το ρολόι του Κυρρήστου, Αέρηδες

Όλοι περπατώντας στην Πλάκα, έχουμε σταθεί και θαυμάσει τους Αέρηδες.. Έτσι καθιερώθηκε να λέγεται το αρχαίο μνημείο - κτίριο που βρίσκεται στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης, στο χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς...

Το μνημείο αυτό του οποίου το επίσημο όνομα είναι Ωρολόγιο του Κυρρήστου, θεωρείται πως το ανήγειρε ο Ανδρόνικος ο Κύρρηστος ή Κυρρήστης, εξ ου και το όνομα του. Πρόκειται για οκταγωνικό πύργο, πάνω σε τρεις βαθμίδες, από πεντελικό μάρμαρο, όπου στις ισάριθμες μετόπες του φέρονται ανάγλυφοι οι οκτώ κύριοι άνεμοι, εξ ου και αέρηδες.
Έχει δύο θύρες, μία προς το Βορρά και μία προς τη Δύση...

Kατά την ανασκαφή του χώρου, βρέθηκαν αμέσως BA πολλοί χριστιανικοί τάφοι, διότι ο Πύργος μετασκευάσθηκε κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους σε εκκλησία. Nοτίως του Πύργου αποκαλύφθηκε δεξαμενή νερού και κτιστός αγωγός.

Aμέσως NA του Πύργου φάνηκε μέρος τοίχου του λεγομένου «Aγορανομείου». Tα κινητά ευρήματα της ανασκαφής (επιγραφές, θραύσματα αναγλύφων, κιονοκράνων κά.) μεταφέρθηκαν στην Συλλογή της Aδριανείου Στοάς.

O Πύργος των Aνέμων χρησιμοποιήθηκε από το 1843 ως προσωρινό Mουσείο κυρίως για τα ευρήματα της Aρχαιολογικής Eταιρείας. Eκεί συγκεντρώθηκαν με την φροντίδα του Kυριακού Πιττάκη αρχαία, κυρίως επιγραφές, διάσπαρτα σε διάφορα σημεία της πόλεως. H συλλογή του Πύργου μεταφέρθηκε το 1874 στο νεόκτιστο τότε Eθνικό Aρχαιολογικό Mουσείο.

Ο αστρονόμος Ανδρόνικος από την Κύρρο της Μακεδονίας το έχτισε στο πρώτο μισό του 1ου αιώνα π.Χ. Στο πάνω μέρος κάθε πλευράς εικονίζονται ανάγλυφα οι άνεμοι με τα σύμβολά τους και τα ονόματά τους χαραγμένα.

Συγκεκριμένα είναι: ο Βορρέας (βόρειος), ο Καικίας (βορειοανατολικός), ο Απηλιώτης (ανατολικός), ο Εύρος (νοτιοανατολικός), ο Νότος (νότιος), ο Λιψ (Λίβας, νοτιοδυτικός), ο Ζέφυρος (δυτικός), και ο Σκίρων (βορειοδυτικός). Κάτω από κάθε τέτοια ανάγλυφη προσωποποίηση εγχάρακτες ακτίνες κατά διάφορους σχηματισμούς αποτελούσαν αυτούσια ηλιακό ρολόι.
Ειδικά για τον υπολογισμό της ώρας σε ανήλιες ημέρες υπήρχε μέσα στο κτίσμα εγκατάσταση υδραυλικού ρολογιού.

...Όταν βρεθείτε κοντά... 

 επισκεφτείτε το χώρο...

ή σταθείτε, απολαύστε τον ήλιο 

και αφήστε το μυαλό σας να ταξιδέψει στο χρόνο...

...Ο σκυλάκος πάντως...

βρήκε το καλύτερο μέρος για να χαλαρώσει... :)

Οι Αέρηδες σε γκραβούρα τον 18ο αιώνα

εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία
Wikipedia

καλό ταξίδι Νίκο

Ήρεμη και ουσιώδης προσωπικότητα, 

πρότυπο και δάσκαλος για τους νεότερους...

...μεγάλη φωνή με μια ξεχωριστή χροιά...

"ραγίζει απόψε η καρδιά.."

.."μα γιατί το τραγούδι να'ναι λυπητερό.."

Καλό ταξίδι Νίκο...

Modern Times, 1936 Charlie Chaplin

Ο Τσάρλι Τσάπλιν γεννήθηκε σαν σήμερα, 16 Απριλίου του 1889.
Θαυμάζω πολύ τον Τσάρλι Τσάπλιν.. Στο blog έχει παρουσιαστεί ήδη σχετικό αφιέρωμα, το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ.

Με αφορμή τη σημερινή μέρα, ας θυμηθούμε μια αριστουργηματική ταινία του. Τη Modern Times (1936), με τόσο επίκαιρα μηνύματα, όσο ποτέ!

Η δεύτερη ηχητική ταινία του Chaplin, σε μια εποχή όπου έχει ολοκληρώσει μία περιοδεία του σε όλον τον κόσμο, έχει αποκτήσει συνείδηση των κοινωνικών προβλημάτων που μαστίζουν την βιομηχανοποιημένη Δύση και αποφασίζει ν' αφήσει τον χαρακτήρα του γνωστού Αλήτη που δημιούργησε το 1914 και τον κατέστησε διάσημο και αγαπητό απ' όλους, για να επιδοθεί σε μια ιδιοφυή και απολαυστική κριτική του σύγχρονου αστικού μηχανοποιημένου κόσμου. 

Ένθερμος υποστηρικτής της Αριστεράς, στάση που του στοίχισε, στρέφοντας για δεκαετίες το βλέμμα του FBI πάνω του, συνδυάζει σε αυτή την ταινία-σταθμό την καλλιτεχνική έκφραση με ένα δριμύτατο, σαρκαστικό πολιτικό κατηγορώ.

Η εναρκτήρια σκηνή με την εικόνα των εργαζομένων σε αντιπαραβολή με ένα κοπάδι προβάτων... (πραγματικά ευφυέστατη),

αλλά και οι σεκάνς της αυτόματης ταΐστρας εργατών

και της πτώσης του στο εσωτερικό της μηχανής με τα γιγάντια γρανάζια, προδίδουν το υποκριτικό και σκηνοθετικό του μεγαλείο, παράλληλα με τις ιδεολογικές του ανησυχίες, όπως αυτές εμποτίστηκαν βαθιά από τη μαρξιστική σκέψη.

Η ταινία αγγίζει θέματα που παραμένουν επίκαιρα και σήμερα: φτώχεια, ανεργία, απεργίες και απεργοσπάστες, πολιτική αδιαλλαξία, οικονομικές ανισότητες, τυραννία των μηχανών, ναρκωτικά.

Έχοντας υποστεί την απάνθρωπη μεταχείριση των εργοδοτών στις μεγάλες βιομηχανίες, ο ήρωας καταλήγει να περιπλανιέται άνεργος και πεινασμένος.

Στο δρόμο συναντά μία φτωχή κοπέλα, την τελευταία του παρτενέρ επί της οθόνης, την οποία ερμηνεύει η σύντροφός του και στη ζωή, εκείνη την περίοδο, Paulette Goddard. Μαζί προσπαθούν να ξεφύγουν από τους αστυνομικούς που τους καταδιώκουν και να ζήσουν την δική τους ρομαντική πλάνη, μακριά από έναν κόσμο δυστυχίας και αναταραχών. 

Η περιπλάνηση τους μέσα στην πόλη και οι απόπειρές τους να βρουν δουλειά, οδηγούν και τους δύο σε μία σειρά ξεκαρδιστικών, ωστόσο γλυκόπικρων περιπετειών. Η ένταση με την οποία ο Chaplin καταφέρνει να επικοινωνήσει σε συνεχή εναλλαγή, συναισθήματα χαράς αλλά και μελαγχολίας, σχετίζονται άμεσα με την επιδίωξή του να παρουσιαστεί στο κοινό περισσότερο «ώριμος».

Σταθμός στη καριέρα του ίδιου του Chaplin είναι η σκηνή, στην οποία εμφανίζεται για πρώτη και τελευταία φορά να μιλά και συγκεκριμένα να τραγουδά. Αμετανόητος πολέμιος του ομιλούντος σινεμά, ο Chaplin δίσταζε να εισάγει την αγαπημένη του περσόνα στη νέα αυτή εποχή του ηχητικά ενισχυμένου κινηματογράφου. Οι «Μοντέρνοι Καιροί» είναι μία ηχητική ταινία, αλλά όχι μία ταινία διαλόγων.

Συνέθεσε ένα ακουστικό κολάζ από τους ήχους της πόλης και των εργοστασίων, με ελάχιστες ηχογραφημένες ομιλίες και τηρώντας την χρήση των επεξηγηματικών καρτών ανάμεσα στις σκηνές.  

Η σεκάνς κατά την οποία ο Chaplin προσλαμβάνεται για να σφίγγει βίδες στη γραμμή παραγωγής ενός εργοστασίου, μπλέκεται στα γρανάζια ενός τεράστιου μηχανήματος και τελικά χάνει τόσο πολύ την ανθρώπινη υπόστασή του από τη δουλειά, ώστε τριγυρίζει στο εργοστάσιο, σφίγγοντας τις μύτες και τα κουμπιά όσων συναντά, είναι μια σκηνή ανθολογίας.

Πηγές :
the100bestmovies.blogspot

Modern Times

Λουτρό των Αέρηδων

Εκτός από το Τζαμί στην Πλατεία Μοναστηρακίου, για το οποίο έχουμε αναφερθεί στο blog, αξίζει να επισκεφτείτε και το "Λουτρό των Αέρηδων" στην Πλάκα. Αποτελεί και αυτό ένα παράρτημα του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης.

Το "Λουτρό των Αέρηδων", στην οδό Κυρρήστου 8 στην Πλάκα, είναι ένα επισκέψιμο μνημείο των νεώτερων χρόνων.

Είναι το μοναδικό από τα Δημόσια Λουτρά της Αθήνας που σώζεται μέχρι σήμερα. Χρονολογείται στην πρώτη περίοδο της Τουρκοκρατίας και βρίσκεται κοντά στη Ρωμαϊκή Αγορά και το Ρολόι του Κυρρήστου. 

Λειτουργούσε μέχρι το 1965. Ήταν ένα από τα "τρία ευχάριστα χαμάμια" σύμφωνα με τη μαρτυρία του Τούρκου περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπή που επισκέπτεται την Αθήνα το 1667.

Το χαμάμ του Αμπίντ Εφέντη, όπως ονομαζόταν τότε, είναι το μόνο που άντεξε στη λαίλαπα του χρόνου.

Ο εσωτερικός του χώρος είναι εντυπωσιακός...

 

..σε μεταφέρει σε μια άλλη εποχή..

..Ο επισκέπτης μπορεί να διαβάσει αναφορές

για την αξία των λουτρών στο δημόσιο βίο..

..Συνταυτιζόμενες με μια ολόκληρη ιστορική περίοδο..

Η κάτοψή του είναι δαιδαλώδης, αποτέλεσμα των μετατροπών και προσθηκών που είναι αναγνώσιμες κατά την κατασκευαστική ανάλυση του κτιρίου.

Στην πρώτη οικοδομική φάση των χρόνων της Τουρκοκρατίας, το Λουτρό της οδού Κυρρήστου είναι μονό και αποτελείται από αποδυτήρια, χλιαρό και θερμό χώρο. Λειτουργεί με βάρδιες χωριστά για άνδρες και γυναίκες.

Κατά τη δεύτερη οικοδομική φάση, που τοποθετείται χρονικά γύρω στα 1870, το Λουτρό αλλάζει χαρακτήρα. Με την προσθήκη νέων αλλά και τη μετατροπή παλαιών χώρων, μετατρέπεται σε δίδυμο, προσφέροντας για τις διακριτές πτέρυγες ανδρών και γυναικών από ένα χώρο αποδυτηρίων με πατάρι, ένα χλιαρό και ένα θερμό χώρο.

Ένα βοηθητικό κτίσμα περιλάμβανε ατομικά λουτρά, τα λεγόμενα "ευρωπαϊκά".

Το κτιριακό σύνολο συμπληρώνει η υπόγεια εστία, απ’ όπου ο ζεστός αέρας της καύσιμης ύλης διοχετευόταν στα υπόκαυστα, η κτιστή δεξαμενή του νερού και οι βοηθητικοί χώροι του Λουτρού.

Στην ταράτσα υπάρχει κτίσμα από το οποίο εξασφαλίζεται πρόσβαση προς τον υπαίθριο χώρο πάνω από τις θόλους και προς την εστία. Οι κύριοι λουτρικοί χώροι στεγάζονται με ημικυλινδρικές καμάρες ή θόλους που φέρουν τις "φεγγίδες", μικρές οπές με γυαλί για το φωτισμό.

Σήμερα στεγάζει παράρτημα του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης, και ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει μια εικόνα της λειτουργίας του παλαιού λουτρού.

Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης
Λουτρό των Αέρηδων
Κυρρήστου 8, Πλάκα, 105 56 Αθήνα
210-32 29 031
www.melt.gr