ο Ζωγράφος της Θάλασσας : Ιωάννης Αλταμούρας, Μουσείο Μπενάκη

Μεγάλη αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στη ζωή και το έργο του σπουδαίου ζωγράφου Ιωάννη Αλταμούρα (1852-1878) παρουσιάζεται έως και τις 22 Μαΐου στο Μουσείο Μπενάκη...

«Ιωάννης Αλταμούρας – Θρύλος στη ζωή και στην τέχνη» είναι ο τίτλος της έκθεσης. Aφιερωμένη σε έναν σπουδαίο καλλιτέχνη, ο οποίος όμως δεν πρόλαβε να ξετυλίξει το εύρος του ταλέντου του, αφού πέθανε αρκετά νέος μόλις 26 χρόνων.

Ο Ιωάννης Αλταμούρας ήταν γιος της πρώτης Ελληνίδας ζωγράφου, της Ελένης Μπούκουρα και του Σαβιέρο Αλταμούρα.

Με γονείς δύο ζωγράφους, επόμενο ήταν ο Ιωάννης Αλταμούρας να εξελιχθεί σε καλλιτεχνικό φαινόμενο. Γεννήθηκε στην Νεάπολη της Ιταλίας το 1852, όπου έλαβε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής.

Γόνος μιας τολμηρής Σπετσιώτισσας, της Ελένης Μπούκουρα, η οποία ήθελε να γίνει ζωγράφος και ντύθηκε άνδρας για να παρακάμψει την απαγόρευση φοίτησης κοριτσιών στις Ακαδημίες Τέχνης της Ιταλίας, εκείνη την εποχή.  

Ντυμένη άντρας και με το όνομα Χρυσίνης Μπούκουρας πήγε στη Νάπολη για να σπουδάσει ζωγραφική...  

 

Ο πατέρας του, ζωγράφος Φραντσέσκο Σαβέριο Αλταμούρα, μαγεύτηκε απ’ τον όμορφο νεαρό που του προέκυψε εν τέλει γυναίκα και έκανε μαζί της τρία παιδιά.

 

Το ζευγάρι χώρισε νωρίς και η τολμηρή Ελληνίδα με τα παιδιά της επέστρεψε στις Σπέτσες, όπου τα μεγάλωσε μόνη της. 

Η Ελένη Μπούκουρα υπήρξε σπουδαία ζωγράφος. Δυστυχώς σήμερα έχουμε στα χέρια μας μόνο επτά έργα της. Τα υπόλοιπα τα κατέστρεψε μόνη της, καίγοντας τα από απελπισία. Επίσης υπάρχουν τέσσερα άλμπουμ με σπουδές από ναούς και τοποθεσίες στην Ιταλία. Έχει αντιγράψει έργα του Τζιότο και του Πάολο Ουτσέλο. 

 

 Δίδαξε ζωγραφική και στα παιδιά της. Τα πρώτα έργα που έχει κάνει ο Ιωάννης στις Σπέτσες, έγιναν με δάσκαλο τη μάνα του. Εκεί ο Ιωάννης Αλταμούρας ζωγράφισε μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν οι θαλασσογραφίες του.

Γίνεται δεκτός στην Σχολή των Τεχνών (την μετέπειτα «Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών» της Αθήνας), όπου μελέτησε ζωγραφική κοντά στον Νικηφόρο Λύτρα κατά τη διετία 1871–1872. Με υποτροφία του βασιλιά Γεωργίου Α΄, συνέχισε τις σπουδές του στην Κοπεγχάγη (1873–1876).

Οι θαλασσογραφίες του δείχνουν ένα ταλέντο ισάξιο του άλλου μεγάλου θαλασσογράφου του 19ου αι., του Κωνσταντίνου Βολανάκη.

Ο Ιωάννης Αλταμούρας θεωρείται ο πρώτος θαλασσογράφος της  νεότερης Ελλάδας και να σκεφθεί κανείς ότι πέθανε τόσο νέος!

Στη Ρέα Γαλανάκη οφείλεται η πληρέστερη αναβίωση της ζωής και του έργου της Ελένης Μπούκουρα στο βραβευμένο βιβλίο της «Ελένη, ή ο Κανένας», ενώ ντοκιμαντέρ για τη ζωή της προβάλλεται στην έκθεση, το οποίο έχει γυρίσει η σκηνοθέτις Κλεώνη Φλέσσα.

Ο Ιωάννης Αλταμούρας προσβλήθηκε από φυματίωση 
και πέθανε το 1878, σε ηλικία 26 ετών.  

 Ο θάνατος του και ο θάνατος της αδελφής του, που είχε συμβεί λίγα χρόνια πριν - επίσης από φυματίωση - οδήγησε τη μητέρα του στο νευρικό κλονισμό και στην τρέλα..

 Στην έκθεση ιδιαίτερα αποκαλυπτικά είναι τα πολύφυλλα τετράδια με σχέδια του ίδιου και της μητέρας του, οι δραματικές, προσωπικές της σημειώσεις, μετά το θάνατο του γιου της, προσωπικά αντικείμενα καθώς και οι φωτογραφίες σε μία από τις οποίες ο Ιωάννης φορά ενδυμασία ναύτη ενώ σε μία άλλη η Ελένη Αλταμούρα φωτογραφίζεται ντυμένη άντρας μπροστά στο καβαλέτο της.

Μια ζωγραφική γεμάτη με θαλασσινά τοπία.  

Μια ζωή ταραχώδης, συναρπαστική, όπως ακριβώς οι απεικονίσεις

της ταραγμένης θάλασσας στους πίνακες του.

Αν και οι τεχνοκριτικοί τον κατατάσσουν στην ακαδημαϊκή "Σχολή του Μονάχου", εντούτοις η φωτεινότητα των έργων του, η διαρκής κίνηση και ο ανοικτός ορίζοντας, αποδεικνύουν ότι ο Αλταμούρας είχε αρχίσει να ξεπερνά την αυστηρή τελειότητα του ακαδημαϊσμού και να στρέφεται προς τον ιμπρεσσιονισμό. 

Η ζωή του Ιωάννη Αλταμούρα (1852-1858) συμπυκνώνει όλα εκείνα τα μοναδικά 

συστατικά που κάνουν μια αφήγηση συναρπαστική...

Δεν είναι μονάχα η υψηλή καλλιτεχνική ποιότητα των έργων του, αλλά και η ιστορία του, ο μύθος αυτού του ζωγράφου και της οικογένειας του, που σε συνεπαίρνει...

Μουσείο Μπενάκη  

(Νέο Κτίριο, Πειραιώς 138, τηλ. 210 345.3111) 

«Ιωάννης Αλταμούρας – Θρύλος στη ζωή και στην τέχνη».

Έως 22 Μαΐου 2011

Ιωάννης Αλταμούρας, wikipedia.org
Καθημερινή
Το βήμα

η Σατραπεία

Τι συμφορά, ενώ είσαι καμωμένος

για τα ωραία και μεγάλα έργα

η άδικη αυτή σου η τύχη πάντα

ενθάρρυνσι κ’ επιτυχία να σε αρνείται·

να σ’ εμποδίζουν ευτελείς συνήθειες,

και μικροπρέπειες, κι αδιαφορίες.

Και τι φρικτή η μέρα που ενδίδεις,

(η μέρα που αφέθηκες κ’ ενδίδεις),

και φεύγεις οδοιπόρος για τα Σούσα,

και πηγαίνεις στον μονάρχην Aρταξέρξη

που ευνοϊκά σε βάζει στην αυλή του,

και σε προσφέρει σατραπείες και τέτοια.

Και συ τα δέχεσαι με απελπισία

αυτά τα πράγματα που δεν τα θέλεις.

Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει·

τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών,

τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε·

την Aγορά, το Θέατρο, και τους Στεφάνους.

Aυτά πού θα σ’ τα δώσει ο Aρταξέρξης,

αυτά πού θα τα βρεις στη σατραπεία·

και τι ζωή χωρίς αυτά θα κάμεις.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) 

Ένα αγαπημένο ποίημα του  
Κωνσταντίνου Καβάφη..

Γεννήθηκε και πέθανε σαν αύριο.

(29 Απριλίου 1863-29 Απριλίου 1933).

Περισσότερα για τη ζωή του : ΕΔΩ .

πάσχα 2011

...εικόνες...

...φευγαλέων στιγμών...

...ένα ήρεμο ξωκλήσσι...

...αντί-δωρα...

...κοινωνίας...

...παρατηρώντας...

...ζώντας...

...η σκέψη πετά...

...σιωπηλά στη ψυχή...

...μικρές φυτιλιές...

...εστία φλόγας...

...προσφοράς...

...παράδοσης...

και ...ευτυχώς :)

...οίνου...

Μερικές εικόνες από τις προηγούμενες μέρες, δίχως πολλά λόγια.

Καλή εβδομάδα!

φως εκ φωτος...

Φίλοι μου,

Με μια σύντομη ανάρτηση, σας στέλνω τις καλύτερες, αληθινότερες ευχές μου για τις μέρες που έρχονται. Να περάσει ο καθένας σας, όπως έχει ανάγκη! 

Τις επόμενες μέρες θα στραφώ περισσότερο εσωτερικά, με σκοπό να ξεφύγει το μυαλό και να ξεκουραστεί η ψυχή.  Θα κλείσω το pc, θα ανοίξω βιβλία, θα ακούσω τους ανθρώπους μου. 

Σας ευχαριστώ πολύ για τη θετικότητα και την ισχυρή αλληλεπίδραση. Είναι αρκετά σημαντική, να ξέρετε ότι αισθάνομαι έντονη την 'παρουσία' και τη σκέψη σας.  Να είστε καλά, να περάσετε όμορφα κοντά στους αγαπημένους σας.

Καθώς δε θα έχω πρόσβαση στο διαδίκτυο τις επόμενες μέρες, αναγκάζομαι να κρατήσω κλειστά τα σχόλια της ανάρτησης, δε θα μπορώ να τα διαβάσω.

Όσα emails έλαβα και όσα θα λάβω, θα απαντηθούν μετά τις μέρες του Πάσχα. Ως τότε εύχομαι να είστε καλά!

Καλή Ανάσταση! Με πολλές ανάσες φωτός!

το ρολόι του Κυρρήστου, Αέρηδες

Όλοι περπατώντας στην Πλάκα, έχουμε σταθεί και θαυμάσει τους Αέρηδες.. Έτσι καθιερώθηκε να λέγεται το αρχαίο μνημείο - κτίριο που βρίσκεται στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης, στο χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς...

Το μνημείο αυτό του οποίου το επίσημο όνομα είναι Ωρολόγιο του Κυρρήστου, θεωρείται πως το ανήγειρε ο Ανδρόνικος ο Κύρρηστος ή Κυρρήστης, εξ ου και το όνομα του. Πρόκειται για οκταγωνικό πύργο, πάνω σε τρεις βαθμίδες, από πεντελικό μάρμαρο, όπου στις ισάριθμες μετόπες του φέρονται ανάγλυφοι οι οκτώ κύριοι άνεμοι, εξ ου και αέρηδες.
Έχει δύο θύρες, μία προς το Βορρά και μία προς τη Δύση...

Kατά την ανασκαφή του χώρου, βρέθηκαν αμέσως BA πολλοί χριστιανικοί τάφοι, διότι ο Πύργος μετασκευάσθηκε κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους σε εκκλησία. Nοτίως του Πύργου αποκαλύφθηκε δεξαμενή νερού και κτιστός αγωγός.

Aμέσως NA του Πύργου φάνηκε μέρος τοίχου του λεγομένου «Aγορανομείου». Tα κινητά ευρήματα της ανασκαφής (επιγραφές, θραύσματα αναγλύφων, κιονοκράνων κά.) μεταφέρθηκαν στην Συλλογή της Aδριανείου Στοάς.

O Πύργος των Aνέμων χρησιμοποιήθηκε από το 1843 ως προσωρινό Mουσείο κυρίως για τα ευρήματα της Aρχαιολογικής Eταιρείας. Eκεί συγκεντρώθηκαν με την φροντίδα του Kυριακού Πιττάκη αρχαία, κυρίως επιγραφές, διάσπαρτα σε διάφορα σημεία της πόλεως. H συλλογή του Πύργου μεταφέρθηκε το 1874 στο νεόκτιστο τότε Eθνικό Aρχαιολογικό Mουσείο.

Ο αστρονόμος Ανδρόνικος από την Κύρρο της Μακεδονίας το έχτισε στο πρώτο μισό του 1ου αιώνα π.Χ. Στο πάνω μέρος κάθε πλευράς εικονίζονται ανάγλυφα οι άνεμοι με τα σύμβολά τους και τα ονόματά τους χαραγμένα.

Συγκεκριμένα είναι: ο Βορρέας (βόρειος), ο Καικίας (βορειοανατολικός), ο Απηλιώτης (ανατολικός), ο Εύρος (νοτιοανατολικός), ο Νότος (νότιος), ο Λιψ (Λίβας, νοτιοδυτικός), ο Ζέφυρος (δυτικός), και ο Σκίρων (βορειοδυτικός). Κάτω από κάθε τέτοια ανάγλυφη προσωποποίηση εγχάρακτες ακτίνες κατά διάφορους σχηματισμούς αποτελούσαν αυτούσια ηλιακό ρολόι.
Ειδικά για τον υπολογισμό της ώρας σε ανήλιες ημέρες υπήρχε μέσα στο κτίσμα εγκατάσταση υδραυλικού ρολογιού.

...Όταν βρεθείτε κοντά... 

 επισκεφτείτε το χώρο...

ή σταθείτε, απολαύστε τον ήλιο 

και αφήστε το μυαλό σας να ταξιδέψει στο χρόνο...

...Ο σκυλάκος πάντως...

βρήκε το καλύτερο μέρος για να χαλαρώσει... :)

Οι Αέρηδες σε γκραβούρα τον 18ο αιώνα

εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία
Wikipedia

καλό ταξίδι Νίκο

Ήρεμη και ουσιώδης προσωπικότητα, 

πρότυπο και δάσκαλος για τους νεότερους...

...μεγάλη φωνή με μια ξεχωριστή χροιά...

"ραγίζει απόψε η καρδιά.."

.."μα γιατί το τραγούδι να'ναι λυπητερό.."

Καλό ταξίδι Νίκο...

Modern Times, 1936 Charlie Chaplin

Ο Τσάρλι Τσάπλιν γεννήθηκε σαν σήμερα, 16 Απριλίου του 1889.
Θαυμάζω πολύ τον Τσάρλι Τσάπλιν.. Στο blog έχει παρουσιαστεί ήδη σχετικό αφιέρωμα, το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ.

Με αφορμή τη σημερινή μέρα, ας θυμηθούμε μια αριστουργηματική ταινία του. Τη Modern Times (1936), με τόσο επίκαιρα μηνύματα, όσο ποτέ!

Η δεύτερη ηχητική ταινία του Chaplin, σε μια εποχή όπου έχει ολοκληρώσει μία περιοδεία του σε όλον τον κόσμο, έχει αποκτήσει συνείδηση των κοινωνικών προβλημάτων που μαστίζουν την βιομηχανοποιημένη Δύση και αποφασίζει ν' αφήσει τον χαρακτήρα του γνωστού Αλήτη που δημιούργησε το 1914 και τον κατέστησε διάσημο και αγαπητό απ' όλους, για να επιδοθεί σε μια ιδιοφυή και απολαυστική κριτική του σύγχρονου αστικού μηχανοποιημένου κόσμου. 

Ένθερμος υποστηρικτής της Αριστεράς, στάση που του στοίχισε, στρέφοντας για δεκαετίες το βλέμμα του FBI πάνω του, συνδυάζει σε αυτή την ταινία-σταθμό την καλλιτεχνική έκφραση με ένα δριμύτατο, σαρκαστικό πολιτικό κατηγορώ.

Η εναρκτήρια σκηνή με την εικόνα των εργαζομένων σε αντιπαραβολή με ένα κοπάδι προβάτων... (πραγματικά ευφυέστατη),

αλλά και οι σεκάνς της αυτόματης ταΐστρας εργατών

και της πτώσης του στο εσωτερικό της μηχανής με τα γιγάντια γρανάζια, προδίδουν το υποκριτικό και σκηνοθετικό του μεγαλείο, παράλληλα με τις ιδεολογικές του ανησυχίες, όπως αυτές εμποτίστηκαν βαθιά από τη μαρξιστική σκέψη.

Η ταινία αγγίζει θέματα που παραμένουν επίκαιρα και σήμερα: φτώχεια, ανεργία, απεργίες και απεργοσπάστες, πολιτική αδιαλλαξία, οικονομικές ανισότητες, τυραννία των μηχανών, ναρκωτικά.

Έχοντας υποστεί την απάνθρωπη μεταχείριση των εργοδοτών στις μεγάλες βιομηχανίες, ο ήρωας καταλήγει να περιπλανιέται άνεργος και πεινασμένος.

Στο δρόμο συναντά μία φτωχή κοπέλα, την τελευταία του παρτενέρ επί της οθόνης, την οποία ερμηνεύει η σύντροφός του και στη ζωή, εκείνη την περίοδο, Paulette Goddard. Μαζί προσπαθούν να ξεφύγουν από τους αστυνομικούς που τους καταδιώκουν και να ζήσουν την δική τους ρομαντική πλάνη, μακριά από έναν κόσμο δυστυχίας και αναταραχών. 

Η περιπλάνηση τους μέσα στην πόλη και οι απόπειρές τους να βρουν δουλειά, οδηγούν και τους δύο σε μία σειρά ξεκαρδιστικών, ωστόσο γλυκόπικρων περιπετειών. Η ένταση με την οποία ο Chaplin καταφέρνει να επικοινωνήσει σε συνεχή εναλλαγή, συναισθήματα χαράς αλλά και μελαγχολίας, σχετίζονται άμεσα με την επιδίωξή του να παρουσιαστεί στο κοινό περισσότερο «ώριμος».

Σταθμός στη καριέρα του ίδιου του Chaplin είναι η σκηνή, στην οποία εμφανίζεται για πρώτη και τελευταία φορά να μιλά και συγκεκριμένα να τραγουδά. Αμετανόητος πολέμιος του ομιλούντος σινεμά, ο Chaplin δίσταζε να εισάγει την αγαπημένη του περσόνα στη νέα αυτή εποχή του ηχητικά ενισχυμένου κινηματογράφου. Οι «Μοντέρνοι Καιροί» είναι μία ηχητική ταινία, αλλά όχι μία ταινία διαλόγων.

Συνέθεσε ένα ακουστικό κολάζ από τους ήχους της πόλης και των εργοστασίων, με ελάχιστες ηχογραφημένες ομιλίες και τηρώντας την χρήση των επεξηγηματικών καρτών ανάμεσα στις σκηνές.  

Η σεκάνς κατά την οποία ο Chaplin προσλαμβάνεται για να σφίγγει βίδες στη γραμμή παραγωγής ενός εργοστασίου, μπλέκεται στα γρανάζια ενός τεράστιου μηχανήματος και τελικά χάνει τόσο πολύ την ανθρώπινη υπόστασή του από τη δουλειά, ώστε τριγυρίζει στο εργοστάσιο, σφίγγοντας τις μύτες και τα κουμπιά όσων συναντά, είναι μια σκηνή ανθολογίας.

Πηγές :
the100bestmovies.blogspot

Modern Times