21 Μαρτίου 2015

Κωστής Παλαμάς, "...κ᾿ εἴδανε σὰν ἀντίμαχους καὶ τ᾿ ἄγαλμα κ᾿ ἐμένα..."


*η φωτογραφία του Βασίλη Μπουζιώτη
**Αληθινά επαναστατικό δεν είναι να καταστρέφεις αγάλματα ποιητών.
Αληθινά επαναστατικό είναι να γνωρίζεις ποιοι είναι - γιατί αμφιβάλλω ότι έχεις ιδέα - 
αληθινά επαναστατικό είναι να διαβάζεις ποίηση.


Ἡ ἀσάλευτη ζωή

Καὶ τ᾿ ἄγαλμα ἀγωνίστηκα γιὰ τὸ ναὸ νὰ πλάσω
στὴν πέτρα τὴ δική μου ἀπάνω,
καὶ νὰ τὸ στήσω ὁλόγυμνο, καὶ νὰ περάσω,
καὶ νὰ περάσω, δίχως νὰ πεθάνω.

καὶ τό ῾πλασα. Κ᾿ οἱ ἄνθρωποι, στενοὶ προσκυνητάδες
στὰ ξόανα τ᾿ ἄπλαστα μπροστὰ καὶ τὰ κακοντυμένα,
θυμοῦ γρικῆσαν τίναγμα καὶ φόβου ἀνατριχάδες,
κ᾿ εἴδανε σὰν ἀντίμαχους καὶ τ᾿ ἄγαλμα κ᾿ ἐμένα.

Καὶ τ᾿ ἄγαλμα στὰ κύμβαλα, κ᾿ ἐμὲ στὴν ἐξορία.
Καὶ πρὸς τὰ ξένα τράβηξα τὸ γοργοπέρασμά μου
καὶ πρὶν τραβήξω, πρόσφερα παράξενη θυσία
ἔσκαψα λάκκο, κ᾿ ἔθαψα στὸ λάκκο τ᾿ ἄγαλμά μου.

Καὶ τοῦ ψιθύρησα: «Ἄφαντο βυθίσου αὐτοῦ καὶ ζῆσε
μὲ τὰ βαθιὰ ριζώματα καὶ μὲ τ᾿ ἀρχαῖα συντρίμμια,
ὅσο ποὺ νἄρθ᾿ ἡ ὥρα σου, ἀθάνατ᾿ ἄνθος εἶσαι,
ναὸς νὰ ντύση καρτερεῖ τὴ θεία δική σου γύμνια!»

Καὶ μ᾿ ἕνα στόμα διάπλατο, καὶ μὲ φωνὴ προφήτη,
μίλησ᾿ ὁ λάκκος: «Ναὸς κανείς, βάθρο οὔτε, φῶς, τοῦ κάκου.
Γιὰ δῶ, γιὰ κεῖ, γιὰ πουθενὰ τὸ ἄνθος σου, ὦ τεχνίτη!
Κάλλιο γιὰ πάντα νὰ χαθῆ μέσ᾿ στ᾿ ἄψαχτα ἑνὸς λάκκου.

Ποτὲ μὴν ἔρθ᾿ ἡ ὥρα του! Κι ἂν ἔρθη κι ἂν προβάλη,
μεστὸς θὰ λάμπη καὶ ὁ ναὸς ἀπὸ λαὸ ἀγαλμάτων,
τ᾿ ἀγάλματα ἀψεγάδιαστα, κ᾿ οἱ πλάστες τρισμεγάλοι
γύρνα ξανά, βρυκόλακα, στὴ νύχτα τῶν μνημάτων!

Τὸ σήμερα εἴτανε νωρίς, τ᾿ αὔριο ἀργὰ θὰ εἶναι,
δὲ θὰ σοῦ στρέξη τ᾿ ὄνειρο, δὲ θάρθ᾿ ἡ αὐγὴ ποὺ θέλεις,
μὲ τὸν καημὸ τ᾿ ἀθανάτου ποὺ δὲν τὸ φτάνεις, μεῖνε,
κυνηγητὴς τοῦ σύγγνεφου, τοῦ ἴσκιου Πραξιτέλης.

Τὰ τωρινὰ καὶ τ᾿ αὐριανά, βρόχοι καὶ πέλαγα, ὅλα
σύνεργα τοῦ πνιγμοῦ γιὰ σὲ καὶ ὁράματα τῆς πλάνης
μακρότερη ἀπ᾿ τὴ δόξα σου καὶ μία τοῦ κήπου βιόλα
καὶ θὰ περάσης, μάθε το, καὶ θὰ πεθάνης!»

Κ᾿ ἐγὼ ἀποκρίθηκα: «Ἂς περάσω κι ἂς πεθάνω!
Πλάστης κ᾿ ἐγὼ μ᾿ ὅλο τὸ νοῦ καὶ μ᾿ ὅλη τὴν καρδιά μου
λάκκος κι ἂς φάῃ τὸ πλάσμα μου, ἀπὸ τ᾿ ἀθάνατα ὅλα
μπορεῖ ν᾿ ἀξίζει πιὸ πολὺ τὸ γοργοπέρασμά μου».

1903, Κωστής Παλαμάς



21 Μαρτίου: Παγκόσμια μέρα ποίησης.
Στοργή και φροντίδα πάνω σε όλα όσα μας έχουν διαμορφώσει.
Σπουδή και μάθηση για να τα γνωρίσουμε καλύτερα. 
Μην φιμώνετε τους ποιητές. Ακούστε τους. Όχι κάποια "ειδική" μέρα, κάθε μέρα.

Αναρτήσεις παλαιότερες αφιερωμένες στον Κωστή Παλαμά στο ιστολόγιο:

* "Γύριζε", Κωστής Παλαμάς 
* Στο σφυρί το σπίτι του Κωστή Παλαμά 
* Προσωπογραφίες του Παλαμά, από την έκθεση "Κωνσταντίνος Γραμματόπουλος: Ζωγραφική-Χαρακτική" στο Ίδρυμα Β & Μ Θεοχαράκη

21 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Τι χώρα κι αυτή!
Ίσως γι΄αυτό και βγάζει τόσο καλούς ποιητές, τι μπορεί να γράψει ένας Ελβετός;

Μηθυμναίος είπε...

Δεν υπάρχουν λόγια, φίλη μου Καλλιτέχνιδα, για να χαρακτηρίσεις τα άτομα αυτά που έπραξαν ό,τι πιο βάρβαρο σ’ ένα σύμβολο, όπως είναι ο μεγάλος μας Παλαμάς.
Ας θυμηθούμε μόνο τούτο: «Σε αυτό το φέρετρο ακουμπάει η Ελλάδα» κι ας αναλογιστούν αυτοί που το έκαναν σε ποια Ελλάδα τώρα και που θα ακουμπίσουν…

Στέκομαι στη φωτογραφία και νιώθω αυτή την αγάπη και αυτή την τρυφερότητα της κοπέλας που τις έλαχε ο καθαρισμός του αγάλματος.

Την κοινωνία μας ποιος θα την καθαρίσει… Αναρωτιέμαι…

Καλημέρα, Καλή Άνοιξη και καλό Σαββατοκύριακο!

Κατερίνα Τοράκη είπε...

Λες και γραμμένο για τούτες τις μέρες. Έχεις δίκιο: αληθινά επαναστατικό είναι να γνωρίζεις ποιοι είναι! Και μάλιστα ο Παλαμάς, που ο ίδιος είχε κυνηγηθεί από το Πανεπιστήμιο που εργαζόταν ως γραμματέας, γιατί υποστήριξε τη δημοτική γλώσσα! Αληθινά επαναστατικό είναι να μαθαίνεις και να εκτιμάς!

MYSTELIOS είπε...

Σίγουρα πολύ θλιβερό και ανησυχητικό φαινόμενο που δεν τιμά τον πολιτισμό μας. Θυμίζει πολύ τις καταστροφές των ανεκτίμητων αρχαιοτήτων που έκαναν πριν λίγο καιρό οι τζιχαντιστές στο μουσείο της Μοσούλης στο Ιράκ.

Memaria είπε...

Ευτυχώς που κάποιοι σκύβουν με σεβασμό και τρυφεράδα στα σπουδαία...οι άλλοι που καταστρέφουν μόνο, εύχομαι να καταλάβουν κάποτε τι κάνουν!
Καλό Σαββατοκύριακο!

ξωτικό είπε...

Γέμισε ο τόπος ...καθρέφτες αλλά τα μάτια αυτοκτονικά κλειστά.
Γι'αυτή τη φτώχεια δυστυχώς δεν υπάρχει ...Διεθνές Ταμείο.

Flora είπε...

Road... σ' εἶχα ἀποθυμήσει...
πέρασα μόνο νά νιώσω πάλι τό ἄρωμα
αὐτῆς τῆς γλυκιᾶς διαδικτυακῆς γωνιᾶς
πού τήν κρατᾶς τόσο ὄμορφη!
Νά εἶσαι καλά road...
Μήν σταματήσεις ποτέ νά σκέφτεσαι ὅπως σκέφτεσαι...καί νά γράφεις αὐτά πού γράφεις...
Συνέχισε...
Εἶναι ξέρεις σάν τίς κυλιόμενες σκάλες
ἤ ἀνεβαίνεις ἤ κατεβαίνεις
Ἐσύ εὔχομαι πάντα ν' ἀνεβαίνεις...

Νικόλας Τσάρας είπε...

μπράβο για την ανάρτηση και το μήνυμα που περνάει , με βρίσκει ομόφωνο !!! και το εκθέτεις όπως ακριβώς πρεπει .... άς ξεσπάνε αλλού όλοι αυτόι καλημέρα καλή κυριακή

Velvet είπε...

Εκτιμω τους ανθρωπους
που αγαπουν την ποιηση

Καλημερα

Μαρία Έλενα είπε...

Όμορφη ανάρτηση
Φιλάκια ...

Roadartist είπε...

@ ηλιογράφος : Δίκιο έχεις, σίγουρα τίποτα δεν είναι τυχαίο! Τόσοι πολλοί ποιητές, τόσοι λίγοι αναγνώστες.

Roadartist είπε...

@ Μηθυμναιος: Η φωτογραφία αυτή είναι εκπληκτική. Πραγματικά μια εικόνα σαν χίλιες λέξεις. Η κοινωνία μας δεν έχει πάρει σωστό δρόμο, δυστυχώς χρειάζεται αλλαγή πορείας. Φοβάμαι τα χειρότερα, αλλά ας ελπίσουμε. Καλή Άνοιξη, να ζεστάνει λίγο τις καρδιές μας.

Roadartist είπε...

@ Κατερίνα Τοράκη : Μα είμαι σίγουρη ότι δεν ήξεραν ούτε τι σημαίνει "Παλαμάς" ούτε και αν ήταν αυτός. Δεν έχουνε ποτέ τους διαβάσει κάποιον στίχο του και αν το έκαναν θα ήταν από την κακή παπαγαλίστικη εκμάθηση του σχολείου. Την ποίηση την αγαπάς μόνος σου. Σίγουρα η κατεύθυνση δίνεται από το σχολείο, αλλά μόνος θα την αναζητήσεις και θα την αισθανθείς.

Roadartist είπε...

@ ART-TRAVELLER : Δυστυχώς έκανα και εγώ αυτό τον συνειρμό. Φοβάμαι πως αν ήταν αφύλακτα κάποια μουσεία ακόμη και εδώ θα βρίσκονταν άτομα που θα κατέστρεφαν κάποια έργα. Περίεργες εποχές και ανησυχητικές.

Roadartist είπε...

@ me (maria) : Και εγώ εύχομαι να καταλάβουν κάποτε. Μακάρι να είχαμε σεβασμό προς ότι ακόμη αξίζει. Να μην στρέψουμε τόσο λάθος το θυμό μας. Καλή εβδομάδα.

Roadartist είπε...

@ ξωτικό : Καθρέπτες δεν έχεις άδικο... Η παιδεία πάσχει.

Roadartist είπε...

@ Flora : Ευχαριστώ πολύ Φλώρα μου για τα γλυκά σου λόγια, να περνάς να μου δίνεις δύναμη για να συνεχίζουμε, γιατί σε τόσο δύσκολους καιρούς - το ξέρεις φαντάζομαι - ακόμη και αυτό το μοίρασμα το διαδικτυακό γίνεται όλο και πιο δύσκολο.

Roadartist είπε...

@ Νικόλας Τσάρας : Όλοι έχουμε θυμό, το να στραφείς όμως σε αυτή την αντίδραση είναι άρρωστο και δείγμα αμάθειας. Καλό βράδυ!

Roadartist είπε...

@ Velvet : Όμορφο βράδυ και μια πιο όμορφη εβδομάδα να έχουμε velvet μου.

Roadartist είπε...

@ Μαρία Έλενα : Καλή εβδομάδα!

Xenoudis - Ξενούδης είπε...

Η καταστροφή αγαλμάτων από ανθρώπους που επιμένουν να λέγονται Έλληνες είναι πολύ παλαιά υπόθεση. Σκεφτείτε τον τέταρτο, τον πέμπτο αιώνα μΧ. Αλλά και τις Ερμοκοπίδες 900 χρόνια πριν!
Ξενούδης

Related Posts with Thumbnails