...αμφι-θεάτρου σκέψεις...

Χτες διοργανώθηκε η πρώτη μέρα του παζαριού στο Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου. Δε μπορώ να καταλάβω, γιατί ο Γερουλάνος δε δέχτηκε να συναντηθεί με το σκηνοθέτη.  Ας δεχτούμε ότι δε μπορούσε να στηριχτεί οικονομικά το θέατρο (αν και όλοι ξέρουμε ότι την ίδια στιγμή διατίθενται ποσά για άλλα, όχι τόσο ουσιαστικά προγράμματα). Δε μπορούσε όμως να αφιερώσει ούτε μισή ώρα για να συναντηθεί και να μιλήσει με ένα τόσο σημαντικό άνθρωπο του θεάτρου, όπως είναι ο κ.Ευαγγελάτος; Σκέφτομαι ότι ο κ. Ευαγγελάτος έχει ξεχωρίσει και διακριθεί για το πολύχρονο έργο του. Αντίθετα, τον κ. Γερουλάνο θα τον θυμόμαστε για το κλείσιμο θεάτρων, μουσείων (-κινδυνεύει για άμεσο κλείσιμο και το "Θεατρικό Μουσείο" -).  Μα επιτρέψτε μου, θα τον θυμόμαστε και για την αδικαιολόγητη αδιαφορία του προς ανθρώπους με σημαντική προσφορά, άξιοι μόνο σεβασμού.

Αν και ο χρόνος αυτή την περίοδο είναι αρκετά πιεσμένος (γι'αυτό τα κλειστά σχόλια, η απουσία μου από τα blogs σας), χτες μόλις άνοιξαν οι πόρτες του θεάτρου, εννοείται  ήμασταν εκεί...

Ο χώρος γεμάτος από κόσμο. Μια ατμόσφαιρα περίεργη. Μπροστά μας βρίσκονταν αντικείμενα της ιστορίας ενός από των πιο σημαντικών θεάτρων της Αθήνας. Αφίσες, σκηνικά, κουστούμια, προγράμματα των παραστάσεων.

Εκεί μπροστά μας, διάσπαρτα... προς πώληση...

Κάθε ένα συνδεδεμένο με μια ανάμνηση...

Κομμάτια κάποιας από τις μοναδικές παραστάσεις του θεάτρου...

...σε κούτες μπροστά μας τα προγράμματα των παραστάσεων,   

αυτά τα τόσο επιμορφωτικά και ξεχωριστά που λάνσαρε το Αμφιθέατρο.

...με τα κείμενα των έργων, φωτογραφίες και αναλύσεις...

Πόσοι άνθρωποι έχουν γαλουχηθεί σε αυτόν το χώρο...

Πόσοι συγκινήθηκαν, παρακινήθηκαν, είδανε μια παράσταση που στάθηκε ικανή να αλλάξουν ρότα στη ζωή και στη σκέψη τους...

Η μοναδική δύναμη του θεάτρου, που μπορεί να σε πάει από τη μια άκρη του κόσμου στην άλλη, από την κόλαση στον παράδεισο,
από το τώρα στο χθες, ενίοτε στο αύριο...

Μια ματιά στην ιστορία, στο παρελθόν της Αθήνας...

Στην αρχαία Ελλάδα, η «πόλις» των Αθηνών, υπό το καθεστώς της δημοκρατίας, δεν φειδόταν φροντίδων για τη λει­τουργία του θεάτρου. Το αθηναϊκό θέατρο ήταν ενσωματωμένο στις δημόσιες εορτές, διοργανωμένες για να έχει ο λαός ευκαιρίες ανα­ψυχής υψηλού επιπέδου.  Το θέατρο στο αθηναϊκό δήμο είχε κυρίως το ρόλο να παρέχει στους Αθηναίους ηθική διδαχή και πολιτική παιδεία.  Άλλωστε, και σύμφωνα με την επίσημη ορο­λογία, ο δραματικός ποιητής «εδίδασκε».   

Η πόλις επένδυε στο θέατρο, γιατί πίστευε ότι βοηθούσε στην καλ­λιέργεια της ηθικής ευαισθησίας και της νοημοσύνης των πολιτών, οπότε και στη βελτίωση του πολιτικού τους φρονήματος.  Επίσης, ήταν μεγάλη η συμβολή του, στην ανάπτυξη της ικανότητας των πολιτών να μπορούν να εκφέρουν πολιτική γνώμη. 

Ο ‘θεωρικός’ μισθός ήταν η δαπάνη που κατέβαλε το αθηναϊκό κράτος ώστε ακόμη και οι πιο πτωχοί πολίτες να μπορούν να παρακολουθούν δωρεάν τις θεατρικές παραστάσεις. Κίνηση που φανερώνει το μεγαλείο της αθηναϊκής δημοκρατίας και την έγνοια της για όλους τους πολίτες. Δυστυχώς η ολιγαρχία, απαγόρευσε το εποικοδομητικό θεσμό του θεάτρου και αντί αυτού επέβαλε τη διασκέδαση μέσω του ιπποδρόμου. Συχνά, όπως στην αρχαία Σπάρτη, οι κυρίαρχες τάξεις παρακινούσαν το λαό στην κατανάλωση φθηνού θεάματος, ενώ αυτές κατείχαν μόνο για τον εαυτό τους την υψηλή τέχνη.

Μετά από αυτή την αναδρομή.. με τις αναμφίβολες συγκρίσεις της, επανερχόμαστε όμως στο σήμερα... 

Στην παραπάνω φωτογραφία κάποια από τα προγράμματα που είχα την τύχη να αγοράσω από το παζάρι. Μερικά από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της παγκόσμιας δραματουργίας σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές..

Το παζάρι θα συνεχιστεί σήμερα (8/5), αλλά και το επόμενο σαββατοκύριακο (14,15/5).. Όσοι πιστοί θεατρόφιλοι.. προλάβετε..

**Αναμένουμε την επιστροφή του κ. Ευαγγελάτου.. Τέτοιοι θεατράνθρωποι σίγουρα δεν λυγίζουν εύκολα**

Η τριλογία του παραθερισμού, Εθνικό Θέατρο

Η τριλογία του παραθερισμού, Κάρλο Γκολντόνι

Ο Κάρλο Γκολντόνι,  στα τρία έργα που αποτελούν την Τριλογία του παραθερισμού (Η μανία του παραθερισμού, Οι περιπέτειες του παραθερισμού και Το τέλος του παραθερισμού), σατιρίζει με χιούμορ και ειρωνεία τη μανία των συμπατριωτών του για πολυτελή παραθερισμό και μια ζωή γεμάτη ματαιοδοξία, αυτοπροβολή και κοινωνική αναγνώριση, όταν μάλιστα βουλιάζουν στα χρέη.  Μια τραγελαφική παρωδία των ελληνικών νεοπλουτίστικων ηθών του παραθερισμού που αναπαράγουν τα lifestyle περιοδικά.

O Βενετός δραματουργός χαρακτηρίζει τη ματαιοδοξία ως «μανία και διαταραχή».   Όμως, από τα μέσα του 18ου αιώνα, όταν γράφτηκε η Τριλογία του παραθερισμού, μέχρι τις μέρες μας, ορισμένες νοοτροπίες παραμένουν ίδιες, υπονομεύοντας την αξιοπρέπεια και ταπεινώνοντας την ανθρώπινη υπόσταση.

Η αντιστοίχηση με την Ελλάδα του 2011 δεν είναι καθόλου τυχαία. Πρόκειται για μια καυτή σάτιρα της ματαιοδοξίας, του ναρκισσισμού, της αρρωστημένης τρέλας για επιδειξιoμανία και πλούτο.

Ίσως μόνο αρνητικό στοιχείο της παράστασης, η μεγάλη χρονική διάρκεια, ειδικά στο δεύτερο μέρος. Την επίκαιρη αυτή κωμωδία του Γκολντόνι σκηνοθετεί ο Νίκος Μαστοράκης, διαθέτοντας ένα σπουδαίο επιτελείο συνεργατών. Ξεχωρίζουν οι ερμηνείες του Δημήτρη Πιατά, της Μάγιας Λυμπεροπούλου και του Νίκου Ψαρρά.

Η τριλογία του παραθερισμού
Κωμωδία του Κάρλο Γκολντόνι

Εθνικό Θέατρο,

Κτίριο Τσίλλερ, κεντρική σκηνή

Τελευταία παράσταση: 15/05/2011

Σκηνοθεσία: Ν. Μαστοράκης

Διανομή: Τζακίντα Εύη Σαουλίδου, Λεονάρντο Γιάννος Περλέγκας , Πατέρας της Τζακίντα, Φίλιππο Δημήτρης Πιατάς , Θεία της Τζακίντα, Σαμπίνα Μάγια Λυμπεροπούλου, Αδελφή του Λεονάρντο, Βιττόρια Έμιλυ Κολιανδρή , Γκουλιέλμο Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Φερντινάντο Νίκος Ψαρράς , Ροζίνα Γιωργιάννα Νταλάρα / Νεφέλη Κουρή , Τονίνο Γιωργής Τσουρής, Μπριτζίντα Λένα Παπαληγούρα, Πάολο Νίκος Χατζόπουλος, Κοστάντσα Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη

ο Σπύρος Βασιλείου και το Θέατρο, Μουσείο Μπενάκη

Το Μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με το Atelier Σπύρου Βασίλειου (1903-1985) παρουσιάζει την έκθεση «Ο Σπύρος Βασιλείου και το θέατρο»...

Η έκθεση έχει σκοπό να αναδείξει τις σημαντικότερες στιγμές της πολύχρονης διαδρομής του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου στο θέατρο (από το 1929 έως το 1984)...

...καθώς και τη συμβολή του ως ενός από τους δημοφιλέστερους καλλιτέχνες της γενιάς του ’30 στη διαμόρφωση της μεταπολεμικής σκηνικής αισθητικής...

Πενήντα πέντε χρόνια στο θέατρο προσπάθησε να χωρέσει η έκθεση του θεατρικού Σπύρου Βασιλείου στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς...

...περιλαμβάνει επιλεγμένες πλαστικές και ζωγραφικές μακέτες, κοστούμια, φωτογραφικό υλικό, κείμενα υποδοχής, κείμενα του καλλιτέχνη, αφίσες και θεατρικά προγράμματα...

...από τις 127 θεατρικές παραγωγές που υπέγραψε και τις έξι ταινίες, στις οποίες είχε την καλλιτεχνική επιλογή...

Η έκθεση φιλοδοξεί να μας γνωρίσει το σκηνογράφο, τον καλλιτέχνη που αγαπούσε το θέατρο, το συνεργάτη της Ραλλούς Μάνου και του Ελληνικού Χοροδράματος...

...το ζωγράφο που έδωσε πολύ χρώμα στο θέατρο, καθώς υπήρξε ένας από τους παραγωγικότερους ζωγράφους-σκηνογράφους της γενιάς του ’30...

Την έκθεση συνοδεύει ομώνυμη εικονογραφημένη έκδοση, η οποία περιλαμβάνει το χρονολόγιο του Σπύρου Βασιλείου, την πλήρη παραστασιογραφία και φιλμογραφία του, καθώς και ένα πρωτότυπο κείμενο της επιμελήτριας της έκθεσης, Ίλιας Λακίδου. Ακολουθεί ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα του καταλόγου :

«Το κύριο σκηνογραφικό έργο του Βασιλείου συγκεντρώνεται στην πρώτη μεταπολεμική περίοδο. Τότε συγκροτείται το αναγνωρίσιμο ύφος του, παράλληλα με το ζωγραφικό,

...και την ίδια χρονική στιγμή συμπλέει με τους άλλους ζωγράφους της γενιάς του ’30 στους κόλπους του Ελληνικού Χοροδράματος...

Οι αντιπροσωπευτικές σκηνογραφικές καταθέσεις του Βασιλείου και οι πιο χαρακτηριστικές του Ελληνικού Χοροδράματος αφορούν υπαίθριες παραγωγές, είτε σε γραφικές, ιστορικές και αναλλοίωτες ακόμη, αλλά δυνάμει τουριστικά αξιοποιήσιμες,

περιοχές είτε στο χώρο του κηποθεάτρου, το φτηνό υποκατάστατο του locus amenus, του εσωτερικού μετανάστη και νεοφώτιστου κατοίκου της Αθήνας.

Ο υπαίθριος θεατρικός χώρος, ο λαϊκός λόγω της δυνητικά καθολικής προσβασιμότητας που τον διακρίνει και ο πλησιέστερος στα ιδανικά της ελληνικής ιδιαιτερότητας, μορφώνεται σε ένα αρραγές σύμπαν με ένα σύνολο σκηνογραφικών διατυπώσεων που δεν μπορούν να νοηθούν έξω από αυτόν.

Έτσι, η αισθητική της σκηνογραφίας του Σπύρου Βασιλείου και της γενιάς του ’30 οικοδομεί την εικόνα του εθνικού χώρου, το ιδανικό περιβάλλον της εθνικής ταυτότητας όπου το κοινό,

υπό την έγκριση της καθεστωτικής ιδεολογίας, ταξινομεί τις μνήμες του και αντιλαμβάνεται το περιεχόμενο του οικονομικά προσφορότερου μέλλοντός του. […]

Η δημιουργία μιας εθνικής σκηνογραφικής αισθητικής ήταν το τελικό απότοκο της εμπλοκής του Βασιλείου και των υπόλοιπων ζωγράφων της γενιάς του ’30 με τα θεατρικά πράγματα.[…] »

Ο ζωγράφος εργάστηκε πάντα σε αναλογία με τις αισθητικές αξιώσεις της εκάστοτε χρονικής περιόδου ή των εκάστοτε θιάσων, αλλά και ανάλογα με τα μέσα, τεχνικά και οικονομικά, που είχε στη διάθεσή του.

Μουσείο Μπενάκη

Κτήριο Οδού Πειραιώς, Πειραιώς 138

Διάρκεια: 23 Μαρτίου – 15 Μαΐου 2011.

Ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη, Πέμπτη, Κυριακή: 10.00-18.00, Παρασκευή, Σάββατο: 10.00-22.00, Δευτέρα, Τρίτη: Κλειστά

Τηλ. 210 3453111

ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΜΑΪΟΥ, 11:00 ΣΥΝΑΥΛΙΑ - ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΩΝ ΟΡΧΗΣΤΡΩΝ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

ΠΟΛΙΣ > ΠΟΛΙΤΗΣ > ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ = CIVILISATION

Η αντιστοίχιση του όρου έγινε για πρώτη φορά από τον Αδαμάντιο Κοραή.

"Ο πολιτισμός αποτελεί έκφραση της ζωής του ανθρώπου και σύνθετο σύνολο, που περιλαμβάνει τη γνώση, την πίστη, την τέχνη, το νόμο, τα ήθη και τα έθιμα και άλλες δεξιότητες που απέκτησε ο άνθρωπος ως μέλος μιας κοινωνικής ομάδας" (Edward Burnet Tylor, Βρετανός Εθνολόγος)

Ο Κάρλ Λάμπρεχτ (Karl Lambrecht), ιστορικός της σχολής της Λειψίας, εφηύρε την έννοια της “λαϊκής ψυχής” (Volksseele) η οποία θεωρεί ότι περιγράφει την πολιτιστική σύνθεση κάθε λαού. Η προοδευτική εξέλιξη του λαϊκού αυτού εγγενούς συστατικού περνάει μέσα από διάφορες «πολιτιστικές εποχές», που οδηγούν στη συγκρότηση κράτους και στο σχηματισμό πολιτιστικής εθνικής ταυτότητας. Σημαντικό παράγοντα συγκριτικής αξιολόγησης του πολιτισμού αποτελεί το τυπικό πλαίσιο του "γίγνεσθαι" κάθε λαού.

Τέχνη ονομάζεται το σύνολο της ανθρώπινης δημιουργίας με βάση την πνευματική κατανόηση, επεξεργασία και ανάπλαση, κοινών εμπειριών της καθημερινής ζωής σε σχέση με το κοινωνικό, πολιτισμικό, ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο από το οποίο διέπονται.

Η διαδικασία, η οργάνωση, η έμπνευση με σκοπό την προσπάθεια αποτύπωσης των αισθήσεων αλλά και των συναισθημάτων, αποτελούν βασικό στοιχείο έκφρασης της Τέχνης.

"H τέχνη μοιάζει με κοινωνικό φαινόμενο, αλλά στην ουσία είναι ένα σχεδόν φυσικό φαινόμενο, κάτι σαν ηφαιστειακή εκτόνωση. Δεν καταγράφει την ιστορία ούτε κάνει ιστορία, ούτε προηγείται της εποχής της ούτε την ακολουθεί. H τέχνη είναι ο έρωτας, με την πλατύτερη σημασία της λέξης, είναι η έκφραση και το ξεχείλισμα μιας πληρότητας. Δεν υπακούει σε θεωρίες, τις οποίες διαψεύδει μονίμως, έχει δική της λογική και δεν ερμηνεύεται με λόγια. H τέχνη δεν είναι μαχητική ή ήρεμη, αλλά είναι σαν τον άνεμο, που άλλοτε είναι άγριος και δυνατός και άλλοτε γαλήνιος."
Δημήτρης Μυταράς, ζωγράφος.

Κι όμως, σ΄ αυτήν την δύσκολή εποχή που ζούμε, ο Πολιτισμός, η Τέχνη, υφίστανται περικοπές. Πώς μπορεί ένας λαός να βγει από το τέλμα, να ξεφύγει από την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική κρίση στην οποία έχει περιέλθει;

Μόνο αν το κράτος επενδύσει στον Πολιτισμό και την Παιδεία.

Κόντρα σε ό,τι μας καταρρακώνει σαν ανθρώπους,
κόντρα σε ότι μας τσαλακώνει σαν πολίτες,
κόντρα σε ότι μας ισοπεδώνει σαν καλλιτέχνες,
σαν οντότητες που ασχολούνται με την τέχνη και τον πολιτισμό,
εμείς προτάσσουμε Τέχνη και Πολιτισμό.

Εμείς προτάσσουμε Μουσική, γιατί μια κοινωνία χωρίς μουσική είναι μια κοινωνία άηχη, είναι μια κοινωνία καταδικασμένη στη σιωπή, είναι μια κοινωνία νεκρή.

Την Κυριακή 8 Μαϊου 2011 στις 11:00 το πρωί, στους πρόποδες της Ακρόπολης Αθηνών, στον Άρειο Πάγο,

οι ορχήστρες και οι χορωδίες που ανήκουν στο Υπουργείο Πολιτισμού,
προσφέρουν ένα δίωρο δωρεάν μουσικής.

Είναι η δική μας αντίδραση στην εξαθλίωση,
είναι το δικό μας όχι στις περικοπές του Πολιτισμού.
Το ΟΧΙ των εργαζομένων του Υπουργείου Πολιτισμού.

Συμμετέχουν:

ΚΡΑΤΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΑΘΗΝΩΝ

ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΛΥΡΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΕΡΤ

ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΡΤ

ΧΟΡΩΔΙΑ ΕΡΤ

Η εκδήλωση γίνεται υπο την αιγίδα των Ομοσπονδιών των εργαζομένων στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού (Π.Ο.Ε.-ΥΠ.ΠΟ.Τ) και των εργαζομένων στην ΕΡΤ (Π.Ο.Σ.Π.Ε.Ρ.Τ.). Οι δυο Ομοσπονδίες σηκώνουν και όλο το βάρος της διοργάνωσης.

Στην κρίση εμείς απαντάμε με Τέχνη.
Στην κρίση εμείς απαντάμε με Πολιτισμό.
Στην κρίση εμείς απαντάμε με Μουσική. 
Ελάτε όλοι την Κυριακή το πρωί στην είσοδο της Ακρόπολης να διατρανώσουμε πολιτισμένα με μουσική:

Όχι στην συρρίκνωση του Πολιτισμού.
Όχι στη συρρίκνωση της Τέχνης.
Όχι στη συρρίκνωση της Ζωής.