15 Φεβρουαρίου 2012

Χέρια σαν κι αυτά




Υπάρχουν χέρια που φυτεύουν ένα δέντρο
και άλλα χέρια που του βάζουνε φωτιά
υπάρχουν χέρια που σαν πέσεις σε σηκώνουνε ξανά
σίγουρα θα 'χεις συναντήσει δύο χέρια σαν κι αυτά



Υπάρχουν χέρια που πατάνε την σκανδάλη
και άλλα χέρια που προσφέρουν γιατρειά
υπάρχουν χέρια που χτυπάνε χέρια αλύπητα σκληρά
ίσως μια μέρα συναντήσεις δύο χέρια σαν κι αυτά



Υπάρχουν χέρια που έχουν μάθει να σου δίνουν
και άλλα χέρια που ζητάνε μοναχά
υπάρχουν χέρια που τις νύχτες σε χαϊδεύουν στοργικά
σίγουρα θα 'χεις συναντήσει δύο χέρια σαν κι αυτά



Υπάρχουν χέρια που απ' το άδικο έχουν σφίξει
έχουνε σφίξει και έχουν γίνει μια γροθιά
και μ' άλλα χέρια έχουν σμίξει για να σβήσουν την φωτιά
ίσως τα χέρια τα δικά μας να 'ναι χέρια σαν κι αυτά



Βλέπω κι απόψε εδώ μέσα κάτι χέρια
χειροκροτάνε και μας δίνουνε χαρά
θα 'θελα λίγο να σηκώσουμε τα χέρια μας ψηλά
να τραγουδήσουμε παρέα με δυο χέρια σαν κι αυτά

9 Φεβρουαρίου 2012

επιλεκτική γενοκτονία


Επιλεκτική γενοκτονία, ειδικά προσαρμοσμένη στους φτωχούς, 
στους αδύναμους, στους συνταξιούχους, στους χαμηλόμισθους, 
στην κατώτατη και στη μεσαία τάξη.


Αν και απέτυχαν όλα τα 'μέτρα' ως τώρα, συνεχίζουν μέχρι την τελική 
ισοπέδωση των γονιών, των παππούδων, των επόμενων γενεών.


Οι πολιτικοί δε μπορούν να εκπλήξουν ούτε τους εαυτούς τους. 
Κάπως έτσι η βία μεταφέρεται στην καθημερινότητα σου.
Κάπου εδώ τελειώνουν και τα λόγια.

8 Φεβρουαρίου 2012

Όχι στην ανεργία


Το παρακάτω κείμενο προέρχεται από το βιβλίο του Ζοζέ Σαραμάγκου, το Τελευταίο τετράδιο , το οποίο περιέχει κείμενα που γράφτηκαν για το blog του συγγραφέα. 


"Όχι στην ανεργία.
Η σοβαρότατη οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που συνταράζει τον κόσμο μας φέρνει την αγωνιώδη αίσθηση πως φτάσαμε στο τέλος μιας εποχής χωρίς να καταφέρουμε να διακρίνουμε τι και πώς θα είναι αυτό που θα ακολουθήσει.

Τι κάνουμε εμείς, που παρακολουθούμε, αδύναμοι, τη συνθλιπτική προέλαση των μεγάλων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών ηγεμόνων, ξετρελαμένων για να κατακτήσουν όλο και περισσότερο χρήμα, όλο και περισσότερη εξουσία, με όλα τα μέσα, νόμιμα ή παράνομα, που έχουν στο χέρι τους, καθαρά ή βρόμικα, ομαλά ή εγκληματικά;

Μπορούμε να αφήσουμε την έξοδο από την κρίση στα χέρια των ειδημόνων; Δεν είναι αυτοί οι ίδιοι, οι τραπεζίτες, οι πολιτικοί ανώτατου επιπέδου παγκοσμίως, οι διευθυντές των μεγάλων πολυεθνικών, οι κερδοσκόποι, με τη συνενοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης, οι οποίοι, με την υπεροχή αυτού που θεωρεί τον εαυτό του κάτοχο της απόλυτης σοφίας, μας πρόσταζαν να σωπάσουμε όταν τα τελευταία τριάντα χρόνια δειλά διαμαρτυρόμασταν, λέγοντας πως δεν ξέρουμε τίποτα, και γι' αυτό μας γελοιοποιούσαν; Ήταν η εποχή της απόλυτης μονοκρατορίας της Αγοράς, αυτής της με θράσος αυτομεταρρυθμιζόμενης και αυτορυθμιζόμενης οντότητας που έχει επιφορτιστεί με το αμετάκλητο πεπρωμένο να προετοιμάζει και να υπερασπίζεται παντοτινά και αιώνια την προσωπική και συλλογική μας ευτυχία, παρ' όλο που η πραγματικότητα αναλαμβάνει να τη διαψεύδει ανά πάσα ώρα που περνά.

Και σήμερα, που καθημερινά αυξάνεται ο αριθμός των ανέργων; Θα τελειώσουν επιτέλους οι φορολογικοί παράδεισοι και οι αριθμημένοι λογαριασμοί; Θα ερευνηθεί αμείλικτα η προέλευση των γιγάντιων τραπεζιτικών καταθέσεων, των φανερά παραβατικών χρηματοπιστωτικών μηχανορραφιών, των αδιαφανών συναλλαγών που σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι παρά μαζικό ξέπλυμα μαύρου χρήματος, από το εμπόριο ναρκωτικών και άλλες κακοποιές δραστηριότητες; Και οι πρόχειρες λύσεις της κρίσης, επιδέξια προετοιμασμένες προς όφελος των συμβούλων διοίκησης και εναντίον των εργαζομένων;

Ποιος θα λύσει το πρόβλημα των ανέργων, εκατομμυρίων θυμάτων της επονομαζόμενης κρίσης, που εξαιτίας της φιλαργυρίας, της κακοήθειας ή της ηλιθιότητας των δυνατών θα συνεχίσουν να είναι άνεργοι, κακοζώντας προσωρινά με άθλια κρατικά επιδόματα, ενώ τα μεγάλα στελέχη και οι διευθυντές επιχειρήσεων που οδηγήθηκαν σε πτώχευση απολαμβάνουν ποσά εκατομμυρίων καλυμμένοι από θωρακισμένα συμβόλαια;

Αυτό που συμβαίνει είναι από κάθε άποψη ένα έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας και υπ' αυτή την προοπτική πρέπει να αναλυθεί στα δημόσια φόρα και στις συνειδήσεις. Δεν είναι υπερβολή. Εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας δεν είναι μόνο οι γενοκτονίες, οι εθνοκτονίες, τα στρατόπεδα θανάτου, τα βασανιστήρια, οι επιλεκτικές δολοφονίες, οι λιμοί που προκαλούνται εσκεμμένα, οι μαζικές επιμολύνσεις, οι εξευτελισμοί ως μέθοδος καταστολής της ταυτότητας των θυμάτων. Έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας είναι επίσης αυτό που οι χρηματοπιστωτικές και οικονομικές εξουσίες, με την ενεργή ή σιωπηλή συνενοχή των κυβερνήσεων, εν ψυχρώ διέπραξαν εναντίον εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, που απειλούνται να χάσουν ό,τι τους έχει απομείνει, το σπίτι και τις οικονομίες τους, αφού έχουν χάσει τη μοναδική και πολύ συχνά ισχνή πηγή εισοδήματος, δηλαδή τη δουλειά τους.

Είναι δεοντολογικό χρέος, ηθική προσταγή να πούμε «Όχι στην ανεργία». Όπως και να καταγγείλουμε ότι την κατάσταση αυτή δεν τη γέννησαν οι εργαζόμενοι, ότι δεν πρέπει να είναι αυτοί που θα πληρώσουν την ανοησία και τα λάθη του συστήματος.

Λέγοντας «Όχι στην Ανεργία» ανακόπτουμε την αργή αλλά αμείλικτη γενοκτονία στην οποία το σύστημα καταδικάζει εκατομμύρια ανθρώπους. Ξέρουμε πως μπορούμε να βγούμε από αυτή την κρίση, ξέρουμε πως δεν ζητάμε το φεγγάρι. Και ξέρουμε πως έχουμε φωνή για να τη χρησιμοποιήσουμε. Μπροστά στην υπεροψία του συστήματος, επικαλούμαστε το δικαίωμά μας στην κριτική και στη διαμαρτυρία. Εκείνοι δεν τα ξέρουν όλα. Έπεσαν έξω. Μας εξαπάτησαν. Δεν δεχόμαστε να είμαστε τα θύματα τους."

6 Φεβρουαρίου 2012

Η Νίκη της Λούλας Αναγνωστάκη, Εθνικό Θέατρο




Την προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκα στη Νέα Σκηνή του Εθνικού θεάτρου, όπου παρακολούθησα τη "Νίκη" της Λούλας Αναγνωστάκη, σε σκηνοθεσία του Βίκτωρα Αρδίτη.

Η έργο αναφέρεται στα πολιτικά αδιέξοδα της πρόσφατης ιστορίας μας και στην πληγή του εμφύλιου σπαραγμού. Η υπόθεση διαδραματίζεται σε ένα γερμανικό βιομηχανικό προάστιο, στο οποίο έχει μεταναστεύσει μια βασανισμένη ελληνική οικογένεια με την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής.  

Ξεριζωμένη βίαια από την πατρίδα, η οικογένεια στην προσπάθειά της να επιβιώσει, παλεύει να αφήσει πίσω το χθες και να προσαρμοστεί σε μια διαφορετική αντίληψη ζωής και νοοτροπίας. Όμως η Ελλάδα και οι ανοιχτές πληγές της βρίσκονται παντού. Ο γιος μπλέκει άθελά σε έναν ιστό από πολιτικές σκοπιμότητες και σε ένα σκοτεινό ξεκαθάρισμα λογαριασμών.


Δε γίνεται να μην αισθανθείς μια διάχυτη μελαγχολία, ιδιαίτερα στη διαπίστωση ότι το έργο αγγίζει ζητήματα της Ελλάδας του ’50 και του ’60, όπως η φτώχεια, η ανεργία και η μαζική φυγή, τα οποία είναι ακριβώς το ίδιο επίκαιρα και σήμερα.

Η διαφορετική νοοτροπία ζωής και ο ρατσισμός από τους «σκληροτράχηλους» Γερμανούς με τα αγέλαστα, ανέκφραστα πρόσωπα, κρυμμένοι πίσω από τα βαριά χειμωνιάτικα τους ρούχα. Κλεισμένοι από νωρίς στα σπίτια τους. Μέχρι που αν κάποιος καθυστερούσε ν’ επιστρέψει στο σπίτι, να προξενούσε την καχυποψία των γειτόνων και των αρχών.  Έπειτα, οι Έλληνες μετανάστες που μετέφεραν τις παλιές εμφύλιες διαφορές τους και στη Γερμανία.  Τόσο μακριά από την Ελλάδα, μα όμως εκείνη να τους ακολουθεί παντού.


Η Νίκη είναι ένα από τα πιο αιχμηρά κείμενα της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας της κορυφαίας Ελληνίδας συγγραφέως της μεταπολεμικής περιόδου. Γράφεται το 1978 και αποτελεί ένα τολμηρό σχόλιο στα βαθιά ριζωμένα πολιτικά αδιέξοδα της πρόσφατης ιστορίας μας. Αξίζει να αναφερθεί πως η Αναγνωστάκη δεν αφήνει ούτε μια χαραμάδα, ούτε μια αχτίδα αισιοδοξίας... Τελικώς αποδεικνύεται πως είχε δίκιο, καθώς σήμερα σχεδόν 35 χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμα της παράστασης στο Θέατρο Τέχνης, διαπιστώνουμε με θλίψη πως η παράσταση παραμένει το ίδιο επίκαιρη όσο τότε. 


Tιμές εισιτηρίων:
16Euro, 13Euro (φοιτ)
Κάθε Πέμπτη 13Euro
Για ανέργους : 5Euro

Εθνικό Θέατρο – Νέα Σκηνή-«Νίκος Κούρκουλος», Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, τηλ. 210.5288173, 210.5288170, 210.5288171, 210.3305074, 210.7234567 και στο www.n-t.gr


Για τη «Νίκη» (σημείωμα της συγγραφέως)

Η «Νίκη» είναι το χρονικό μιας οικογένειας που ξεκίνησε από τα βόρεια της Μακεδονίας, πέρασε από κάποια συνοικία του Πειραιά, για να καταλήξει στη Γερμανία.

Το θέμα δεν είναι το μεταναστευτικό, η Γερμανία είναι εδώ ο χώρος και το τέρμα μιας σπαραγμένης διαδρομής. Οι Έλληνες αυτοί δεν πρέπει να ιδωθούν απλά σαν μετανάστες και σαν θύματα της ελλαδικής πραγματικότητας. Μεταφέρουν όλη τη μακρόσυρτη και τυφλή αγωνία της πρωτόγονης ελληνικής οικογένειας, που αναδιπλώνεται μέσα από πράξεις φόνου, προδοσίας, αλλά και αλληλοπροστασίας, μέσα από διαιωνιζόμενα βιώματα μιας διαιωνιζόμενης κοινωνικής αθλιότητας.

Εδώ θα πρέπει να σταματήσω. Φοβάμαι πως κάθε ανάλυση που θα επιχειρούσα, θα παραμόρφωνε το έργο μου. Το σημείωμα-πρόλογος που πρέπει να γράφει ο συγγραφέας είναι, κατά τη γνώμη μου, ένας περιττός, επικίνδυνος ίσως, μονόλογος, αφού προϊδεάζει τον θεατή και αμελεί τις αντιδράσεις του, που μόνο το ίδιο το έργο θα προκαλέσει.

Θα περιοριστώ μόνο σε μια διευκρίνιση: Δεν ανήκω στους δημιουργούς που ακολουθώντας μια διαλεκτική διαδικασία συνθέτουν ένα έργο με ανάγλυφα αίτια και αιτιατά. Εγώ βλέπω μόνο το αποτέλεσμα, αυτό που τελικά συνιστά ένα ανθρώπινο βίωμα. Έτσι ομολογώ πως αγαπώ αυτά τα προσωπα και μ΄ενδιαφέρει να τ΄αγαπήσει και ο θεατής: τον «φονιά» Θανάση, τον «χαφιέ» Θύμιο, τον ανυπεράσπιστο Νίκο με το θολό όραμα της «νίκης», τη μάνα, αυτή την αρρωστημένη καρδιά της οικογένειας, τη Βάσω, που με απελπισία αγωνίζεται να δικαιώσει και να κλείσει μέσα της την «ιστορία» αυτών των ανθρώπων. Και βέβαια τις μακρινές μορφές του Δήμου, του Σταύρου και του Βλάση, που μάχονται για μια το ίδιο μακρινή κι ακατανόητη, για τα υπόλοιπα πρόσωπα του έργου, δικαιοσύνη.

Λούλα Αναγνωστάκη, Για τη Νίκη, από το πρόγραμμα «Θεάτρου Τέχνης»
χειμερινή περίοδος 77-78


Διανομή:
Σταύρος Προκόπης Αγαθοκλέους
Βάσω Μαρία Κεχαγιόγλου
Μικρή Ιωάννα Κολλιοπούλου
Νίκος Αλέξανδρος Μαυρόπουλος
Δήμος Αργύρης Πανταζάρας
Γριά Ρένη Πιττακή
Θύμιος Γιώργος Συμεωνίδης
Παιδί Θοδωρής Μαρινάκης, Ειρηναίος Τσούραλης
Related Posts with Thumbnails