Σώτη Τριανταφύλλου, Ο χρόνος πάλι

Πόσο αργός είναι ο κόσμος και αναλλοίωτος στο πέρασμα του χρόνου: «Τι κρίμα», έγραφε ο Κίρκεγκαρντ σχολιάζοντας την «αφηρημένη» (την όχι «χειροπιαστή») φύση του χρήματος, «που οι νέοι άνθρωποι σήμερα φθονούν το διπλανό τους για το χρήμα και όχι για την εξυπνάδα του ή για τον έρωτα που του έχει προσφερθεί…» Το «σήμερα» του Κίρκεγκαρντ ήταν τα μέσα του δεκάτου ενάτου αιώνα. (σ. 101)

«Τίποτα δεν χαρίζεται πια. Όλα έχουν μια τιμή, μια τιμή που ανεβαίνει.  Όσο πιο ακριβά πουλάς το τομάρι σου (λέξη κι αυτή: τομάρι!), τόσο περισσότερο σε εκτιμούν και σε σέβονται. Ωστόσο, ποιο είναι το νόημα της φιλίας, της αγάπης, της συνύπαρξης μέσα στον κόσμο όταν όλα τα καθορίζει το χρήμα;» (σ. 101)

Πίσω από όλους τους τοίχους, οι άνθρωποι σκέφτονται το χρήμα: πόσο τους λείπει, πώς θα το αποκτήσουν. Και την αγάπη: πόσο τους λείπει, πως θα την αποκτήσουν. Πώς ήταν στην αρχή, τότε. Τι συνέβη μετά. Τι συνέβη. Και γιατί, γιατί. (σ. 101)

Στην Ελλάδα μπορείς να πεις τη γνώμη σου, αρκεί να συμφωνούμε μαζί σου. 

Σώτη Τριανταφύλλου, Ο χρόνος πάλι, Πατάκης

Έλενα Φερραντε, Το νέο όνομα, Εκ. Πατάκη / Η Τετραλογία της Νάπολης | Βιβλίο δεύτερο

Καθώς διάβαζα το πρώτο μέρος της τετραλογίας της Νάπολης της Ε. Φερράντε, είχα πραγματικά μπερδεμένα συναισθήματα. Θυμάμαι να το μεταφέρω μαζί μου στις διαδρομές στην πόλη, να διαβάζω σελίδες στο μετρό μα η ανάγνωση του να μην κυλά. Κάτι δεν πήγαινε καλά, ένιωθα να με κουράζει. Αλλά μετά τη μέση του βιβλίου κάτι άρχισε να αλλάζει. Πλησιάζοντας προς το τέλος, η αίσθηση της αγωνίας για τη συνέχεια με είχε κυριεύσει. Κλείνοντας το, ήξερα πως θα αναζητούσα και το δεύτερο μέρος.  Αν, λοιπόν, το πρώτο βιβλίο λίγο με απογοήτευσε, το δεύτερο με κέρδισε και μου έδωσε ξανά εκείνη τη όμορφη αγωνία για το επόμενο τόμο. 

Στην ανάρτηση για το πρώτο τόμο της τετραλογίας, αναφερθήκαμε στο μύθο πίσω από το ψευδώνυμο της Έλενας Φεράντε. Η πραγματική ταυτότητα της διάσημης Ιταλίδας συγγραφέα, αποτελεί ένα από τα λογοτεχνικά αινίγματα της εποχής μας. Πέρσι λοιπόν έγινε μεγάλος ντόρος σχετικά με μια "αποκάλυψη" της ταυτότητας της. Μόλις την προηγούμενη Παρασκευή υπήρξε ακόμη μια δημοσίευση, όπου αυτή τη φορά αμφισβητήθηκε το φύλο της. Σύμφωνα με μια "επιστημονική" έρευνα, γλωσσολόγοι υποστηρίζουν ότι η Φερράντε είναι άντρας. Αν παρατηρήσεις αυτή την ιστορία είναι τουλάχιστον τραγελαφική. Η ουσία είναι πως πραγματικά δεν έχει καμία απολύτως σημασία ποιος ή ποια βρίσκεται πίσω από αυτό το ψευδώνυμο, μα μόνο το έργο του/της.  Βέβαια στην εποχή των απανωτών selfies και της ακάματης αυτοπροώθησης των απανταχού συγγραφέων, είναι λογικό να προκαλεί έκπληξη όταν ξαφνικά συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Ένας καλλιτέχνης που να μη θέλει να αποκαλύψει κανένα στοιχείο της προσωπικής του ζωής, και αυτό να συνοδεύεται από παγκόσμια επιτυχία, φήμη, χρήμα και διασημότητα.  

«Όταν τους αποχαιρέτισα με την ευχή να έχουν κάθε καλό, έλπιζα για το δικό μου καλό να μην τους ξαναδώ ποτέ πια.»

Ας μιλήσουμε λοιπόν για το βιβλίο. Το δεύτερο μέρος της τετραλογίας αρχίζει σαν συνέχεια με το τελευταίο επεισόδιο του πρώτου μέρους. Οι δύο κολλητές, η Λίλα και η Έλενα είναι τώρα δεκάξι χρονών. Με φόντο τις φτωχογειτονιές της Νάπολης, ο αναγνώστης παρακολουθεί τις απόπειρες τους να απεγκλωβιστούν από τα διαφορετικά αδιέξοδα τους.  Ο πολυπόθητος γάμος της Λίλας - που θα έσωζε την ίδια και την οικογένεια της από την φτώχεια - τελικά καταλήγει σε αποτυχία. Αμέσως μετά την τελετή, νιώθει να χάνει τον εαυτό της. Η άριστη μαθήτρια Έλενα, βασανισμένη από ανασφάλειες και δυσκολίες, σταδιακά αισθάνεται ασφυξία στη μικρή γειτονιά της. Πρέπει να βρει τρόπο να αποδράσει.

«Τον αγαπούσε, τον αγαπούσε όπως αγαπάνε εκείνα τα κορίτσια στα φωτορομάντζα. Θα θυσίαζε κάθε της προτέρημα μια ολόκληρη ζωή, κι εκείνος ούτε καν που θα αντιλαμβανόταν αυτή τη θυσία της, θα περιτριγυριζόταν από τον πλούτο του συναισθήματος, της ευφυΐας, της φαντασίας που τη χαρακτήριζε δίχως να ξέρει τι να τα κάνει, θα την κατέστρεφε. Εγώ, σκέφτηκα, δεν μπορώ να αγαπήσω κανέναν έτσι, ούτε καν τον Νίνο, το μόνο που ξέρω είναι να αφιερώνω τον χρόνο μου στα βιβλία.» 

Παρακολουθώντας τις αγωνίες, τις αντιζηλίες, τις προσπάθειες της καθεμίας να αρπάξει το όνειρο της, να ζήσει έναν αληθινό έρωτα, ακολουθώντας τις υποδείξεις της καρδιάς και των αληθινών τους "θέλω". Παίρνουν ρίσκα, απομακρύνονται και ξαναβρίσκονται. Τελικά οι ζωές τους ενώνονται σαν από μια αόρατη κλωστή. Μια φιλία τόσο εύθραυστη, μα παράλληλα και τόσο άρρηκτα δυνατή. 

Η Φερράντε χρησιμοποιεί απλή γλώσσα, που όμως σε σαγηνεύει. Περιγράφει με μαεστρία και αφηγηματική δυνότητα τους χαρακτήρες και τη γυναικεία ψυχοσύνθεση. Είναι μια εξαιρετική ψυχογράφος που περιγράψει τόσο ουσιαστικά τα ενδόμυχα μυστικά της γυναικείας φιλίας. Πρόκειται για μια υπέροχη γυναικεία (και φεμινιστική) λογοτεχνία.  Tο δεύτερο βιβλίο ολοκληρώνεται με εξίσου όμορφο τρόπο, όπως και το πρώτο της τετραλογίας, γεμίζοντας τον αναγνώστη με την επιθυμία να αναζητήσει το επόμενο. 


Έλενα Φερραντε, Το νέο όνομα, Πατάκη / Η Τετραλογία της Νάπολης | Βιβλίο δεύτερο

Εκδρομή στο Αγκίστρι, το "διαμάντι" του Αργοσαρωνικού

Στο πλοίο

ακόμη ένα ταξίδι ξεκινά.

Έχουν αποκαλέσει το Αγκίστρι ως το "διαμάντι" του Αργοσαρωνικού. 

Δεν έχουν άδικο.

Καταπράσινο, με γαλαζοπράσινα νερά και ησυχία.

Είναι το ιδανικό καταφύγιο που μπορεί να επιλέξει κάποιος Αθηναίος με ...καρδιά ενός Ρομβισώνα.

Sonke σε έναν τοίχο, αμέσως λίγο πριν την παραλία Χαλικιάδα.

Λεωφόρος Αγκιστρώματος... :)

Ακολουθώντας αυτό το δρομάκι (ούπς σόρρυ παιδιά, αυτή τη "λεωφόρο") μέσα στο δάσος θα δεις  αρκετές σκηνές και αιώρες, καθώς το σημείο είναι γεμάτο ελεύθερους κατασκηνωτές. 

Ωραία η αίσθηση ελευθερίας και το χύμα. Μαγευτική η ομορφιά του τοπίου.

Όμως παιδιά, σας παρακαλώ περισσότερη προσοχή στην προστασία του δάσους...

Όπως χαίρεστε εσείς την ομορφιά της φύσης και την ελευθερία σε αυτή,

να μπορούν να την χαρούν και οι επόμενοι.

Η μαγευτική παραλία Χαλικιάδα. Η κατάβαση και η ανάβαση είναι λίγο απότομη. Φροντίστε να έχετε μαζί σας προμήθειες, π.χ. ομπρέλα ή ίσως σκηνή για κάποια σκιά.

 Εδώ θα δείτε και αρκετούς γυμνιστές.

Αυτή ήταν η παραλία όπου είχε βρει καταφύγιο ο Κουφοντίνας.

Το νησί είναι μικρό, έχει έντονη την αίσθηση της χαλάρωσης. Ιδανικό για όποιον αναζητά κυρίως ηρεμία. Αιώρες κάτω από τα πεύκα, τζιτζίκια σε παράκρουση, σκηνές ελεύθερου κάμπινγκ, όπου σκιά και κάποιος κατασκηνωτής. 

Τόσο κοντά στην Αθήνα, μόλις μια ώρα από τον Πειραιά, και όμως με μια αίσθηση μακρινής απόδρασης και κυρίως ελευθερίας. 

Όπωσδήποτε, να φάτε pan cakes στο Copa Cabana (https://www.facebook.com/CopaCabanaCafeBar/), δε συνηθίζω τις διαφημίσεις, αλλά σε αυτή την περίπτωση αξίζει μια εξαίρεση. Καθώς ό,τι και να πάρετε, θα σας αποζημιώσει. 

Χαμός στο λιμάνι για την επιστροφή. Υπερπλήρες το καράβι. Θα πάμε ξανά.

Τώρα που το σκέφτομαι, νομίζω ότι το Αγκίστρι είναι από τις πλέον ιδανικές επιλογές για να αποδράσεις από την Αθήνα. Καταπράσινο, με καταπληκτικές παραλίες. Οι παραλίες και οι κατάφυτες διαδρομές είναι αν μη τι άλλο μαγευτικές. Ιδανική επιλογή για ένα ξεκούραστο σκ.

το κόκκινο σημειωμάταριο

Μια από τις πιο όμορφες συνήθειες είναι απλά να στέκεσαι και να παρατηρείς τριγύρω τον κόσμο. Το καλοκαίρι στην παραλία να χαζεύεις το πώς παίζουν τα παιδιά και πώς οι μεγαλύτεροι γίνονται για λίγο ξανά παιδιά. Το πώς οι άνθρωποι έρχονται πιο κοντά, το πώς ζεσταίνονται οι καρδιές και οι ψυχές τους.  Στην πόλη να παρατηρείς τους συνεπιβάτες στο μετρό, να κάθεσαι σε μια καφετέρια που σου αρέσει και ήρεμα να παρατηρείς τον κόσμο. Πόσο εύκολο είναι πια αυτό σε μια εποχή που όλοι τρέχουμε ασταμάτητα; Και όσοι έχουν τον χρόνο, πόσο μπορούν να τον αξιοποιήσουν; Κατά πόσο μπορούν να μείνουν σιωπηλοί, χαλαροί και να στοχαστούν;  Πόσο διαφορετικές θα ήταν οι ζωές και οι αντιδράσεις μας, αν δρούσαμε κάπως έτσι; Συνειδητοποιώ ότι κάθε καλοκαίρι ρίχνω τους ρυθμούς μου, με συνέπεια ν' αισθάνομαι τα θέλω, ν' ακούω το βαθύτερο εαυτό μου, να παρατηρώ καλύτερα το περιβάλλον και τους άλλους. Κάθε καλοκαίρι αγαπώ λίγο περισσότερο αυτή τη χώρα. Κάθε καλοκαίρι αισθάνομαι ευγνωμοσύνη και συνειδητοποιώ το πόσο πολύ τρέχουμε και χάνουμε το τώρα.  

Πρώτη Σεπτεμβρίου. Για πολλούς ο Σεπτέμβριος είναι σαν αρχή του νέου έτους. Τώρα θέτουν νέους στόχους. Το πρώτο πράγμα που σκέφτομαι να αγοράσω στην αρχή κάθε νέας χρονιάς είναι ένα σημειωματάριο moleskine. Όποιος με ξέρει, γνωρίζει την τρέλα μου με τα moleskine. Είναι σαν μια τελετουργία που ακολουθώ πιστά εδώ και χρόνια. Αγοράζω ένα, λίγο πριν την πρωτοχρονιά. Είναι η χαρά μου. Δώρο που κάνω στον εαυτό μου. Έπειτα το έχω πάντα μαζί μου (- παντού μαζί: σε θάλασσα, εξοχή, πόλη, καφέ, μετρό, δουλειά, βόλτα).  Την παραμονή της φετινής πρωτοχρονιάς αγόρασα ένα μαύρο. Μα εφέτος συνέβη κάτι το περίεργο. Στο μέσο σχεδόν της χρονιάς, μετά τον Ιούνιο, ήρθε να με βρει και ένα κόκκινο moleskine. Σε αυτό, λοιπόν, δε θα γράφω καθημερινές σκέψεις και σημειώσεις, αλλά συγκεκριμένες φράσεις, ιδέες και ενότητες για ένα βιβλίο μου. Δε ξέρω αν ποτέ θα κυκλοφορήσει, ή αν θα μείνει στο συρτάρι. Κατά πάσα πιθανότητα το δεύτερο, καθώς έτσι και αλλιώς έχω γράψει δεκάδες κείμενα, από θεατρικά, ποιήματα, διηγήματα, μισοτελειωμένα εγχειρήματα που ποτέ δεν στάλθηκαν πουθενά. Ειλικρινά δεν έχω ιδέα αν αυτό θα έχει διαφορετική κατάληξη. Αλλά όμως θα είναι η πρώτη φορά που θα έχω ένα ξεχωριστό κόκκινο σημειωματάριο, για αυτό το σκοπό. Μου άρεσε η ιδέα. Το κόκκινο σημειωματάριο λοιπόν, στη μέση της χρονιάς, στο θέρος που τόσο αγαπώ, ήδη έχει γραφές και σκέψεις. Δειλά η αρχή του έχει γίνει. Ένα νέο ταξίδι ξεκίνησε.

Κατά τα λοιπά, καλό μας φθινόπωρο. Θα ακολουθήσουν μοιράσματα από αναγνώσεις, εντυπώσεις από ταξίδια που έκανα το καλοκαίρι. Μείνετε συντονισμένοι. Καλώς βρεθήκαμε.