Απείρανθος Νάξου

Η Απείρανθος ή Τ'Απεράθου σε γενική πτώση, όπως είναι το κανονικό της όνομα, είναι ένα από τα πιο γνωστά ορεινά χωριά των Κυκλάδων και βρίσκεται κτισμένο στην καρδιά της ορεινής Νάξου. 

Χαρακτηριστικό είναι το γλωσσικό ιδίωμα της και ιδιαίτερη η κλίση των ανθρώπων της προς τις τέχνες.  Οι ιστορικοί αναφέρουν πως το χωριό μπόρεσε να κρατηθεί ενωμένο σε όλες τις δύσκολες ιστορικές συγκυρίες, να ξεπεράσει πολέμους, λεηλασίες, πείνες, φτώχειες, διατηρώντας πάντα αλώβητη την παράδοση του.

Εδώ σε κερδίζει αμέσως η παραδοσιακή αρχιτεκτονική, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αγάπη των κατοίκων για τον τόπο τους.

Η Απείρανθος είναι η γενέτειρα πατρίδα μιας σειράς ξεχωριστών προσωπικοτήτων. Ο Μανώλης Γλέζος, ένας ζωντανός θρύλος της αντίστασης, γνωστός παγκοσμίως για το κατέβασμα της σημαίας των Ναζί από την Ακρόπολη γεννήθηκε εδώ. Μάλιστα κατά την τετραετία 1986-1990 διετέλεσε κοινοτάρχης του χωριού εγκαταλείποντας τη θέση του στην Ευρωβουλή.  Επίσης, είναι η πατρίδα του Πρωθυπουργού Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη, μα και αρκετών καθηγητών και καλλιτεχνών...

Φημίζεται για την υφαντουργία των γυναικών

Αυτό όμως που πραγματικά με εντυπωσίασε ήταν η κουλτούρα αυτού του τόπου.  Δε νομίζω να έχω επισκεφτεί ξανά χωριό με πέντε μουσεία! Μουσείο Εικαστικών Τεχνών, Αρχαιολογικό, Λαογραφικό, Φυσικής Ιστορίας και Γεωλογικό!

Στο Αρχαιολογικό μουσείο φιλοξενούνται προϊστορικά ευρήματα από ανασκαφές σε διάφορα σημεία της Νάξου. Στο Γεωλογικό μουσείο υπάρχουν 2.000 σπάνια εκθέματα. Είναι μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα, με εξαίρεση τις πανεπιστημιακές συλλογές.

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, με σπουδαία δράση και θέματα που άπτονται της χλωρίδας, της πανίδας και της οικολογίας. Διαθέτει ειδικά τμήματα αφιερωμένα στη θάλασσα και στη ξηρά, με μια υπέροχη συλλογή από 265 όστρακα του νησιού, καθώς και τα οστά από διάφορα θηλαστικά.

Στο Λαογραφικό Μουσείο, ο επισκέπτης μπορεί να δει πως ήταν ένα τυπικό απεραθίτικο σπίτι πριν έναν αιώνα, με τα σκεύη, τα εργαλεία, τα έπιπλα, τα υφαντά των ανθρώπων.

Το Γεωλογικό Μουσείο της Απειράνθου ιδρύθηκε το 1964, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας η λειτουργία του διακόπηκε και επαναλειτούργησε το 1987 μετά από πρωτοβουλία του Μανόλη Γλέζου που πρόσφερε την προσωπική του συλλογή από πετρώματα και δείγματα απολιθωμάτων. Πρόκειται για ένα από τα πιο πλούσια σε εκθέματα μουσεία στην Ελλάδα...

Με εισιτήριο μόλις 2 ευρώ μπορείς να επισκεφτείς όλα τα μουσεία...
 
Τι ομορφότερο όμως από βόλτες στα στενά της,

είτε χάζεμα στα μαγαζάκια με τα είδη τέχνης

και έπειτα ένας καφές κάτω από το πλατάνι της πλατείας...

Βέβαια, το ιδανικότερο είναι ο συνδυασμός των παραπάνω...

Η σερβιτόρα του καφενείου πλησιάζει.

"Τι θέλετε να σας φέρω; Μήπως να καθίσετε σε αυτό το τραπέζι,

εκεί έχει πιο δροσιά! Εδώ θα σκάσετε..."

Ακολουθούμε την προτροπή της.. 

Μας αναφέρει αυθόρμητα πληροφορίες 

 για το χωριό και για το νησί γενικότερα..

" Πως είστε; Πως περνάτε στο νησί;

(...)

...Εμείς όσο μπορούμε ακόμη να κερνάμε ο ένας τον άλλο..., καλά είμαστε!"

Της χαμογελάμε.
Είχα καιρό να ακούσω μια τόσο όμορφη φράση!

 ...μικρογραφία του σχολείου...

Οι Ναξιώτες είναι ανοιχτόκαρδοι, καλοσυνάτοι και αυθόρμητοι άνθρωποι! 

... περιπατητική διαδρομή...

Πρόθυμοι να σε εξυπηρετήσουν, να κάνουν κάποιο αστείο, να μάθουν πως περνάς. 
Μια αίσθηση πως θέλουν να σε φιλοξενήσουν όσο καλύτερα γίνεται, δίχως όμως αυτό να συμβαίνει με απώτερο σκοπό το κέρδος... Εκφράζοντας ένα σεβασμό προς τον επισκέπτη. Μια χαρά να σου δείξουν τον τόπο τους...

...παιδιά του χωριού παίζουν

στο προαύλιο της εκκλησίας...

Ίσως αυτό να συμβαίνει, ακριβώς επειδή κρατούν ακόμη δυνατές τις παραδόσεις τους... Ευτυχώς δεν έχουν αλλοιωθεί κακώς από τον τουρισμό...

...Η Απείρανθος είναι ένας ξεχωριστός τόπος

και πιστεύω πως έτσι θα παραμείνει...!

apeiranthos.gr

Εικονική περιήγηση

νάξος

Πρώτη φορά βρέθηκα στη Νάξο, το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων. 

Ένα νησί, σαν πολλά μαζί! Γι' αυτό είναι δύσκολο τούτος ο τόπος να απογοητεύσει τον επισκέπτη.  Πλούσια η ιστορία του, η πολιτιστική του κληρονομιά, πανέμορφες παραλίες με κρυστάλλινα νερά, ορεινά γραφικά χωριά, πανέμορφη χώρα με ένα καταπληκτικό κάστρο, φιλόξενοι άνθρωποι..

Η "Πορτάρα" της Νάξου

Το μνημείο όμως που κάνει εντύπωση στον επισκέπτη και θεωρείται το «έμβλημα» του νησιού, είναι η Πορτάρα, στο νησάκι του Βάκχου, ακριβώς στην άκρη του λιμανιού. «Πορτάρα» τη λένε από παλιά οι ντόπιοι, για το μεγάλο της μέγεθος.

Σήμερα το νησάκι που τη φιλοξενεί λέγεται «Παλάτια». Οι χριστιανοί έκτισαν εκκλησία πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού, κατά τη συνήθεια της εποχής...ενώ γύρω από την εκκλησία αναπτύχθηκε σημαντικός οικισμός.

Αυτό το μνημείο που ξέχασε εδώ ο χρόνος, είναι μια γιγαντιαία, μαρμάρινη πύλη ναού, αφιερωμένου στον Απόλλωνα. Ο ναός κτίστηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα, την εποχή του τύραννου Λύγδαμι, όταν η Νάξος ήταν μεγάλο ναυτικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο.

 

Την περίοδο της ενετοκρατίας πολλά κομμάτια του ναού χρησιμοποιήθηκαν για το κτίσιμο του Κάστρου. Έστω στιγμιαία είναι αδύνατο να μην αφεθείς στο ταξίδι της μυθολογίας και της ιστορίας...

Εδώ, σύμφωνα με την παράδοση, κάτω από τα «Παλάτια», ο Θησέας εγκατέλειψε την Αριάδνη και από εδώ την απήγαγε ο Διόνυσος με την ακολουθία του. Στον χώρο αυτό σύμφωνα με την παράδοση γιορτάστηκαν τα πρώτα «Διονύσια»...

Αρκεί κανείς να αναλογιστεί πως τα μάρμαρα έχουν περισσότερο από έξι μέτρα μάκρος το καθένα και βάρος 20 τόνους. Κι όμως αυτή η τεράστια κατασκευή μοιάζει να ισορροπεί με τον πιο ανάλαφρο τρόπο μεταξύ της θάλασσας και του ουρανού.

Ο μύθος της αρπαγής της Αριάδνης από τον Διόνυσο στην ακρογιαλιά των «Παλατιών» ενέπνευσε μουσικούς, γλύπτες και ζωγράφους που με τις δημιουργίες τους, έκαναν γνωστή τη Νάξο σε όλο τον κόσμο.

Η θέα ενός ηλιοβασιλέματος από την Πορτάρα αποτελεί ανεπανάληπτη εμπειρία και σίγουρα είναι κάτι που αξίζει να θαυμάσει όποιος βρεθεί στην Νάξο...

 

...η θέα και προς το λιμάνι είναι επιβλητική...

Τη Νάξο θα την αγαπήσετε όμως κυρίως και για τις παραλίες της, με τα πεντακάθαρα κρυστάλλινα νερά τα οποία εναλλάσσονται σε κυανό, βαθύ γαλάζιο, γαλαζοπράσινο χρώμα.

Εμείς προτιμήσαμε να κολυμπήσουμε κυρίως στην παραλία του "Αγίου Προκόπη", θεωρείται η 3η καλύτερη στην Ελλάδα και ανάμεσα στις 10 πρώτες της Ευρώπης.

...μα γενικώς οι παραλίες της είναι τόσες πολλές και όμορφες, 

που κάθε επισκέπτης μπορεί να βρει ότι επιθυμεί..

...με τον ήλιο να 'παίζει' συνεχώς, 

ασταμάτητα με τα νερά του Αιγαίου...

«Γλύκα μεγάλη είχε το νησί ετούτο, ησυχία πολλή, αγαθά τα πρόσωπα των ανθρώπων, σωροί τα πεπόνια, τα ροδάκινα, τα σύκα και η θάλασσα ήρεμη. Κοίταζα τους ανθρώπους – ποτέ οι άνθρωποι τούτοι δεν τρόμαξαν από σεισμό ή από Τούρκο, και τα μάτια τους δεν καίγουνταν. Εδώ η λευτεριά είχε σβήσει τη λαχτάρα για τη λεφτεριά, κι η ζωή απλώνουνταν ευτυχισμένο κοιμάμενο νερό. Κι αν κάποτε ταράζουνταν, ποτέ δεν σήκωνε τρικυμία. Ασφάλεια ήταν το πρώτο δώρο του νησιού που ένιωσα περιδιαβάζοντας στη Νάξο...» Αναφορά στον Γκρέκο, Νίκος Καζαντζάκης

επι-στροφή

Τις προηγούμενες μέρες βρέθηκα με αγαπημένους ανθρώπους, διάβασα αρκετά βιβλία, έπαιζα με 5 απίστευτα γατάκια, περιηγήθηκα σε ένα νησί, γεύτηκα λιχουδιές, χάζεψα αχόρταγα το φεγγάρι, τη θάλασσα. Συγκρίσεις, αναζητήσεις. Έγραψα, σκέφτηκα. Θα ήθελα να μοιραστούμε μαζί κάποια από αυτά. Από τις σκέψεις όπως έχετε καταλάβει, καλώς ή κακώς... δε γλυτώνω εύκολα.

Με όσα αλλάζουν πλέον σε παγκόσμιο επίπεδο, δε σας κρύβω ότι προβληματίστηκα για τη συνέχεια αυτού του blog. Τόσα χρόνια εδώ με ορισμένους από εσάς έχουμε έρθει κοντά, κάποιοι είστε φίλοι μου. Από εδώ έχουμε μοιραστεί τόσες λέξεις, σκέψεις, κυρίως αρκετές πολιτιστικές, ιστορικές αναφορές, κοινωνικούς και πολιτικούς προβληματισμούς. Αναρωτιέμαι σε αυτή την ιστορική συγκυρία που καλούμαστε πλέον να ζήσουμε, όπου τόσα καταρρέουν με καταιγιστικό ρυθμό στις ζωές τόσων πολλών ανθρώπων, αν οι πολιτιστικές αναφορές θα έπρεπε να σταματήσουν, είτε να μη συνεχιστούν.  Ή  απεναντίας ειδικά τώρα, υπάρχει ανάγκη για πολιτισμό, γνώση ως μέσο διαφυγής, ως αφύπνιση, ως ταξίδι των ψυχών που θέλουν να μη σταματήσουν να γνωρίζουν και να ονειρεύονται; Ίσως, μπορεί, αυτή να είναι και μια άλλη μορφή αντίδρασης και προς τον ίδιο μας τον εαυτό, μια επι-στροφή προς τη ψυχή...

Ευπρόσδεκτες οι απόψεις σας. Καλώς να τα λέμε και πάλι!

...Σας ευχαριστώ πολύ για τα emails, για τις ευχές και για την παρουσία σας!