περίπατος στο Λύκειο του Αριστοτέλη

Όσο γνωρίζεις αυτή την πόλη, τόσο την αγαπάς! Η Αθήνα έχει ανεξάντλητους θησαυρούς, αυτό που της λείπει είναι η αγάπη και ο σεβασμός από εκείνους που την κατοικούν, από εμάς.  

Λίγες μέρες πριν, ξεναγήθηκα στον αρχαιολογικό τόπο του Λυκείου Αριστοτέλη. Βρίσκεται στη Ρηγίλλης, δίπλα από το Βυζαντινό Μουσείο και το Ωδείο Αθηνών. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό χώρο για χαλάρωση, ενδοσκόπηση και περίπατο. Φυσικά ένας χώρος εξαιρετικά σημαντικός από αρχαιολογική άποψη. Ενημερωτικές πινακίδες πληροφορούν τους επισκέπτες για την ιστορία και τη λειτουργία του.

Το Λύκειο ήταν ένα από τα τρία αρχαιότερα γυμνάσια της Αθήνας, μαζί με αυτό της Ακαδημίας Πλάτωνος και του Κυνοσάργους. Περιδιαβαίνοντας το χώρο, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να αντιληφθεί διαφορετικά την πόλη, να «ξαναδεί» το κομμάτι αυτό του πολεοδομικού ιστού με διαφορετική οπτική.

Τα «ταπεινά» αλλά τόσο σημαντικά μνημεία, πρόκειται για τμήματα της παλαίστρας του γυμνασίου από τη φάση των ρωμαϊκών χρόνων, καθώς και δύο υποκαύστων, δεξαμενών, φρεατίου και πηγαδιού, που υπογραμμίζουν τη χρήση δωματίων. 

Ακριβώς σε αυτό το σημείο, εδώ στις παρυφές της αρχαίας Αθήνας, έξω από τα τείχη και την πύλη του Διοχάρους, το 335 π.Χ. ιδρύθηκε η Περιπατητική Σχολή του Αριστοτέλη. Όπως μαρτυρείται από αρχαίους συγγραφείς (Πλούταρχος, Στράβων, Παυσανίας), το Λύκειο αποτελούσε μία ιδιαίτερα εκτεταμένη, κατάφυτη, περιοχή ανάμεσα σε δύο ποτάμια, τον Ηριδανό, προς βορρά, και τον Ιλισό, προς νότο. Σε αυτή την ειδυλλιακή ζώνη, με τα άφθονα νερά, εξασκούνταν οι Αθηναίοι οπλίτες και έφηβοι, εκπληρώνοντας τα στρατιωτικά τους καθήκοντα.   Στην περιοχή βρίσκονταν επίσης δύο ναοί, του Ηρακλή Παγκράτους και το ιερό του Λυκείου Απόλλωνος, από το οποίο ονομάστηκε και η Σχολή.

Εδώ λοιπόν δίδαξε ένα από τα πιο φωτεινά μυαλά που πέρασε ποτέ από την ανθρωπότητα, ο πολυεπιστήμων φιλόσοφος Αριστοτέλης, ο οποίος διακρινόταν για τη ρεαλιστική του σκέψη, τη μελέτη της γνώσης και τη δημιουργία ενός «καθολικού συστήματος», που εξηγούσε τον κόσμο μέσα από μια σφαιρική και εξαιρετικά πλούσια αντίληψη. Το έργο του, που θεωρείται ως το αποκορύφωμα της ελληνικής φιλοσοφίας, χρησιμοποιήθηκε ως τις μέρες μας ως ένα είδος «γενικής εγκυκλοπαίδειας».

Ο αρχαιολογικός χώρος του Λυκείου του Αριστοτέλη άνοιξε το 2014, με πολλές προοπτικές και περγαμηνές ώστε να ενταχθεί δυναμικά στους πολιτιστικούς προορισμούς για τους Αθηναίους και για τους τουρίστες επισκέπτες της πόλης. Δυστυχώς σήμερα 2017, παραμένει κλειστός, λειτουργεί μόνο κατά τους θερινούς μήνες. Τους λόγους μπορείτε να τους φανταστείτε...

Άλκη Ζέη, Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;, Μεταίχμιο

«Κοιτάζω την εφημερίδα. Δευτέρα 7 Αυγούστου 2017. Τρομάζω.

Πώς έφτασα ως εδώ. Είχα υποσχεθεί στα παιδιά δεκατρία χρόνια. Αν και μου φαινότανε πάρα πολλά... τότε. Ποιος μου χάρισε γενναιόδωρα άλλα τέσσερα κι ίσως απομένουν και κάποια ρέστα ακόμα;

(...) Τώρα πια τα εγγόνια μου είναι μεγάλα. Δεν ρωτάνε «πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;». Μόνο κάνουν σχέδια τι θα κάνουμε του χρόνου στην πανσέληνο.

Αν μου φαινότανε πολλά τα δεκατρία χρόνια, ο ένας χρόνος μοιάζει ακόμα πιο μακρινός.

Δεν λέω τίποτα, τους αγκαλιάζω και τους δυο και χαίρομαι τη στιγμή. Αποδώ και μπρος οι στιγμές μετράνε.»

Όποτε διαβάζω τις αυτοβιογραφικές αφηγήσεις της Άλκης Ζέη, 

νιώθω να αγαπώ περισσότερο την (πολύ, πολύ, πολύ) αγαπημένη μου Ζωρζ Σαρή

«Είναι η ώρα για τις ειδήσεις. Δεν θα τις δω. 

Βλέπω στον ΣΚΑΙ ένα ντοκιμαντέρ για τους θαλάσσιους ελέφαντες και πιγκουίνους. Όχι, θα κάτσω να σκάσω για το ΔΝΤ και τον έβδομο σπόνδυλο μου.»

Οικογενειακές στιγμές με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου

Διαβάζοντας το "Πόσο θα ζήσεις ακόμη, γιαγιά;", έπιανα τον εαυτό μου πολλές φορές να σκέφτεται "Μα τι ζωή!". Το βιβλίο είναι μια συλλογή από αυτοβιογραφικές αφηγήσεις και από διηγήματα μυθοπλασίας. Πρόκειται για ιστορίες στις οποίες έχει προστεθεί η σημερινή αφήγηση της Άλκης Ζέη, η ματιά μιας ξεχωριστής δημιουργού, μιας μοναδικής προσωπικότητας που ουσιαστικά μας διηγείται στιγμές από ολόκληρη την ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα. Είναι χωρισμένο σε δύο ενότητες: Ιστορίες από τη ζωή μου (αυτοβιογραφικές αφηγήσεις) και Ιστορίες που έγραψα (διηγήματα μυθοπλασίας). Τα σχόλιά της, διαφοροποιούνται μέσα στο κείμενο με πλαγιογραφή, φωτίζοντας το παρελθόν καθώς το κοιτάζει από το σήμερα.

Στον γάμο της Διδώς Σωτηρίου, αριστερά η Άλκη Ζέη οκτώ χρονών, η Διδώ, η αδελφή της Άλκης η Λενούλα εννιάμισι χρονών, η Έλλη Παππά (αδελφή της Διδώς Σωτηρίου)

Σελίδες γεμάτες με ιστορίες από τη ζωή της με το σύντροφο της Γιώργο Σεβαστίκογλου, τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, την αγάπη που τους έδινε δύναμη.  Ονομάζει δασκάλους της τον Άντον Τσέχωφ και τον Ανδρέα Φραγκιά, που «μέσα από ασήμαντες λεπτομέρειες ανασυνθέτουν χαρακτήρες, καταστάσεις εποχές».  Αναφορές για τους τόπους που έζησε: Σάμο, Χίο, Αθήνα, Πήλιο, Βέλγιο, Μόσχα, Παρίσι κ.α.  Για τον πόλεμο, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, την εμπλοκή στους αγώνες για την ελευθερία και τη δημοκρατία, τους διωγμούς, τις συνεχείς ανατροπές.  Αλλά και σκέψεις για το σήμερα, με ένα γράμμα σε μια γιαγιά του μέλλοντος και προβληματισμό για τον έρωτα στην εποχή του ίντερνετ... 

1946. Μεταξύ άλλων, ο Μάνος Χατζιδάκις, η Αλέκα Παΐζη και ο Γιώργος Σεβαστίκογλου

Διάβαζα και σκεφτόμουν "Τι ζωή!" Και μετά "τι παρέες, τι προσωπικότητες!" Γιώργος Σεβαστίκογλου, Διδώ Σωτηρίου, Έλλη Παππά, Μάνος Χατζιδάκις, Μελίνα Μερκούρη, Ζώρζ Σαρή, Νίκος Γκάτσος κ.α. Μια γραφή γεμάτη αλήθεια, που δεν ψάχνει τις λέξεις για να εντυπωσιάσει.  Είναι ένα βιβλίο γεμάτο με συγκίνηση. Το διάβαζα στις διαδρομές μου στην πόλη και στιγμές τα μάτια μου γέμιζαν δάκρυα. Ακριβώς το ίδιο είχα πάθει και στο Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο. Η Άλκη Ζέη υπήρξε ένας άνθρωπος τόσο ενεργός, τόσο δραστήριος, τόσο μέσα στην "ιστορία". Ουσιαστικά η ζωή της, είναι μια διαδρομή στην ιστορία του τόπου μας. Το έργο της είναι η αποτύπωση, η νοσταλγία και η αφήγηση μιας ολόκληρης εποχής.

* Από τις 4 Νοεμβρίου και κάθε Σαββατοκύριακο στις 16:00 στον κινηματογράφο Δαναό (Λεωφ. Κηφισίας 109), προβάλλεται η ταινία της Μαργαρίτας Μαντά «Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης». Πρόκειται για έναν κινηματογραφικό περίπατο στην πολυτάραχη ζωή και στο πλούσιο έργο της Άλκης Ζέη. Το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ: 

Αλμπέρ Καμύ, Σημειωματάρια. Βιβλίο πρώτο (1935-1942)

Διαβάζοντας τα "Σημειωματάρια" του Αλμπέρ Καμύ 

μια φθινοπωρινή, μα ηλιόλουστη μέρα στον εθνικό κήπο

Καθώς διάβαζα τις σημειώσεις του Καμύ, γινόταν όλο και πιο εμφανής ο χαρακτήρας του ανθρώπου πίσω από τον "Ξένο", την "Πανούκλα", τον "Επαναστατημένο άνθρωπο". Σειρά σκέψεων που αποκαλύπτουν τη δημιουργική αγωνία του, την οπτική του προς τη ζωή. Ο Άλμπερ Καμύ καταγράφει μια βαθιά αισιόδοξη ματιά, με μια αγάπη προς το φως, τα ταξίδια, τη ζωή, τον έρωτα. Ενώ σε άλλες στιγμές γινόταν απαισιόδοξος, γεμάτος μοναξιά. Τα «Σημειωματάρια» είναι ένα βιβλίο, αληθινός θησαυρός με νουθεσίες προς τον εαυτό του, τις «πρώτες δοκιμές» του συγγραφέα, στοχασμούς, εξομολογήσεις, αποσπάσματα από έργα που διάβαζε, συγγραφείς που θαύμαζε. 

«Όταν κοιτάζω τη ζωή μου και το μυστικό της χρώμα, νιώθω μέσα μου να με συγκλονίζουν τα δάκρυα. Είμαι αυτά τα χείλη που φίλησα, όσο κι εκείνες οι νύχτες του «σπιτιού μπροστά στον κόσμο». Είμαι αυτό το φτωχό παιδί, όσο και τούτο το πάθος για ζωή και φιλοδοξία που με συνεπαίρνει κάποιες στιγμές.»

«Νέος ζητούσα από τους ανθρώπους περισσότερα απ’ όσα μπορούσαν να μου δώσουν: μια διαρκή φιλία, μια μόνιμη συγκίνηση. 

Ξέρω τώρα να τους ζητώ λιγότερα απ’ όσα μπορούν να μου δώσουν: μιαν απλή συντροφιά. Και οι συγκινήσεις τους, η φιλία τους, οι ευγενικές χειρονομίες τους διατηρούν, στα μάτια μου, ολόκληρη την αξία του θαύματος: μια τέλεια εντύπωση χάριτος»

«Πρέπει να έχουμε νιώσει ένα έρωτα – έναν μεγάλο έρωτα στη ζωή μας, γιατί αυτό αποτελεί άλλοθι για τις αδικαιολόγητες απελπισίες που μας καταβάλλουν».

Αύγουστος ‘37

«Κάθε φορά που ακούω έναν πολιτικό λόγο ή διαβάζω αυτούς που μας διοικούν, εδώ και χρόνια αισθάνομαι τρόμο, γιατί δεν ακούω τίποτα που να ηχεί ανθρώπινα. Πάντα οι ίδιες λέξεις που λένε τα ίδια ψέματα. Και το ότι οι άνθρωποι προσαρμόζονται, το ότι η οργή του λαού δεν έχει ακόμα τσακίσει τα ανδρείκελα, βλέπω σ’ αυτό την απόδειξη πως οι άνθρωποι δεν δίνουν καθόλου σημασία στην κυβέρνηση τους και πως παίζουν, πραγματικά ναι, πως παίζουν κορόνα-γράμματα ένα μέρος της ζωής τους και των συμφερόντων τους, που είναι, υποτίθεται, ζωτικά» (64)

«Κάποια χρόνια που βιώθηκαν μέσα στην εξαθλίωση αρκούν για να δημιουργήσουν μια ευαισθησία»

«Χάνω όλη μέρα τον χρόνο μου, κι οι άλλοι λένε πως είμαι δραστήριος»

Φανατικός αναγνώστης, ένας λάτρης του θεάτρου, πειραματίζεται και μεταφέρει το πάθος και τις ιδέες του στα βιβλία του. Μέσα από τα ημερολόγια που κρατούσε από το 1935 ως το τέλος της ζωής του, μας αποκαλύπτεται ο άνθρωπος, ο φιλόσοφος, ο επαναστάτης Άλμπερ Καμύ. Η ζωή του ήταν το γράψιμο. Αν ζούσε στην εποχή μας ο Καμύ θα διατηρούσε ιστολόγιο, επιτρέψτε μου τούτη εδώ την σκέψη. Τα Σηµειωµατάρια µισανοίγουν την πόρτα της εσωτερικής ζωής του Καµύ, σε µια ατµόσφαιρα οικειότητας που φωτίζει το έργο του, ενώ αποτελούν, παράλληλα, µια µαρτυρία για τη σχέση του µε τον κόσµο. 

Η σημαντική αυτή έκδοση από τον Πατάκη, έρχεται να αντικαταστήσει και να συμπληρώσει τα εξαντλημένα Σημειωματάρια που είχαν κυκλοφορήσει στη σειρά της Σύγχρονης Κλασικής Βιβλιοθήκης του Εξάντα σε μετάφραση της Λήδας Παλαντίου. Σε εκείνη την έκδοση δημοσιευόταν επιλογή από τους δύο πρώτους τόμους των Σημειωματαρίων (Μάιος 1935 - Μάρτιος 1951). Σε τούτη τη νέα έκδοσή, περιλαμβάνεται το πλήρες κείμενο των τρίτομων Σημειωματαρίων, σε τρεις τόμους που θα κυκλοφορήσουν ανά εξάμηνο. Ένας αδιαμφισβήτητος θησαυρός για κάθε βιβλιοθήκη.

Μπορείτε να διαβάσετε αφιέρωμα που έχει δημοσιευθεί για τον Α. Καμύ εδώ:

Αλμπέρ Καμύ / Albert Camus

Aλμπέρ Kαμύ, Σημειωματάρια, Βιβλίο πρώτο, Μάιος 1935 - Φεβρουάριος 1942, Μτφρ.: Ν. Καρακίτσου-Dougé, Μ. Κασαμπαλόγλου-Roblin, Εκδόσεις Πατάκη, Σελ.: 264

10 χρόνια Roadartist...in Athens : Οι νικητές!

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ όλους για τις ευχές, τις συμμετοχές και την αγάπη που δείχνετε για αυτό το ταπεινό ιστό-τοπο. 

Ακολουθούν τα ονόματα των νικητών των βιβλίων του επετειακού διαγωνισμού:

Εκδόσεις Gutenberg

John Williams, Στόουνερ : Johnny Savvakis

Hans Fallada, Και Τώρα Ανθρωπάκο; : Spiros Papadopoulos

Εκδόσεις Διόπτρα

Γ. Ξανθούλης, Η εποχή των καφέδων : Costoglou Clairi, Lena Bokogianni 

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Άλκη Ζέη, Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά; : Maria Keramida

Paul Auster, Το βιβλίο των ψευδαισθήσεων : Νικος Καραμπατσος

Κνουτ Χάμσουν, Η ΠΕΙΝΑ : Maria Velvitsanou

Εκδόσεις Μίνωας

Γκιστάβ Φλομπέρ, Μαντάμ Μποβαρί : Ελισσάβετ Πιτσινή

Πιερ Λεμέτρ, Ανν : Marina Geronti

Ντόροθι Μπ. Χιουζ, Σ’ έναν έρημο τόπο : Τζωρτζίνα Κουτρουδίτσου

Εκδόσεις Οξύ

Welsh Irvine, Τέχνη της Λεπίδας : Hilda Papadimitriou, Dimitris Psomadellis

Εκδόσεις Πατάκη

Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Ντεπό : Ιωάννα Κόλλια, Κωνσταντίνος Οικονόμου

Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Καινούργια πόλη : Aggeliki Xirou, Spiros Glykas

Μάιρα Παπαθανασίου, Η ιεραποστολική στάση : Ζαχαρούλα Μπουσμπουκίδου, Σοφία Γιαννακάκη

Οι τυχεροί ή θα παραλάβουν τα βιβλία από τους εκδοτικούς οίκους ή θα τους αποσταλούν ταχυδρομικά. Παρακαλώ επικοινωνήσετε μαζί μου με email στο maroadartist@gmail.com ή με μήνυμα στη σελίδα του blog στο facebook για περισσότερες λεπτομέρειες. 

Όσοι κέρδισαν βιβλίο που ήδη έχουν, είτε δεν μπορούν να παραλάβουν, είτε δε θέλουν, παρακαλώ να μου το πουν για να δοθεί σε κάποιον άλλο μετά από μια νέα κλήρωση. Είναι κρίμα τα βιβλία να μην φτάσουν στους αναγνώστες τους.

Σας ευχαριστώ όλους, δίνετε δύναμη να συνεχίζουμε & από εδώ! 
Καλή ανάγνωση στους νικητές!