την ποιότητά σου την ανθρώπινη αλλά κι αυτή την ποιότητα που μας σχηματίζει με τον καιρό η επαφή μας με τα στοιχεία που αγαπάμε και ακουμπάμε.
Λοιπόν, αυτά, και συγχώρεσέ με, roadartist, με που δε σχολίασα τον κλόουν -που ούτως ή άλλως λατρεύω και ως κείμενο και ως ...είδος και στάση ( το έργο δεν το είδα). Αλλά έχοντας καιρό να σχολιάσω τις παραπάνω "παρατηρήσεις" στις μάζευα και ήταν καιρός να τις ακούσεις! :-)
Καλή βδομάδα.
@ ασωτος γιος : Αξιοπρεπής! Όπως το έγραψες...
@ nikiplos : Τι γλυκό μήνυμα ήταν αυτό βρε nikiple. Χαίρομαι πολύ όποτε σε βλέπω εδώ. Κρίμα που έληξε εκείνος ο έρωτας, ευτυχώς όμως που υπήρξε... μπράβο και για το θάρρος να την προσεγγίσεις. :)
@ Διονύσης Μάνεσης : Δε ξέρεις τι χαρά μου έδωσε αυτό το σχόλιο σου, αλλά και τι δύναμη για να συνεχίσω εδώ, αν υπάρχουν τέτοιοι αναγνώστες, τότε σίγουρα αξίζει αυτό το διαδικτυακό μοίρασμα / ταξίδι. Διονύση σε ευχαριστώ από καρδιάς. Με συγκίνησες, ειδικά γιατί έγραψες εσύ αυτά τα λόγια. Χαίρομαι που είσαι εδώ. :)
Δημοσίευση σχολίου