Διαβάζοντας τα "Σημειωματάρια" του Αλμπέρ Καμύ
μια φθινοπωρινή, μα ηλιόλουστη μέρα στον εθνικό κήπο
Καθώς διάβαζα τις σημειώσεις του Καμύ, γινόταν όλο και πιο εμφανής ο χαρακτήρας του ανθρώπου πίσω από τον "Ξένο", την "Πανούκλα", τον "Επαναστατημένο άνθρωπο". Σειρά σκέψεων που αποκαλύπτουν τη δημιουργική αγωνία του, την οπτική του προς τη ζωή. Ο Άλμπερ Καμύ καταγράφει μια βαθιά αισιόδοξη ματιά, με μια αγάπη προς το φως, τα ταξίδια, τη ζωή, τον έρωτα. Ενώ σε άλλες στιγμές γινόταν απαισιόδοξος, γεμάτος μοναξιά. Τα «Σημειωματάρια» είναι ένα βιβλίο, αληθινός θησαυρός με νουθεσίες προς τον εαυτό του, τις «πρώτες δοκιμές» του συγγραφέα, στοχασμούς, εξομολογήσεις, αποσπάσματα από έργα που διάβαζε, συγγραφείς που θαύμαζε.
«Όταν κοιτάζω τη ζωή μου και το μυστικό της χρώμα, νιώθω μέσα μου να με συγκλονίζουν τα δάκρυα. Είμαι αυτά τα χείλη που φίλησα, όσο κι εκείνες οι νύχτες του «σπιτιού μπροστά στον κόσμο». Είμαι αυτό το φτωχό παιδί, όσο και τούτο το πάθος για ζωή και φιλοδοξία που με συνεπαίρνει κάποιες στιγμές.»
«Νέος ζητούσα από τους ανθρώπους περισσότερα απ’ όσα μπορούσαν να μου δώσουν: μια διαρκή φιλία, μια μόνιμη συγκίνηση.
Ξέρω τώρα να τους ζητώ λιγότερα απ’ όσα μπορούν να μου δώσουν: μιαν απλή συντροφιά. Και οι συγκινήσεις τους, η φιλία τους, οι ευγενικές χειρονομίες τους διατηρούν, στα μάτια μου, ολόκληρη την αξία του θαύματος: μια τέλεια εντύπωση χάριτος»
«Πρέπει να έχουμε νιώσει ένα έρωτα – έναν μεγάλο έρωτα στη ζωή μας, γιατί αυτό αποτελεί άλλοθι για τις αδικαιολόγητες απελπισίες που μας καταβάλλουν».
Αύγουστος ‘37
«Κάθε φορά που ακούω έναν πολιτικό λόγο ή διαβάζω αυτούς που μας διοικούν, εδώ και χρόνια αισθάνομαι τρόμο, γιατί δεν ακούω τίποτα που να ηχεί ανθρώπινα. Πάντα οι ίδιες λέξεις που λένε τα ίδια ψέματα. Και το ότι οι άνθρωποι προσαρμόζονται, το ότι η οργή του λαού δεν έχει ακόμα τσακίσει τα ανδρείκελα, βλέπω σ’ αυτό την απόδειξη πως οι άνθρωποι δεν δίνουν καθόλου σημασία στην κυβέρνηση τους και πως παίζουν, πραγματικά ναι, πως παίζουν κορόνα-γράμματα ένα μέρος της ζωής τους και των συμφερόντων τους, που είναι, υποτίθεται, ζωτικά» (64)
«Κάποια χρόνια που βιώθηκαν μέσα στην εξαθλίωση αρκούν για να δημιουργήσουν μια ευαισθησία»
«Χάνω όλη μέρα τον χρόνο μου, κι οι άλλοι λένε πως είμαι δραστήριος»
Φανατικός αναγνώστης, ένας λάτρης του θεάτρου, πειραματίζεται και μεταφέρει το πάθος και τις ιδέες του στα βιβλία του. Μέσα από τα ημερολόγια που κρατούσε από το 1935 ως το τέλος της ζωής του, μας αποκαλύπτεται ο άνθρωπος, ο φιλόσοφος, ο επαναστάτης Άλμπερ Καμύ. Η ζωή του ήταν το γράψιμο. Αν ζούσε στην εποχή μας ο Καμύ θα διατηρούσε ιστολόγιο, επιτρέψτε μου τούτη εδώ την σκέψη. Τα Σηµειωµατάρια µισανοίγουν την πόρτα της εσωτερικής ζωής του Καµύ, σε µια ατµόσφαιρα οικειότητας που φωτίζει το έργο του, ενώ αποτελούν, παράλληλα, µια µαρτυρία για τη σχέση του µε τον κόσµο.
Η σημαντική αυτή έκδοση από τον Πατάκη, έρχεται να αντικαταστήσει και να συμπληρώσει τα εξαντλημένα Σημειωματάρια που είχαν κυκλοφορήσει στη σειρά της Σύγχρονης Κλασικής Βιβλιοθήκης του Εξάντα σε μετάφραση της Λήδας Παλαντίου. Σε εκείνη την έκδοση δημοσιευόταν επιλογή από τους δύο πρώτους τόμους των Σημειωματαρίων (Μάιος 1935 - Μάρτιος 1951). Σε τούτη τη νέα έκδοσή, περιλαμβάνεται το πλήρες κείμενο των τρίτομων Σημειωματαρίων, σε τρεις τόμους που θα κυκλοφορήσουν ανά εξάμηνο. Ένας αδιαμφισβήτητος θησαυρός για κάθε βιβλιοθήκη.
Μπορείτε να διαβάσετε αφιέρωμα που έχει δημοσιευθεί για τον Α. Καμύ εδώ:
Aλμπέρ Kαμύ, Σημειωματάρια, Βιβλίο πρώτο, Μάιος 1935 - Φεβρουάριος 1942, Μτφρ.: Ν. Καρακίτσου-Dougé, Μ. Κασαμπαλόγλου-Roblin, Εκδόσεις Πατάκη, Σελ.: 264