στη Σύρο την αρχόντισσα, την πολυλατρεμένη

Αρχές Σεπτεμβρίου στην Ερμούπολη της Σύρου

Ο Σεπτέμβριος είναι ιδανικός μήνας για επίσκεψη στη Σύρο, καθώς η πρωτεύουσα των Κυκλάδων, ναι μεν έχει πάντα κίνηση, αλλά τέτοια εποχή την απολαμβάνεις χωρίς την κοσμοπλημμύρα του Αυγούστου, δίχως να χρειάζεται να κάνεις κράτηση για να βρεις μια καλή θέση σε κάποιο μαγαζί - από την οποία θα πρέπει να φύγεις σχετικά νωρίς για να καθίσει ο επόμενος πελάτης. Οι τιμές είναι καλύτερες, υπάρχει μια γλυκιά ηρεμία και σεβασμός στον ταξιδιώτη. Επιπλέον κάθε Σεπτέμβριο διοργανώνονται στη Σύρο δεκάδες φεστιβάλ, παραστάσεις και πολιτιστικά δρώμενα και για τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.

Έπειτα από ένα χειμώνα με lockdowns και πολλές ανατροπές, αυτές οι λίγες μέρες ήταν μια μικρή πολυτέλεια που έκαναν το μυαλό να ξεφύγει από την παράνοια των ημερών που ζούμε. 

Ελάτε πάμε να ταξιδέψουμε αυτή τη φορά μαζί στη Σύρο με λίγες επιλεγμένες στιγμές.

Ανατολή στον Πειραιά. Έλεγχος πιστοποιητικού, επιβίβαση και αναχώρηση.

Στέκομαι στο κατάστρωμα. Ο ήλιος λούζει τη θάλασσα. Λούζομαι και εγώ από το φως. Αισθάνομαι μια απέραντη ευγνωμοσύνη. Ένα χαμόγελο σχηματίζεται στο πρόσωπο μου, το οποίο και θα παραμείνει μόνιμα, πηγαίο και αυθόρμητο όλες τις μέρες στο νησί.

Πραγματικά τις επόμενες μέρες εκτός από το δικό μου μόνιμο χαμόγελο, έβλεπα και τριγύρω μου ανθρώπους χαμογελαστούς, συνειδητοποιώντας πόσο μου είχε λείψει να βλέπω χαμόγελα - αυτές οι μάσκες μας έχουν στερήσει ακόμη και αυτό, ανάμεσα σε πολλά άλλα. Η καρδιά μου γεμάτη με φως και μια σκέψη πως απλά δε γίνεται να κοιτάς τον ήλιο και το Αιγαίο να απλώνεται μπροστά σου και να μη χαμογελάς.

Αυτές οι λέξεις γραμμένες με σπρέι

 σε ένα κτήριο της Ερμούπολης έδωσαν έμπνευση για τον τίτλο της ανάρτησης

Στα Βαπόρια

Στα Βαπόρια. Πρώτη βουτιά στο νησί - και μόνιμο κόλλημα όλες τις μέρες. 

Αυτή η συνοικία της Σύρου, στα παλιά κείμενα για την Ερμούπολη, ονομαζόταν ως «Παυσίλυπον». Όχι άδικα.  Τα υπέροχα καπετανόσπιτα που μοιάζουν να κρέμονται πάνω στα βράχια, χτίστηκαν από εύπορους πρόσφυγες του Βορείου Αιγαίου και της Κρήτης που εγκαταστάθηκαν στο νησί της Σύρου και έκτισαν μοναδικά ψηλοτάβανα αρχοντικά με εντυπωσιακές τοιχογραφίες, ξυλόγλυπτες πόρτες, μαρμάρινα μπαλκόνια, ξύλινα πατώματα και ασύγκριτες λεπτομέρειες δίπλα στη θάλασσα δημιουργώντας, έτσι, τα δικά τους καπετανόσπιτα, τα δικά τους “βαπόρια” που έμοιαζαν να αιωρούνται επάνω από τα βράχια, ώστε να τα χτυπά το κύμα, να μοιάζουν σαν έτοιμα να σαλπάρουν.

Από τον 19ο αιώνα και μετά, η συνοικία πήρε τη γνωστή μέχρι σήμερα ονομασία της Βαπόρια και συνεχίζει να φημίζεται ως η πιο αριστοκρατική συνοικία στο ανατολικό τμήμα της Ερμούπολης. Πανέμορφη περιοχή, στις βραχώδεις ακτές σχηματίζονται μικρές παραλίες που προσφέρονται για κολύμπι. Σε αυτή την συνοικία δεσπόζει και ο επιβλητικός ναός του Αγίου Νικολάου των Πλουσίων, όπως συνηθίζεται να λέγεται, με τα πυργωτά κωδωνοστάσια.

Αυτό το βιβλίο επέλεξα να διαβάσω στη Σύρο. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία, καθώς η Ερμούπολη είναι μία από τις πιο walking friendly Χώρες των Κυκλάδων! Το βιβλίο πραγματεύεται τις διαφορετικές διαστάσεις και φιλοσοφικές προεκτάσεις του περπατήματος. Με παραδείγματα "δεινών" περιπατητών, όπως ο Νίτσε, ο Θορρώ και ο Γκάντι. Το βάδισμα προσεγγίζεται ως πνευματική άσκηση, πολυδιάστατη και αυθεντική, που διεγείρει συναισθήματα και γεννά σκέψεις. Καλογραμμένο, σε πολύ καλή μετάφραση, συνδυάζει χαρακτηριστικά φιλοσοφικού κειμένου και ποίησης. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ποταμός.

Για μένα αυτές οι απλές στιγμές είναι η απόλυτη πολυτέλεια. Κλασική μουσική, καφές, βιβλίο και μπροστά ένας πίνακας με μια καταγάλανη θάλασσα και ιστιοπλοϊκά. Αγαπητέ αναγνώστη, αν αφεθείς να παρατηρείς, αγαπάς περισσότερο τη ζωή που μέσα στην απλότητα και στην αφθονία της, σου δείχνει πόσα λίγα τελικά δημιουργούν τα πάντα. Από εμάς χρειάζεται να τα εκτιμήσουμε. Η μεγαλύτερη προσβολή είναι η αχαριστία μπροστά σε όσα μας έχουν χαριστεί σε αυτό το σύντομο πέρασμα μας από τούτο τον πλανήτη. 

Εικόνα Κοιμήσεως της Θεοτόκου, έργου του Ελ Γκρέκο

Μια εικόνα και ένα έργο τέχνης που αξίζει να δείτε. Στο Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο κέντρο της Ερμούπολης, βρίσκεται η εικόνα της Κοιμήσεως Θεοτόκου, έργο του Ελ Γκρέκο, χρονολογίας 1562-64, όταν ο Ελ Γκρέκο ήταν 19-22 ετών. Βυζαντινής τεχνοτροπίας, Κρητικής Σχολής. Η υπογραφή βρίσκεται στη βάση του μεσαίου κηροπηγίου "ΔΟΜΙΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ Ο ΔΕΙΞΑΣ".

Εντύπωση προκαλεί ότι παρέμεινε στη Σύρο και δεν μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Λόγω της σημασίας και της αξίας της εικόνας, τα μέτρα ασφαλείας είναι ισχυρά. Η αγιογραφία βρίσκεται εντοιχισμένη σε μάρμαρο, από πάνω της υπάρχει συναγερμός και ψηλά μια κάμερα ασφαλείας που καταγράφει κάθε κίνηση των επισκεπτών. Ποιος, άραγε, θα πίστευε ότι μια φθαρμένη εικόνα θα γινόταν πόλος έλξης χιλιάδων τουριστών που επισκέπτονται κάθε χρόνο το νησί για να τη δουν; 

Θέατρο Απόλλων

Επίσκεψη στο θέατρο Απόλλων - το έμβλημα της Ερμούπολης. Συνδέεται άρρηκτα με την ιστορία της, αποτελώντας ένα μοναδικό στολίδι για τη Σύρο. Θεωρείται ως μια μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου, όπου φιλοξενούνται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως όπερες, θεατρικά έργα από το Ελληνικό και ξένο ρεπερτόριο από διάφορους θιάσους, και το Φεστιβάλ Αιγαίου. Εδώ γεννιέται ξανά μέσα σου η λαχτάρα για το θέατρο και τα κείμενα του.

Δημαρχείο Σύρου

Ένα από τα μεγαλύτερα και πιο επιβλητικά δημαρχεία της Ελλάδας. 

Χτίστηκε το 1876 υπό την επίβλεψη του Ερνέστου Τσίλλερ. 

 Λεπτομέρειες από το εσωτερικό του Δημαρχείου Ερμούπολης

 που κοσμεί την πλατεία Μιαούλη. 

Αύρα μιας άλλης εποχής...

Άνω Σύρος

Η Άνω Σύρος απαιτεί αρκετό περπάτημα, αλλά σε αποζημιώνει με τη γραφικότητα και την ομορφιά της. Κάθε στενό της είναι μια ζωγραφιά. 

Έχω τραβήξει πολλές φωτογραφίες από την Άνω Σύρο, κάποιες από τις οποίες μπορείτε να τις δείτε, αν ακολουθήσετε το λογαριασμό του blog στο instagram ! Θα ήθελα να ανεβάσω και εδώ, αλλά ήδη η ανάρτηση είναι μεγάλη για το είδος της, δε νομίζω ότι θα βρείτε αντίστοιχη, σε ένα μόνο post με τόσες φωτογραφίες για τη Σύρο. 

Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη

Στην Άνω Σύρο αξίζει να επισκεφτείτε το Μουσείο του Μάρκου Βαμβακάρη, καμάρι του νησιού που εδώ μεγάλωσε και εδώ έγραψε την περίφημη Φραγκοσυριανή του. 

Στις ταβέρνες του χωριού, θα ακούσετε κομπανίες να παίζουν τα τραγούδια του. 

 Το 2012 είχα παρακολουθήσει στο Ηρώδειο μια βραδιά αφιερωμένη στον Μάρκο Βαμβακάρη - μπορείτε να τη διαβάστε πατώντας το σχετικό σύνδεσμο. Κατά τη διάρκεια της συναυλίας παίζονταν διάφορα βίντεο από την Άνω Σύρο. Τα οποία με είχανε συγκινήσει πολύ. Καθώς περπατούσα τώρα την Άνω Σύρο, μου έκανε τρομερή έκπληξη ότι οι εικόνες εκείνων των βίντεο επανέρχονταν στο μυαλό μου. 

Ανέβαινα τα σκαλοπάτια και πατούσα τα σοκάκια όπου τότε είχε ταξιδέψει η φαντασία μου μέσα από τη μουσική και τους στίχους του Βαμβακάρη. 

Αξίζει να δείτε το παρακάτω βίντεο από εκείνη τη βραδιά στο Ηρώδειο, για να καταλάβετε τι εννοώ και ίσως μαγευτείτε και εσείς. Θα πάρετε μια καλή γεύση από την Άνω Σύρο.

    

Σύρα η απάνω χώρα σου με την ανηφοριά σου

με τα πολλά σκαλάκια σου και με τον Σαμπαστιά σου

Καθολική εκκλησία του Σαν Τζώρτζη

Ανεβαίνοντας προς την είσοδο του Ναού...

Ίδιος ο Θεός παντού. Κι ακούει.

Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τον Άγιο Γεώργιο, γνωστό ως Σαν Τζώρτζη, την καθολική μητρόπολη της Σύρου. Χτίστηκε το 1200 στο ψηλότερο σημείο του λόφου της Άνω Σύρου. 

Θα σας τυλίξει μια βαθιά κατανυκτική ατμόσφαιρα. Πρόκειται για ένα μεγάλο συγκρότημα που περιλαμβάνει τον ναό, το καμπαναριό, το βαπτιστήριο, το σκευοφυλάκιο, την αίθουσα φιλοξενίας, το κτίριο του Ιστορικού Αρχείου, το επισκοπικό παλάτι και μια ερειπωμένη οικία. Η μητρόπολη είναι μια τρίκλιτη βασιλική με μαρμάρινους κίονες. 

Δεσπόζει το εκκλησιαστικό όργανο, αγάλματα Αγίων από Ιταλούς γλύπτες του 18ου αιώνα, η ξυλόγλυπτη επένδυση και το μαρμάρινο δάπεδο που εμπνεύστηκε ένας Τήνιος γλύπτης.

Η θέα από τα παράθυρα του Ναού εκπληκτική...

Η Σύρος είναι ένα νησί γεμάτο με αρχοντιά, ιστορία, παρελθόν, πολιτισμό, γοητεία. Σε αυτή την δημοσίευση μοιραστήκαμε μόνο κάποιες από τις ομορφιές της. Είμαι στη διάθεση του καθένα από εσάς, αν χρειαστείτε περισσότερες πληροφορίες για το νησί. 

Αν φτάσατε έως εδώ την ανάγνωση, θα ήθελα να κρατήσετε ένα πράγμα απ' αυτό το ταξίδι, η κύρια αίσθηση που μου άφησε: Να έχουμε ανοιχτές τις καρδιές προς το φως. 

Στις δύσκολες μέρες και στις στιγμές της πανδημίας που έχει επηρεάσει τους περισσότερους από εμάς, ας στραφούμε μέσα μας και ας κρατήσουμε μόνο όσα αξίζουν στη ζωή μας. 

Να είμαστε καλά όλοι, να μοιραζόμαστε όμορφες στιγμές! Καλό φθινόπωρο!

Ταξίδια και άλλα ταξίδια / Antonio Tabucchi

Το "Ταξίδια και άλλα ταξίδια" του Antonio Tabucchi ήταν ένα από τα βιβλία που μπόρεσε να με ταξιδέψει εν μέσω αυτής της (ατελείωτης) καραντίνας. Όπως μοιράστηκα πρώτα στο instagram -όπου κάποιοι γράψατε ότι ήδη το παραγγείλατε- πρόκειται για ένα βιβλίο που σε γεμίζει εικόνες από τόπους, πολιτισμούς και ιστορίες ανθρώπων. Διαβάζοντας το, ξεχνάς έστω για λίγο την πανδημία, τα μέτρα, όσα ζούμε. Ίσως βέβαια ζηλέψεις λίγο τον Tabucchi. Ίσως σκεφτείς το πόσα χάνουμε με αυτή την κατάσταση. Αλλά σε κάνει να συνειδητοποιήσεις και πόσα όμορφα μας περιμένουν όταν θα περάσει επιτέλους (και) αυτό. 

Ο Αντόνιο Ταμπούκι ταξίδεψε πολύ. Κι έγραψε, γι' αυτά τα ταξίδια του. Στο βιβλίο μοιράζεται στιγμές από τη Πορτογαλία, με τον Πεσσόα στο Brasileira Do Chiado, ένα από τα πιο εξέχοντα λογοτεχνικά καφέ της Λισαβόνας, στην καρδιά της πόλης. Εκεί όπου έχει τοποθετηθεί το μπρούτζινο άγαλμα του αγαπημένου ποιητή. Από πόλεις της Ιταλίας, το Παρίσι, τη Μαδρίτη, το Κάιρο, το Κυότο, την πόλη της καλλιγραφίας, τη Βαρκελώνη, τη Βραζιλία, το Χάνγκινγκ Ροκ, τη Βομβάη, στιγμές στην Αυστραλία, την Ινδία και φυσικά την Ελλάδα. 

Ο Ταμπούκι ήταν ένας αληθινός ταξιδιώτης. Μοιράζεται αρκετά αξιοσημείωτα περιστατικά και στιγμές από τις διαδρομές του, όπως μια παρουσία, ένα μνημείο, κάτι απρόοπτο όλα εκείνα που κάνουν τα ταξίδια εμπειρίες ζωής. Στέκεται απέναντι στους ανθρώπους και στις χώρες ως ένας περίεργος συγγραφέας - παρατηρητής.

Πολλές είναι οι αναφορές στην Ελλάδα. «Από τότε που την επισκέφτηκα για πρώτη φορά», γράφει για την Ελλάδα στο βιβλίο, «κατάλαβα αμέσως ότι δεν θα άφηνα ποτέ αυτή τη χώρα. Και επιστρέφω κάθε χρόνο». Ιδιαίτερα για την Κρήτη έχει αφιερώσει τρία κεφάλαια, όπου αναφέρει διαδρομές, την αγάπη του για τα βουνά και τα βότανα του νησιού, αλλά και τις φιλίες που είχε δημιουργήσει, επισκεπτόταν το νησί κάθε χρόνο. Επίσης κάνει ιδιαίτερες αναφορές για τους Δελφούς και το Σούνιο. 

«Πολλοί, σχεδόν όλοι, πηγαίνουν στην Κρήτη για τη θάλασσα. Μπορεί όμως κανείς να πάει κυρίως για τα βουνά, διότι η Κρήτη είναι ένα τεράστιο βουνό, θα έλεγα ένα σύνολο από βουνά κάθε βαθμού και κατηγορίας: μυτερές απότομες κορφές, δαντικά φαράγγια, μεγαλοπρεπή οροπέδια, ήρεμοι λόφοι σκεπασμένοι από ατελείωτους ελαιώνες. (…) Τα χωριά της ενδοχώρας διατηρούν την αρχιτεκτονική, τα ήθη, τις συνήθειες και τα φαγητά ενός αρχαίου μεσογειακού πολιτισμού που έμεινε άθικτος. Και πρώτα απ’ όλα την ξενοφιλία που είναι το αντίθετο της ξενοφοβίας, η οποία είναι τόσο πολύ στη μόδα σήμερα στην Ιταλία». (σ.81)

«Οι καλύτεροι οδηγοί θα σας πουν ότι η Κρήτη είναι ο πιο πλούσιος σε φυτά, βότανα και άνθη τόπος ολόκληρης της Ευρώπης. Χρησιμοποιούνται με διάφορους τρόπους, αλλά τα βασικότερα είναι εκείνα της αρχαίας φαρμακευτικής που ανάγεται στον Ιπποκράτη και τον Θεόφραστο, και που στη συνέχεια ο Γαληνός με τις μελέτες του για τη χλωρίδα μετέτρεψε σε αληθινή θεραπευτική επιστήμη». (σ.81)

«Έφτασα στο Σούνιο στο γεμάτο φως ενός καλοκαιρινού μεσημεριού, με έναν δυνατό άνεμο να φέρνει μαζί του την αλμύρα. Σε έναν από τους κίονες ο Μπάιρον χάραξε το όνομα του. Μπορεί κανείς να δει την «υπογραφή» μονάχα με το κιάλι διότι οι κίονες είναι περιφραγμένοι από ένα σκοινί που τους προστατεύει από πιθανές καταστροφές των επισκεπτών. Κάθισα στη σκιά και με δυνατή φωνή μέτρησα τους κίονες. Στο μυαλό μου επέστρεφε ένα ποίημα: «Στη γυμνότητα του φωτός (όπου το εσωτερικό είναι το εξωτερικό) / Στη γυμνότητα του ανέμου (που περικυκλώνει τον εαυτό του) / Στη γυμνότητα της θάλασσας (που διπλασιάζεται από το αλάτι) / Έναν έναν ονοματίζω τους κίονες του Σουνίου».

«Δεν είναι αλήθεια ότι ο κόσμος είναι μικρός. Ο κόσμος είναι μεγάλος και διαφορετικός. Γι' αυτό και είναι όμορφος: διότι είναι μεγάλος και διαφορετικός, και είναι αδύνατο να τον γνωρίσεις ολόκληρο».

Φωτογραφία σε αθηναϊκό καφέ από την εφημερίδα "Το βήμα", ενδιαφέρουσα συνέντευξη 12 Ιουνίου 2011

«Ένας τόπος δεν είναι ποτέ ‘ένας’ τόπος: εκείνος ο τόπος είμαστε λιγάκι και εμείς. Κατά κάποιο τρόπο, χωρίς να το ξέρουμε, τον κουβαλούσαμε μαζί μας και μια μέρα, τυχαία, φτάσαμε σ’ αυτόν. Φτάσαμε τη σωστή ή τη λάθος μέρα, ανάλογα, αλλά γι’ αυτό δεν ευθύνεται ο τόπος, εξαρτάται από εμάς. Εξαρτάται από το πώς διαβάζουμε εκείνον τον τόπο, από τη διαθεσιμότητα μας να τον δεχθούμε στα μάτια και στη ψυχή μας, από το αν είμαστε εύθυμοι ή μελαγχολικοί, σε ευφορία ή όχι, νέοι ή γέροι, αν νιώθουμε καλά ή αν έχουμε πονόκοιλο. Εξαρτάται από το ποιοι είμαστε τη στιγμή κατά την οποία φτάνουμε σ’ εκείνο τον τόπο. Αυτά τα πράγματα τα μαθαίνει κανείς με τον χρόνο, ταξιδεύοντας. Πριν από πολλά χρόνια, όμως, όταν έκανα το πρώτο μου ταξίδι στις Αζόρες, δεν το ήξερα ακόμα.» (σ.208)

Το βιβλίο έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τον Ανταίο Χρυσοστομίδη, με τον οποίο τους συνέδεε στενή φιλία. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα. 

Δημοσιεύσεις στο blog για τον Antonio Tabucchi, ίσως σε ενδιαφέρουν:

Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα, Antonio Tabucchi

Antonio Tabucchi, Οι τρεις τελευταίες μέρες του Φερνάντο Πεσσόα. Ένα παραλήρημα

Τάδε έφη...Αντόνιο Ταμπούκι

λίστα ΙΙ, λίστα Ι. 

Οδοιπορικό στην κατεχόμενη Λευκωσία

Όταν βρέθηκα στην Κύπρο, γύρισα όλο το νησί. Έπειτα μοιράστηκα τα σημαντικότερα σημεία του σε μια χορταστική ανάρτηση. Λάτρεψα τη Λευκωσία, αφιέρωσα πολλά πρωινά σε περιπάτους και βόλτες σε αυτή. Επισκέφτηκα όλα τα μουσεία, κάθισα σε καφέ, αφουγκράστηκα τους παλμούς αυτής της πληγωμένης πόλης. Περπάτησα το βράδυ κατά μήκος της πράσινης γραμμής, χάζεψα γκράφιτι, τράβηξα αμέτρητες φωτογραφίες, ήπια ποτό δίπλα από το φυλάκιο του ΟΗΕ και τους στρατιώτες.

Σε εκείνο το ταξίδι έκανα και ένα ιδιαίτερο οδοιπορικό στην κατεχόμενη Λευκωσία. 

Πάμε να περάσουμε σήμερα μαζί στην απέναντι μεριά.

Ήταν ένα καυτό μεσημέρι του Αυγούστου με αποπνικτική ζέστη και υγρασία.

Ο έλεγχος από το σημείο των τουρκικών φυλάκων ήταν εξονυχιστικός. Πέρασμα της αστυνομικής ταυτότητας σε υπολογιστή, διασταύρωση στοιχείων, έλεγχος αστυνομικών. Σε αντίθεση, ο έλεγχος στο φυλάκιο με τους Κύπριους αστυνομικούς ήταν χαλαρός, μόλις που έδειξα από μακριά την ταυτότητα μου και στην έξοδο και στην είσοδο... 

Περνώντας στη μεριά της τουρκοκρατούμενης Λευκωσίας, αμέσως ένιωσα ανησυχία και ένα έντονο συναίσθημα θλίψης.  Πριν ξεκινήσω την έρευνα, κάθισα σε κεντρική καφετέρια στην πλατεία. Παρήγγειλα ένα καφέ και ένα γλυκό. Έβγαλα το σημειωματάριο μου και παρατήρησα τον κόσμο τριγύρω και μπροστά μου. Οι αντιθέσεις ήταν παντού πολύ έντονες. 

Στο πιο κεντρικό σημείο της πλατείας, ακριβώς απέναντι μου, δεσπόζει μια τεράστια φωτογραφία του Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος στέκεται σαν να επιτηρεί τα πάντα. 

Εδώ βλέπεις την εικόνα σε κοντινό.

Ο εθνικισμός παντού έκδηλος στην πόλη. 

Φωτογραφίες του Ατατούρκ και της τούρκικης σημαίας μέσα σε μαγαζιά και σπίτια. 

Φτάνω το Μπουγιούκ Χαν ή Μεγάλο Χάνι, το μεγαλύτερο πανδοχείο στο νησί της Κύπρου που θεωρείται ως ένα από τα καλύτερα διατηρημένα ιστορικά κτίσματα του νησιού.   Χτίστηκε από τους Οθωμανούς το 1572, έναν χρόνο αφότου κατέλαβαν την Κύπρο από τους Ενετούς.  

Ένα διώροφο πανδοχείο με τετράγωνη κάτοψη, μεγάλη εσωτερική αυλή, καμάρες και δύο εισόδους. Στο κέντρο της αυλής υπάρχει μικρό οκτάγωνο θολωτό τζαμί, με βρύσες για πλύση πριν την προσευχή. Σήμερα λειτουργεί ως ένα κέντρο τεχνών, το οποίο αποτελείται από σειρά χώρων εκθέσεων, καταστημάτων, εργαστηρίων και εστιατορίων. 

Όπως βλέπετε και εδώ δεσπόζουν οι φωτογραφίες του Κεμάλ Ατατούρκ. 

 Περίεργη αίσθηση να τρως και να τον έχεις συνέχεια από πάνω σου.

Δεν υπήρχαν πάντως πουθενά φωτογραφίες του Ταγίπ Ερντογάν.

Προχωρώντας φτάνω στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας, ο οποίος σήμερα έχει μετατραπεί στο Τέμενος Σελιμιέ, προς τιμήν του Σουλτάνου Σελίμ Β’ (1566-1574), επί της εποχής του οποίου οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Κύπρο.  

Στο στιγμιότυπο παιδιά μπαίνουν, αφήνοντας στην είσοδο τα παπούτσια τους.

Εισέρχομαι μέσα στο ναό. Πραγματικά εντυπωσιακός. 

Στέκομαι σε κάθε μια γωνιά του και φωτογραφίζω.

Γίνεται κατήχηση του κορανίου σε παιδιά. Χαζεύω διακριτικά. Ο άντρας ξαφνικά με κοιτάζει και μου φωνάζει γιατί δε φοράω μαντήλι στα μαλλιά. 

Δε είχα σκοπό να φορέσω μαντήλι- οπότε βγαίνω γρήγορα εκτός.

Τουρίστες στην Αγία Σοφία. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε την ιστορία του κτηρίου.

Απομακρύνομαι από τα τουριστικά σημεία και φτάνω στο εσωτερικό της κατεχόμενης Λευκωσίας.

Εγκατάλειψη. Σπίτια λεηλατημένα. Αυλές έρημες που άλλοτε γέμιζαν ζωή και με γέλια.

Τράβηξα πολλές φωτογραφίες, τόσες που είναι αδύνατον να αναρτηθούν όλες από εδώ.

Παρακάτω μια μικρή επιλογή όπου οι εικόνες "μιλάνε", μαρτυρώντας μια άλλη εποχή.

Η ζωή προχωρά με τα σημάδια να μένουν στο χρόνο και να σε γυρνάνε πίσω ακόμη και αν δεν υπήρξες εσύ εκεί στο παρελθόν.  Το πέρασμα στην κατεχόμενη Λευκωσία είναι ένα πραγματικό ταξίδι στο χρόνο και στην ιστορία που σε κατακλύζει σκέψεις. 

Σημεία όπου απαγορεύεται αυστηρά η είσοδος.

Προσπαθώντας να δω τους ανθρώπους και τη ζωή στην πόλη, πίσω από τις προκαταλήψεις και από τις ταμπέλες. 

Αγορά, τα γνωστά παζάρια...

με πάμφθηνα προϊόντα, απομιμήσεων.

Και όμως ακόμη υπάρχουν κολλημένες αφίσες -εδώ σε τρία μάλιστα διαφορετικά σημεία- από εκείνη τη συναυλία ειρήνης και συμφιλίωσης του Σάκη Ρουβά και του Μπουράκ Κουτ στην Κύπρο, στις 19 Μαΐου 1997, η οποία προκάλεσε σοβαρά επεισόδια και μπαράζ δηλώσεων. 

Απαγορευμένη ζώνη. Έχουν σημειωθεί αιματηρά επεισόδια σε αυτά τα σημεία, και έχουν συμβεί πολλές δολοφονίες στρατιωτών.

Πίσω από τους φράκτες υπάρχει μια νεκρή πόλη. 

Ο χρόνος σταμάτησε σε μια στιγμή και έκτοτε έμεινε στάσιμος.

Βαρέλια, οδοφράγματα, στρατιωτικά φυλάκια, σημαίες, ερειπωμένα κτήρια, τσουβάλια, πέτρες, καδρόνια... και αν ρίξεις μια ματιά πίσω από αυτά, θα δεις τις ζωές που σταμάτησαν στα ξαφνικά. Μια ακατοίκητη πόλη, ακινητοποιημένη στο χρόνο. 

Μετά από πολλές ώρες περπατήματος, παρατήρηση αυτής της θεοκρατούμενης κοινωνίας, των γυναικών με μαντίλια, παιδιών σε κατήχηση, τα ερείπια, τα τζαμιά, τη φωνή του ιμάμη, τα παζάρια και τη ζωή στους δρόμους... αφήνω πίσω το ψευδοκράτος, μπαίνω στην οδό Λήδρας, και αρχίζει η επιστροφή μου στην Ελληνική πλευρά.

Αυτή η αφίσα πριν το ελληνικό φυλάκιο αναφέρει: 

"Ο ανθρώπινος πόνος δεν έχει εθνικότητα ή θρησκεία.

Βοηθήστε στην ανεύρεση των αγνοουμένων μας"

Με το που εισέρχεσαι ξανά στην ελληνική πλευρά της Λευκωσίας είναι σαν να μπαίνεις στην Ευρώπη.  Το αισθάνεσαι. Αφήνεις πίσω σου κάτι το "βαρύ", διαφορετικό, κάτι κολλημένο σε αλλιώτικες αντιλήψεις και πεποιθήσεις. Η ελληνική Λευκωσία είναι η Ευρώπη. Η κατεχόμενη Λευκωσία απέχει πολύ από αυτό. Πατώντας στην αγαπημένη Λευκωσία στέκομαι σε αυτό το παγκάκι. Πάνω του στην ταμπέλα η λέξη "ειρήνη". 

Όσα και αν έχεις ακούσει, όσα και αν έχεις διαβάσει, αν δε δεις, αν δεν περπατήσεις αυτά τα χώματα, δύσκολα θα αισθανθείς και θα καταλάβεις τι σημαίνει να έχεις χάσει την περιουσία σου, την πατρίδα σου, το σπίτι σου, τόσο βίαια από μια εισβολή.

Πατήστε να δείτε το παρακάτω βίντεο που τράβηξα, καθώς ακούγεται η φωνή του Ιμάμη. 

Ίσως να πάρετε μια γεύση ακουστική από αυτό το οδοιπορικό...

 

 Φωτογραφίες, βίντεο και κείμενο δημοσίευσης: Μαρία Αναστασοπούλου / Roadartist. 

© Απαγορεύεται η χρήση τους, χωρίς άδεια.

Παλαιότερες αναφορές στην Κύπρο: 

Κύπρος: γωνιές & στιγμές ενός ιδιαίτερου τόπου 

και Μουσείο των Παραμυθιών, Λευκωσία.